Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Πόσα κορυφαία έργα μπορεί να απορροφήσει η αγορά; Αυτό ήταν το ερώτημα που αιωρούνταν στην αγορά της τέχνης από την αρχή της χρονιάς, όταν οι μεγάλοι οίκοι δημοπρασιών διατείνονταν πως θα βγάλουν στο σφυρί ό,τι καλύτερο έχει κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια, ενώ ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας μόλις είχε ξεκινήσει και το χρηματιστήριο σημείωνε καθοδική πορεία λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των εαρινών δημοπρασιών.
Την απάντηση δίνει ο τζίρος της περιόδου Ιανουαρίου έως 20 Μαΐου 2022, που ανέρχεται σε 5,7 δισ. δολάρια, κατά 83 εκατ. δολάρια υψηλότερος από το ιστορικό υψηλό του 2018. Η αναλογία πωλήσεων - δηλαδή ο λόγος των προσφερομένων προς τα πωληθέντα έργα - ήταν 73,4 %, υψηλότερη από κάθε άλλη χρονιά, με εξαίρεση το 2021, αν και θα πρέπει να επισημανθεί ότι στον απόηχο της πανδημίας οι οίκοι δημοπρασιών έχουν γίνει ιδιαίτερα συντηρητικοί όσον αφορά την προσφορά έργων και κάνουν επιλογές που θεωρούν ασφαλείς και στις οποίες θα ανταποκριθεί το κοινό.
Η μέση τιμή ενός έργου τέχνης που πωλήθηκε σε δημοπρασία κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρθηκε είναι 48.670 δολάρια, ποσό αυξημένο κατά 180% συγκριτικά με τα δεδομένα του 2020 και 26% με εκείνα του 2021.
Τα στοιχεία αυτά καταγράφονται στην έρευνα που υπογράφει η επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley σε συνεργασία με την εξειδικευμένη στο εμπόριο έργων τέχνης ιστοσελίδα Artnet News και τη βάση δεδομένων Artnet Price και στην οποία μελετήθηκε η κατάσταση της αγοράς δημοπρασιών για τους πρώτους πέντε μήνες κάθε έτους από το 2018 έως το 2022.
Αναλυτικότερα, οι πωλήσεις έργων η τιμή των οποίων ξεπέρασε τα 10 εκατ. δολάρια σημείωσε αύξηση από έτος σε έτος της τάξης του 50%, γεγονός που οφείλεται στις μεγάλες συλλογές που δημοπρατήθηκαν. Ενδεικτικό είναι ότι συνολικά οι πωλήσεις έργων τέχνης με τιμή 10 εκατ. δολαρίων και άνω κατά το 2022 ξεπέρασαν το ισοδύναμο σύνολο του 2018 περίπου κατά 12 %.
Μια από τις μεγαλύτερες αλλαγές που έχουν συντελεστεί από το 2018 ως σήμερα είναι ο όγκος των προς πώληση έργων με τιμή κάτω των 10.000 δολαρίων, ο οποίος έχει αυξηθεί κατά 43%. Αυτή η άνοδος μπορεί να αποδοθεί, εν μέρει τουλάχιστον, στην ταχεία υιοθέτηση των διαδικτυακών πωλήσεων από τους οίκους δημοπρασιών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, γεγονός που κατέστησε ευκολότερο στους ενδιαφερόμενους να πραγματοποιούν περισσότερες συναλλαγές σε χαμηλότερες τιμές.
Στον παγκόσμιο χάρτη τώρα, στις Ηνωμένες Πολιτείες παρατηρείται μια έκρηξη στον τζίρο του πρώτου πενταμήνου αφού την ίδια περίοδο το 2020 ήταν χαμηλότερος των 500 εκατ. δολαρίων και φέτος έφτασε τα 3,4 εκατ. δολάρια, κάνοντας άλμα άνω του 700%. Η Βρετανία στη μετα-Brexit περίοδο δεν κατάφερε να ξεπεράσει τα δεδομένα του 2018, αφού ο τζίρος υπολογίστηκε σε 907 εκατ. δολάρια, μειωμένος κατά 20% και πλέον συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο προ τετραετίας. Αντιθέτως ανοδική είναι η πορεία της Γαλλίας που σημείωσε ρεκόρ πωλήσεων 339,5 εκατ δολαρίων, αυξημένες κατά 189% συγκριτικά με το 2018.
52,8 εκατ. και ρεκόρ για τον Φρόιντ του Μπέικον
Διπλό ρεκόρ σημείωσε το πορτρέτο του Λούσιαν Φρόιντ (1964) διά χειρός του φίλου και συναδέλφου του Φράνσις Μπέικον στη δημοπρασία που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη από τον οίκο Sotheby's στο Λονδίνο. Ο πίνακας άλλαξε χέρια για 52,8 εκατ. δολάρια, ποσό που αποτελεί ρεκόρ για μεμονωμένο έργο του Μπέικον και για πίνακα του καλλιτέχνη που δημοπρατείται στο Λονδίνο, σύμφωνα με τον οίκο δημοπρασιών. Η έως τώρα υψηλότερη τιμή που έχει σημειωθεί για έργο του σπουδαίου βρετανού ζωγράφου ήταν το τρίπτυχο με τις «Σπουδές» του Λούσιαν Φρόιντ, που φιλοτεχνήθηκε το 1969 και το οποίο πωλήθηκε από τους Christie's τον Νοέμβριο του 2013 στη Νέα Υόρκη προς 142 εκατ. δολάρια. Το πορτρέτο που δημοπρατήθηκε τώρα βασίζεται σε μια φωτογραφία που τραβήχτηκε από τον Τζον Ντίκιν και απεικονίζει τον Φρόιντ να κάθεται σε ένα κρεβάτι, με τα χέρια του τεντωμένα και τις γροθιές σφιγμένες. Ο πίνακας βρισκόταν στην ίδια ευρωπαϊκή συλλογή τα τελευταία 40 χρόνια και η αρχική εκτίμηση του ήταν περί τα 42 εκατ. δολάρια.
Τέταρτη φετινή εξαγορά για τον οίκο Bonhams
Με ταχύτατους αριθμούς συνεχίζει τις κινήσεις διεύρυνσης του δικτύου του ο οίκος Bonhams, καθώς προχώρησε στην απόκτηση ενός ακόμη οίκου δημοπρασιών, τον τέταρτο κατά σειρά για φέτος. Η νέα προσθήκη είναι ο γαλλικός οίκος δημοπρασιών Cornette de Saint Cyr, που όπως και οι υπόλοιποι εστιάζει στην αγορά του ενός εκατομμυρίου δολαρίων ή και μικρότερη. Το κόστος εξαγοράς παραμένει άγνωστο. Η κίνηση αυτή ωστόσο έρχεται να ενισχύσει το ενδιαφέρον του οίκου προς μια αγορά που παρουσιάζει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης ιδιαίτερα μεταξύ των νεότερων ηλικιακά αγοραστών και η οποία παραμένει κατακερματισμένη. Η στρατηγική επιλογή των Bonhams με τις συγκεκριμένες επενδυτικές κινήσεις είναι η ενοποίησή της. Ο οίκος δημοπρασιών Cornette de Saint Cyr έχει έδρα το Παρίσι και ιδρύθηκε το 1973 από τον Pierre Cornette de Saint Cyr, ο οποίος διαθέτει παράρτημα και στις Βρυξέλλες. Να θυμίσουμε ότι στο δίκτυο των Bonhams έχουν ήδη ενταχθεί ο δανέζικος οίκος Bruun Rasmussen, ο σουηδικός Bukowskis και ο Skinner με έδρα τη Βοστώνη.