Το νέο επιχείρημα όσων αντιτίθενται στην ελληνοτουρκική προσέγγιση πηγαίνει ως εξής: ε, όχι και να κάνουμε διάλογο με τους φίλους της Χαμάς! Ο Ερντογάν προκαλεί το Ισραήλ, και τη Δύση, μιλώντας για την ανάγκη ενός παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967 με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ, αν λοιπόν εμπλακούμε σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μαζί του κινδυνεύουμε να αποξενωθούμε από τους πολύτιμους συμμάχους μας…

Ας τα δούμε ένα – ένα. Πρώτον, ο Ερντογάν δεν υπερασπίζεται τη Χαμάς. Η θέση του για το παλαιστινιακό κράτος μπορεί να μην ακούγεται (πλέον) ρεαλιστική, αλλά είναι η επίσημη θέση και της Δύσης. Ο τούρκος πρόεδρος λέει επιπλέον κάτι με το οποίο συμφωνούν οι περισσότεροι δυτικοί ηγέτες, ανεξαρτήτως αν μερικοί από αυτούς (όπως η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν) θεωρούν ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να επισημανθεί στο Ισραήλ: ότι ένας βαρύς φόρος αίματος από μια χερσαία επέμβαση στη Γάζα είναι και ανήθικος (αφού οι Παλαιστίνιοι δεν ταυτίζονται με τη Χαμάς) και επικίνδυνος (αφού μπορεί να προκαλέσει επέμβαση του Ιράν και επέκταση του πολέμου).

Δεύτερον, ο Ερντογάν έπαιζε ανέκαθεν τον ρόλο του «επιτήδειου ουδέτερου», σε έναν βαθμό επειδή πράγματι ηγείται μιας μεγάλης χώρας και σε έναν άλλο βαθμό επειδή πάσχει από το σύνδρομο του μεγαλείου. Συνομιλεί λοιπόν κατά καιρούς με ανθρώπους πολύ χειρότερους από τους ηγέτες της Χαμάς, όπως είναι ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Η τακτική αυτή μπορεί επισήμως να ενοχλεί, ανεπισήμως όμως θεωρείται χρήσιμη. Τυχόν απελευθέρωση κάποιων από τους ομήρους, για παράδειγμα, θα είναι προϊόν διαπραγματεύσεων των απαγωγέων με πλευρές που oι τελευταίοι θεωρούν ότι θα τηρήσουν τον λόγο τους.

Τίποτα από τα παραπάνω, τρίτον, δεν έχει προφανώς σχέση με την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο. Και, κατά συνέπεια, δεν  επηρεάζει, ούτε πρέπει να επηρεάζει, τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Η τουρκική κυβέρνηση δεν μοιράζεται τις ίδιες αξίες με την Ελλάδα και ο Ερντογάν είναι ένας αυταρχικός ηγέτης που φυλακίζει όποιον τολμά να διαφωνήσει μαζί του ή θεωρεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο επικίνδυνο για την εξουσία του (η συνεχιζόμενη κράτηση του Οσμάν Καβάλα συνιστά το απόλυτο σκάνδαλο). Αλλά δεν διαπραγματεύεσαι με όσους έχουν την ίδια κοσμοθεωρία με σένα. Η ηρεμία που επικρατεί αυτόν τον καιρό στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, όποιες αιτίες και αν έχει, αποτελεί μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί.

Η έμπειρη υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου τα γνωρίζει καλά όλα αυτά. Γνωρίζει δηλαδή ότι αν η ελληνική πλευρά θέλει πραγματικά να σημειωθεί πρόοδος στον διάλογο με την Τουρκία και τα δύσκολα προβλήματα να παραπεμφθούν στη Χάγη, όπως βεβαιώνει επανειλημμένα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι αρκετά πιθανό η τουρκική πλευρά να ανταποκριθεί. Ο οδικός χάρτης έχει χαραχθεί. Οι προϋποθέσεις υπάρχουν. Κι αν το διεθνές κλίμα είναι βαρύ, όλοι θα χαρούν με μια εστία έντασης λιγότερη.