«Αναχαίτιση της ανάκαμψης, λόγω της υψηλής πολιτικής αβεβαιότητας» είναι ο τίτλος της οικονομικής έκθεσης για την Ελλάδα που έδωσε, την Τρίτη, στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των εαρινών οικονομικών προβλέψεων των χωρών της ΕΕ για την περίοδο 2014-2016.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η αβεβαιότητα και το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία, ανακόπτουν την προοπτική της ανάπτυξης και επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά.

Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη το 2014, η έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει ότι το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας αυξήθηκε για πρώτη φορά από το 2007 κατά 0,8%. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η ιδιωτική κατανάλωση και οι καθαρές εξαγωγές έφεραν την «πολυαναμενόμενη επιστροφή στην ανάπτυξη» που ανήλθε το 2014 στο 0,8% του πραγματικού ΑΕΠ.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, με την πτώση των τιμών και την προσαρμογή της αγοράς εργασίας, η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια συνεχούς συρρίκνωσης. Παράλληλα, οι εξαγωγές των υπηρεσιών βελτιώθηκαν χάρη στον τουρισμό και τον τομέα της ναυτιλίας, ενώ βελτιώθηκαν και οι εξαγωγές αγαθών. Επίσης, χάρη στην ισχυρή εσωτερική ζήτηση αυξήθηκαν οι εισαγωγές, επισημαίνει η Επιτροπή. Όσον αφορά στις επενδύσεις, η Επιτροπή διαπιστώνει αύξηση για πρώτη φορά από το 2008, κυρίως λόγω της αύξησης στις επενδύσεις εξοπλισμού.

Ωστόσο, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η «θετική συγκυρία» επλήγη από το κλίμα αβεβαιότητας που προέκυψε με την ανακοίνωση των εκλογών τον περασμένο Δεκέμβριο. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η σημερινή «έλλειψη σαφήνειας» στην πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, επιδεινώνει το κλίμα αβεβαιότητας. Επισημαίνεται, δε ότι ο δείκτης οικονομικής εμπιστοσύνης επιδεινώθηκε το Μάρτιο, λόγω της χαμηλής εμπιστοσύνης σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς, ενώ η καταναλωτική πίστη παρέμεινε σε σχετικά υψηλά επίπεδα.

Όσον αφορά το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2015, η Επιτροπή αναμένει μεγέθυνση κατά 0,5%, υπό την προϋπόθεση ότι ως τον Ιούνιο θα υπάρξει συμφωνία με την ΕΕ και το ΔΝΤ και ότι η επιχειρηματική εμπιστοσύνη θα επιστρέψει μαζί με τη ρευστότητα της οικονομίας και του τραπεζικού τομέα. Σημειώνεται ότι η οικονομική μεγέθυνση για το 2015 είναι σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με την πρόβλεψη της Επιτροπής τον περασμένο Φεβρουάριο (2,5% του ΑΕΠ).

To 2016, η Επιτροπή προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα φτάσει το 2,9% καθώς οι επενδύσεις αναμένεται να ανακάμψουν χάρη στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω, την περίοδο 2015-2016, υποστηριζόμενο από τις διαρθρωτικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις καθώς και από το αδύναμο ευρώ. Συγκεκριμένα, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών προβλέπεται να συρρικνωθεί στο (-1,6%) του ΑΕΠ το 2015 και στο (-1,3%) το 2016.

Σε ό,τι φορά το δείκτη ανεργίας, η έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει ότι μειώθηκε στο 26,5% το 2014, αντανακλώντας τη δημιουργία 100.000 θέσεων εργασίας. Το 2015 η ανεργία προβλέπεται να σημειώσει μικρή πτώση στο 25,6%, καθώς η οικονομική ανάκαμψη παραμένει ακόμα ισχνή. Μεγαλύτερη πτώση της ανεργίας προβλέπεται για το 2016 στο 23,2%, καθώς η οικονομική μεγέθυνση αναμένεται να είναι υψηλότερη.

Ο πληθωρισμός το 2014 παρέμεινε σε αρνητικά επίπεδα (-1,4%) το 2014 και (-1,5%) το 2015, λόγω της αδύναμης εσωτερικής ζήτησης. Το 2016 ο πληθωρισμός προβλέπεται να περάσει σε θετικό πρόσημο και συγκεκριμένα στο 0,8%, καθώς η ανάκαμψη κερδίζει έδαφος.

Αρνητική επίδραση στα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η αύξηση της αβεβαιότητας από το φθινόπωρο του 2014 και η επιβράδυνση της ανάκαμψης είχαν σημαντική επίδραση στα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας, με σημαντική μείωση των κρατικών εσόδων στο τέλος του 2014 και στους δύο πρώτους μήνες του 2015. Επισημαίνεται, ότι η αναποτελεσματικότητα του φοροεισπρακτικού μηχανισμού προς το τέλος του έτους οδήγησε σε πολύ πιο αδύναμο από το αναμενόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Έτσι η Επιτροπή εκτιμά ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα για το 2014 θα κλείσει στο -3,5% του ΑΕΠ (σημαντικά αναθεωρημένο προς τα κάτω σε σχέση με τις χειμερινές οικονομικές προβλέψεις). Παρ’όλα αυτά, η Επιτροπή σημειώνει ότι το έλλειμμα του 2014 είναι βελτιωμένο σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, καθώς δεν επηρεάζεται πια από τα «μιας χρήσης» μέτρα που αφορούσαν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών το 2012 και το 2013.

Εξάλλου, η Επιτροπή τονίζει ότι δεδομένης της αβεβαιότητας που υπάρχει ως προς την «έγκαιρη εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων και των δημοσιονομικών δεσμεύσεων», οι προβλέψεις της για το 2015 και το 2016 βασίζονται στην υπόθεση ότι δεν υπάρχει αλλαγή πολιτικής. Με βάση αυτήν την υπόθεση η Επιτροπή προβλέπει ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα το 2015 και το 2016 θα μειωθούν στο -2,1% του ΑΕΠ και στο -2,2% του ΑΕΠ, αντιστοίχως. Το έλλειμμα αυτό αντανακλά, σύμφωνα με την Επιτροπή, χαμηλότερα από το αναμενόμενο έσοδα, λόγω της χαμηλής προοπτικής ανάπτυξης και της χαμηλής εισπραξιμότητας το πρώτο τρίμηνο του έτους. Επιπλέον, η Επιτροπή τονίζει ότι οι προβλέψεις της βασίζονται στην υπόθεση ότι θα επιστραφούν τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα (SMP και ANFA), το οποίο με τη σειρά του προϋποθέτει ότι θα ληφθούν νέα δημοσιονομικά μέτρα.

Τέλος, σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό χρέος της Ελλάδας, αναμένεται να φτάσει στο ανώτατο σημείο το 2015 (180,2% του ΑΕΠ) και να αρχίσει να μειώνεται το 2016 (173,5% του ΑΕΠ). Τα ευνοϊκά επιτόκια δανεισμού, η καλύτερη διαχείριση της ρευστότητας και το οπισθοβαρές πρόγραμμα αποπληρωμής των δανείων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) θα βοηθήσει να διατηρηθεί το κόστος της εξυπηρέτησης του χρέους σε χαμηλά επίπεδα, καταλήγει η έκθεση της Επιτροπής.

Τελευταία Νέα