Ταμείο Ανάκαμψης - Ενα ισχυρό «εμβόλιο» για την ελληνική οικονομία

Η ανάσχεση του δεύτερου - σφοδρότερου - κύματος της πανδημίας μπορεί να απορροφά ένα μεγάλο μέρος των ενεργειών της κυβέρνησης, ταυτοχρόνως όμως εργαζόμαστε συστηματικά για να προετοιμάσουμε την επόμενη ημέρα που δεν αργεί καθώς είναι ζήτημα λίγων εβδομάδων η έναρξη των μαζικών εμβολιασμών του πληθυσμού ώστε να αρχίσουμε να αφήνουμε σιγά σιγά πίσω μας αυτήν τη ζοφερή περιπέτεια.

Τα πλήγματα στην οικονομία από την πρωτοφανή υγειονομική κρίση είναι προφανώς βαριά εξαιτίας του επιβεβλημένου «κλειδώματός» της, αλλά και της εξίσου επιβεβλημένης στήριξης επιχειρήσεων και εργαζομένων με 62 μέχρι τώρα δέσμες μέτρων, συνολικού ύψους 31,4 δισ. ευρώ (23,9 δισ. ευρώ αφορούν το 2020 και τα 7,54 δισ. ευρώ το 2021). Αποτελεί επομένως μονόδρομο η αξιοποίηση της σπάνιας ευκαιρίας που μας προσφέρεται, να απορροφήσουμε και το τελευταίο ευρώ από τα σχεδόν 72 δισ. που δικαιούται η χώρα μας - από τις πιο ωφελούμενες - για την επόμενη επταετία από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία, κεφάλαια διπλάσια σε μέγεθος - σε τρέχουσες τιμές - από το σχέδιο Μάρσαλ και ικανά να μεταμορφώσουν τη χώρα.

Αυτήν τη μεταρρυθμιστική ευκαιρία-πρόκληση υπηρετεί το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που εστάλη πρόσφατα στην ΕΕ, για την ακρίβεια προσχέδιο του προγράμματος γιατί το τελικό θα διαμορφωθεί αφού προηγηθεί δημόσια διαβούλευση και αξιολογηθούν πλήρως από άποψη ωριμότητας και κόστους οι επιλέξιμες δράσεις από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές υπηρεσίες. Για να έχουμε, πάντως, μια εικόνα, η κυβέρνηση επιδιώκει από τα 19 δισ. των επιχορηγήσεων του Ταμείου να κατευθύνει το 38% στην Πράσινη Μετάβαση, το 25% στην Απασχόληση, τις Δεξιότητες και την Ενίσχυση της Κοινωνικής Συνοχής, το 24% στη βελτίωση του οικοσυστήματος των ιδιωτικών επενδύσεων και το 13 % στην Ψηφιακή Μετάβαση.

Χρειάζεται, βεβαίως, να γίνει απολύτως κατανοητό από όλους - επιχειρήσεις, εργαζόμενους, επαγγελματικές ομάδες, κόμματα, φορείς της αγοράς και της κοινωνίας - ότι τα χρήματα δεν θα μας δοθούν σαν επιδότηση που θα μοιραστεί δεξιά και αριστερά, αλλά εφόσον και μόνο αν εφαρμόσουμε μεταρρυθμιστικές δράσεις και προγράμματα που μετασχηματίζουν την οικονομία, ικανές να καταστήσουν την Ελλάδα ανταγωνιστική και ελκυστική στους επενδυτές ως προς τη φορολογία, την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού, τη λειτουργία του κράτους, τη διαφάνεια, την ανεξαρτησία των θεσμών.

Για να υλοποιηθούν, όμως, σωστά και εγκαίρως οι δράσεις του σχεδίου - για να αξιοποιήσουμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα πολεμοφόδια του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως είπε ο Πρωθυπουργός - απαιτείται ένας οδικός χάρτης για τις δομικές παρεμβάσεις που χρειάζεται η ελληνική οικονομία ώστε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που κληροδότησε η κρίση χρέους της τελευταίας 10ετίας και τις νέες που γέννησε η ύφεση εξαιτίας της πανδημίας. Αυτόν τον ρόλο του οδικού χάρτη παίζει η Εκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη, ένα κείμενο αναφοράς - να διευκρινίσουμε για όσους σπεύδουν να το λιθοβολήσουν χωρίς καν να το διαβάσουν - που καταγράφει αγκυλώσεις και εμπόδια, παραθέτει καλές πρακτικές, ιδέες και προτάσεις που έχουν δοκιμαστεί επιτυχημένα σε πολλές άλλες χώρες και θα μπορούσαν να υιοθετηθούν στην Ελλάδα ώστε να θεραπεύσουμε τις οικονομικές πληγές από την πανδημία, αλλά και να καλύψουμε το χαμένο έδαφος δεκαετιών.

Η ελληνική κοινωνία, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο τμήμα της, είναι πλέον ώριμη και έχει συνειδητοποιήσει - και με αφορμή την υγειονομική κρίση - ότι το καλύτερο εμβόλιο για τη θωράκιση της χώρας έναντι να παθογενειών που μας κρατάνε πίσω, είναι οι δραστικές αλλαγές σε πολλούς τομείς με μέριμνα βεβαίως για όσους επηρεάζονται από τις απαιτήσεις της νέας εποχής. Είναι εθνικό πρόταγμα και για να πετύχει χρειάζεται όλοι μας να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί.

Ο Ακης Σκέρτσος είναι υφυπουργός στον Πρωθυπουργό για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου