Ο Αράντ Κατζ έχει φύγει από το Ισραήλ εδώ και οκτώ μήνες. Η μητέρα του λέει ότι βρίσκεται στο εξωτερικό, έπειτα από έναν χρόνο που πέρασε στο κρεβάτι. «Δεν έβγαινε από το σπίτι ή το δωμάτιό του. Καμία θεραπεία δεν είχε αποτέλεσμα. Δεν ήξεραν πώς να αντιμετωπίσουν μια τέτοια κατάσταση».
Στις 7 Οκτωβρίου του 2023, ο Κατζ κατάφερε να διαφύγει από το μουσικό φεστιβάλ Nova, κοντά στα σύνορα της Γάζας, μαζί με έναν φίλο του. Μπήκαν σε ένα αυτοκίνητο και κατευθύνθηκαν βορειοανατολικά στην οδό 232. Στη Διασταύρωση του Μπε’ερί, είδε τη νεαρή Ελληνοϊσραηλινή Ιντεν Μπεν Ρούμπι. Σκέφτηκε να της προτείνει να την πάρει με το αυτοκίνητο, αλλά θεώρησε ότι θα ήταν πιο ασφαλής με τους αστυνομικούς που στέκονταν πλάι της. Αυτό το λάθος τον στοιχειώνει μέχρι σήμερα.
Ο Κατζ κρύφτηκε σε ένα καταφύγιο στο πλάι του δρόμου. Από εκεί πήρε μαζί στο αυτοκίνητό του πέντε άτομα, τα οποία και έσωσε. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες που συγκέντρωσε η μητέρα του, εκείνη την ημέρα παρέμεινε ψύχραιμος. Το αυτοκίνητο μπροστά τους χτυπήθηκε από μια ρουκέτα της Χαμάς, αλλά δεν της το είπε. Το θέμα ανέκυψε μόνο στους εφιάλτες του.
Οταν αργότερα εκείνη την ημέρα επέστρεψε στη Διασταύρωση του Μπε’ερί, είδε ότι οι αστυνομικοί είχαν σκοτωθεί. Είδε επίσης πτώματα σκορπισμένα κατά μήκος της οδού 232. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, έλεγε στη μητέρα του, η οποία βρισκόταν στο εξωτερικό, ότι ήταν στο Τελ Αβίβ. Δεν ήθελε να την ανησυχήσει.
Αφού τον είδε να περνάει έναν χρόνο κλεισμένος σπίτι, η μητέρα του τον παρακάλεσε να μαζέψει μερικά πράγματα και να φύγει στο εξωτερικό. «Γνωρίζω τον γιο μου καλύτερα από τον καθένα», λέει στη Haaretz. «Του είπα: “Αραντί, πάμε”. Από μικρή ηλικία, έχει ταξιδέψει μαζί μου σε όλο τον κόσμο».
Ο Κατζ πήγε λοιπόν στη Βαρκελώνη, και έπειτα με πλοίο στο Μαϊάμι. Εζησε για λίγο με μια ισραηλινή οικογένεια, μετά πήγε Παναμά, Χαβάη, Αυστραλία, Φίτζι και Κίνα. Τώρα βρίσκεται στην Ιαπωνία. Μιλάει καθημερινά με τη μητέρα του, εκτός αν παθαίνει κρίση γιατί τότε μπορεί μόνο να γράψει. Επικοινωνεί επίσης τακτικά μέσω Zoom με τον ψυχίατρό του. Ο τελευταίος είπε στη μητέρα του ότι τον έσωσε πιέζοντάς τον να φύγει από τη χώρα.
Λίγο από τη φύση τους, λίγο και επειδή συχνά έχουν μεγαλώσει με παραμύθια, οι άνθρωποι σπεύδουν πολλές φορές να κολλήσουν ένα «και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα» στις ιστορίες που δεν τους αφορούν, δεν τους πονάνε προσωπικά. Κάθε τίτλος περί «Τερματισμού του Πολέμου στη Γάζα» ενθάρρυνε μια στροφή του βλέμματος σε άλλη κατεύθυνση.
Η πραγματικότητα, όμως, είναι πως δύο χρόνια μετά την 7η Οκτωβρίου, μόνο οι μισοί από τους 3.559 επιζήσαντες του φεστιβάλ Nova έχουν καταφέρει να επιστρέψουν σε μια σταθερή εργασία για τουλάχιστον πέντε συνεχόμενους μήνες. Eνα επιπλέον 10% έχει επιστρέψει στη δουλειά του για περίοδο τριών έως τεσσάρων συνεχόμενων μηνών, ενώ οι υπόλοιποι δεν έχουν επιστρέψει καθόλου και «εξακολουθούν να παλεύουν με το σοβαρό ψυχικό τραύμα της σφαγής», βλέποντας παράλληλα τις αρμόδιες επιτροπές να μειώνουν σταδιακά τα ποσοστά αναπηρίας που τους αναγνωρίζουν και μαζί, τα επιδόματα που τους δίνουν. Η ΜΚΟ Safeheart, που βοηθάει επιζήσαντες του Nova, καταγράφει τριπλασιασμό των ασθενών που ζητούν ψυχιατρική βοήθεια. Oλα αυτά στο Ισραήλ – ας μη μιλήσουμε καν, δεν θα το κάνουμε σήμερα, για τους αμάχους επιζώντες της Γάζας. Την περασμένη Τετάρτη, απαντώντας σε προσφυγή οικογενειών που έχασαν δικούς τους ανθρώπους εκείνο το Μαύρο Σάββατο, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ έδωσε διορία 30 ημερών στην κυβέρνηση Νετανιάχου να ορίσει μια κρατική επιτροπή έρευνας προκειμένου να διερευνήσει τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου – κάτι που η κυβέρνηση, επικαλούμενη τον πόλεμο, αρνείται να κάνει εδώ και δύο χρόνια παρά τη συντριπτική υποστήριξη των ισραηλινών πολιτών. Θα περίμενε κανείς λοιπόν πως αυτό θα ήταν και το θέμα της προχθεσινής, πρώτης συνεδρίασης του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου «μετά-τον-πόλεμο». Αλλά όχι, το θέμα ήταν το όνομα του πολέμου.
Στην ιστορία, βέβαια, θα περάσει το δίχως άλλο ως «ο πόλεμος της 7ης Οκτωβρίου», όμως ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει φαγωθεί να λέγεται επισήμως «Ο Πόλεμος της Λύτρωσης» – «ο Πόλεμος της Λύτρωσης του λαού μας, ως άμεση συνέχεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας». Δεν θέλει να αντανακλά η ονομασία του πολέμου το φιάσκο ασφαλείας από το οποία ξεκίνησε και για το οποίο φέρει, ως πρωθυπουργός του Ισραήλ, και υποτίθεται «προστάτης του», βαρύτατες ευθύνες. Και θεωρείται βέβαιο ότι θα κάνει το παν για να αποφύγει να λογοδοτήσει, ίσως επιχειρώντας να διορίσει μια κυβερνητική αντί για κρατική επιτροπή έρευνας, που του δίνει τη δυνατότητα να επιλέξει εκείνος τα μέλη της και όχι το Ανώτατο Δικαστήριο, ή / και βρίσκοντας αφορμές για να συνεχίσει τον πόλεμο στη Γάζα.
Oσοι πονάνε πραγματικά την περιοχή, ξέρουν καλά πως τίποτα δεν τελείωσε. Οι υπόλοιποι, περαστικοί ήταν ούτως ή άλλως, και τώρα προσπερνάνε.
