Με επικεφαλής τις ΗΠΑ, οι αποδόσεις των ομολόγων των δυτικών χωρών έχουν αυξηθεί σε επίπεδα που δεν είχαν παρατηρηθεί πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Η πιο πρόσφατη άνοδος των αποδόσεων ακολουθεί μια άνοδο κατά τους τελευταίους 18 μήνες. Η 40ετής ανοδική αγορά των κρατικών ομολόγων έχει τελειώσει. Σε αντίθεση με άλλες αγορές η αγορά κρατικών ομολόγων, ως σημείο αναφοράς (επένδυσης) «χωρίς κινδύνους», ενεργεί σαν ο μαέστρος της μεγάλης ορχήστρας των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Ας αντιμετωπίσουμε πρώτα τη μεγάλη ανησυχία – ότι η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων αντανακλά σοβαρές ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους των ΗΠΑ. Ενώ οι δημοσιονομικές υπερβάσεις των ΗΠΑ θα χρειαστεί να περιοριστούν και μπορεί τελικά να αναγκάσουν τις ΗΠΑ να επανεξετάσουν τις φορολογικές πολιτικές και πολιτικές δαπανών τους, η πρόσφατη ανατίμηση του δολαρίου σε συμφωνία με την άνοδο των αποδόσεων υποδηλώνει ότι αυτό δεν είναι η κύρια αιτία της πώλησης των ομολόγων. Σύμφωνα με τον δείκτη Bloomberg, η άνοδος κατά 100 μονάδες βάσης στα 10ετή επιτόκια των αμερικανικών ομολόγων στο 4,7% από τα μέσα Ιουλίου συνέπεσε με ανατίμηση 7% του δολαρίου ΗΠΑ. Οι υψηλότερες αποδόσεις και το ισχυρότερο δολάριο είναι η τυπική αντίδραση της αγοράς σε μια επαναξιολόγηση των προοπτικών της Fed. Οι αγορές καταλαβαίνουν επιτέλους την επιθυμία της Fed για μεγαλύτερη διάρκεια (σε υψηλά επιτόκια).

Αν και η πρόσφατη άνοδος φαίνεται υπερβολική, η τάση αύξησης των αποδόσεων των ομολόγων στον προηγμένο κόσμο που ξεκίνησε στα τέλη του 2021 είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα μιας πιο μακροπρόθεσμης προσαρμογής σε υψηλότερο παρατεταμένο πληθωρισμό. Από την πλευρά της προσφοράς, οι γεωπολιτικές τριβές αυξάνουν το κόστος του διεθνούς εμπορίου ενώ επιδεινώνουν τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού.

Οι υψηλότερες αποδόσεις ομολόγων είναι δίκοπο μαχαίρι. Για τους κατόχους ομολόγων που αναγκάζονται να αποκρυσταλλώσουν τις ζημιές τους, η διόρθωση είναι επώδυνη. Για τις αγορές μετοχών, τα υψηλότερα επιτόκια μειώνουν την παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών κερδών.

Η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων δεν φαίνεται να οφείλεται σε ανοδικές εκπλήξεις στα οικονομικά στοιχεία ή τα στοιχεία για τον πληθωρισμό – τα οποία ήταν οι κινητήριες δυνάμεις των προηγούμενων αυξήσεων. Κοιτάζοντας το μέλλον, δεν βλέπουμε την οικονομική βάση για περαιτέρω σημαντική άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων όσο ο πληθωρισμός συνεχίζει να κινείται σε χαμηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια του χειμώνα και το 2024. Εντός μιας σοβαρής βραχυπρόθεσμης ανοδικής έκπληξης του πληθωρισμού ή ενός ξαφνικού παράλογου πανικού, μπορεί να είναι κοντά στο κατώτατο σημείο της διόρθωσης της αγοράς ομολόγων και επομένως κοντά στην κορυφή για τις αποδόσεις.

Οι Holger Schmieding, Kallum Pickering και Salomon Fiedler είναι επικεφαλής οικονομολόγος, senior οικονομολόγος και οικονομολόγος της Berenberg, αντίστοιχα