Λίγοι συγγραφείς μπορούν να καυχηθούν ότι έζησαν ζωή σαν μυθιστόρημα. Ο Αμπροουζ Μπιρς είναι ένας από αυτούς. Στο «Αλφαβητάρι του Διαβόλου», πολιτική, αισθήματα, κοινωνία, ιδεολογία, οικονομία, τίποτε δεν γλιτώνει από το κοφτερό βλέμμα του και τη γλώσσα του

Ο Αμπροουζ Μπιρς υπήρξε από τους λίγους συγγραφείς που θα μπορούσαν να καυχηθούν ότι η ζωή τους υπήρξε μυθιστορηματική. Ο γνωστός και ως «το μεγάλο στραβόξυλο» έζησε πόλεμο, φτώχεια, αδικοχαμένους οικείους και διασημότητα. Ασκησε εξουσία και κριτική μέσω της πικράντερης δημοσιογραφίας του. Υπήρξε ένας εξαιρετικά μορφωμένος άνθρωπος και ένας κυνικός στυλίστας. Η γλώσσα του δεν γνώριζε φραγμό. Τρεφόταν από την οργή που προκαλούσε και τον θόρυβο που ξεσήκωνε γύρω του.

Οπως και η ζωή του, το ίδιο μυθιστορηματικό αποδεικνύεται το τέλος του: ο Μπιρς δεν πεθαίνει. Απλώς εξαφανίζεται. To 1913, εβδομήντα ενός ετών, αποφασίζει να ταξιδέψει στο Μεξικό και να συνοδέψει τον επαναστατικό στρατό του Πάντσο Βίγια ως ρεπόρτερ. Δεν τον ξανάδε κανείς.

Μισάνθρωπος, μισογύνης, πικρόχολος. «Ο πιο κακεντρεχής άνθρωπος του Σαν Φρανσίσκο» πολέμησε στον εμφύλιο της Αμερικής, είδε τον θάνατο και τη φρίκη σε γενναίες δόσεις, αντιλήφθηκε τη μωροφιλοδοξία και τη δειλία στρατηγών και πολιτικών που έδιναν εντολές από τα μετόπισθεν. Το σπινθηροβόλο πνεύμα του Μπιρς δεν ενισχύθηκε σε διακεκριμένα σχολεία. Ο πολυδιαβασμένος συγγραφέας υπήρξε προϊόν αυτομόρφωσης. Ανοιξε δρόμο μόνος του στον εαυτό του.

«Το Αλφαβητάρι του Διαβόλου» άρχισε να δημοσιεύεται σε συνέχειες σε ένα περιοδικό του Σαν Φρανσίσκο, το «Wasp», το 1881. Ολως παραδόξως ο συγγραφέας του ξεκίνησε από το γράμμα «Ρ». Η συγκεκριμένη στήλη γρήγορα έγινε ιδιατέρως δημοφιλής. Ολόκληρο το βιβλίο εκδόθηκε το 1911 σε μια συγκεντρωτική έκδοση των έργων του Μπιρς.

Το βιβλίο διακρίνεται για την αιρετική ματιά του, τον κυνισμό που δεν αφήνει τίποτε όρθιο, το βιτριολικό χιούμορ του και την εμπρόθετη πολεμική σε όλους και όλα. Ο Μπιρς δεν αφήνει τίποτα που να μην το πυροβολεί: θρησκεία, πολιτική, οικονομία, διαπροσωπικές σχέσεις, έρωτα, λογοτεχνία, ανθρώπινες συμπεριφορές. Ολα στο στόχαστρο.

Από τον «άγιο» που παρουσιάζεται ως «νεκρός αμαρτωλός, σε αναθεωρημένη και επιμελημένη έκδοση» ως την «αγόρευση» που εξισώνεται με «έκρηξη ρητορικής ρουκέτας» και από την «ασφάλιση» που ορίζεται ως «ιδιοφυές σύγχρονο τυχερό παίγνιο όπου επιτρέπεται στον παίκτη να απολαύσει την ανακουφιστική πεποίθηση ότι νικάει την μπάνκα» ώς τον γάμο που δηλώνεται ως «τελετή στην οποία δύο άτομα αναλαμβάνουν να γίνουν ένα, το ένα αναλαμβάνει να γίνει τίποτα και το τίποτα αναλαμβάνει να γίνει υποφερτό», ο αναγνώστης δεν απολαμβάνει απλώς μια σειρά διασκεδαστικά ευφυολογήματα αλλά ένα ολόκληρο σύμπαν πρόσληψης και παράστασης του κόσμου. Διότι ο Μπιρς δεν παίζει απλώς με τις λέξεις και τις έννοιες προκειμένου να προκαλέσει τη θυμηδία ή να προκαλέσει. Δεν αρκείται στην επιφάνεια του ευφυολογήματος. Προχωρεί σε βάθος, τραντάζει συθέμελα την υποκρισία του δυτικού πολιτισμού και της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Η (νέα) μετάφραση του Κορτώ αναδεικνύει τις λάμες και την προκλητικότητα του κειμένου.

Τα λήμματα του Μπιρς γυρίζουν τον κόσμο ανάποδα. Μας δείχνουν πως το καλό μπορεί να είναι η προβιά του κακού και πως οι μεγαλύτερες καταστροφές γίνονται τις πιο πολλές φορές με τις καλύτερες προθέσεις.