Οι Ισραηλινοί ψηφίζουν σήμερα στις εκλογές όπου οι κύριοι αντίπαλοι είναι ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της χώρας Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο πρώην αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων Μπένι Γκαντζ.

1 Μα το Ισραήλ δεν είχε πρόσφατα πάλι εκλογές;

Ναι. Για πρώτη φορά στην 71χρονη ιστορία του έχει δύο εκλογικές αναμετρήσεις σε μια χρονιά. Η προηγούμενη ήταν τον Απρίλιο με το αποτέλεσμα να μην οδηγεί στη δημιουργία κυβέρνησης.

2 Γιατί συνέβη αυτό;

Η δημιουργία κυβέρνησης συνεργασίας είναι ουσιώδες κομμάτι του ισραηλινού πολιτικού συστήματος βάσει του οποίου είναι πολύ δύσκολο να κερδίσει ένα κόμμα την απόλυτη πλειοψηφία στην Κνεσέτ των 120 εδρών. Τον Απρίλιο, φάνηκε ότι ο πρωθυπουργός και αρχηγός του συντηρητικού κόμματος Λικούντ και οι δεξιοί σύμμαχοί του θα είχαν το πάνω χέρι στη δημιουργία κυβέρνησης, όμως ο Νετανιάχου δεν μπόρεσε να σχηματίσει κυβέρνηση αφότου έχασε την υποστήριξη του πρώην υπουργού του στην Αμυνα, Αβιγκντορ Λίμπερμαν. Για να έχει άλλη μια ευκαιρία, ο Νετανιάχου οδήγησε στη διάλυση του Κοινοβουλίου ώστε να διεξαχθούν επαναληπτικές εκλογές.

3 Τι ήθελε ο Λίμπερμαν;

Φαινομενικά, υπήρχε αντιπαράθεση μεταξύ του κοσμικού κόμματος του Λίμπερμαν και εβραίων υπερορθόδοξων πολιτικών. Ο Λίμπερμαν αρνήθηκε να συμμετέχει σε κυβέρνηση με αυτούς εάν ο Νετανιάχου δεν συμφωνούσε να υποχρεώσει τους φοιτητές των θεολογικών σχολών να υπηρετήσουν στον στρατό. Στην κοινότητα των υπερορθόδοξων εβραίων του Ισραήλ έχει επιτραπεί να αποφεύγει τη στράτευση, όμως το θέμα ενοχλεί ιδιαίτερα τους οπαδούς του κοσμικού κράτους.

4 Τι είναι διαφορετικό αυτή τη φορά;

Λίγα. Το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου και το Μπλε και Λευκό του Μπένι Γκαντζ κονταροχτυπιούνται στήθος με στήθος στις δημοσκοπήσεις – όπως ακριβώς συνέβαινε και τον Απρίλιο. Ομως η στάση του Λίμπερμαν φαίνεται ότι αύξησε τους υποστηρικτές του, κυρίως μεταξύ όσων υποστηρίζουν το κοσμικό κράτος και αυτό ίσως τον οδηγήσει να κερδίσει περισσότερες έδρες από την προηγούμενη φορά. Ετσι ίσως αναδειχθεί σε καθοριστικό παράγοντα για το ποιος θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός του Ισραήλ. Εν τω μεταξύ, η κούραση των ψηφοφόρων για τις απανωτές εκλογές είναι πιθανόν να έχει ως αποτέλεσμα αποχή ρεκόρ.

5 Τι θα συμβεί;

Η αληθινή μάχη για την εξουσία είναι πιθανόν να ξεκινήσει την επομένη των εκλογών όταν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού. Υπάρχουν πολλά πιθανά σενάρια στα οποία πρωθυπουργός γίνεται ή ο Νετανιάχου ή ο Γκαντζ ή ακόμα συμμετέχουν μαζί σε κυβέρνηση ενότητας. Υπάρχει πάντα και η περίπτωση νέου αδιεξόδου που θα οδηγούσε για άλλη μια φορά στις κάλπες, τον Ιανουάριο.

6 Ποιος είναι ο Μπένι Γκαντζ;

Ο 60χρονος Γκαντζ ήταν αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ από το 2011 έως το 2015. Ασχολήθηκε με την πολιτική πρόσφατα. Τον Δεκέμβριο του 2018 δημιούργησε το κόμμα Ισραηλινή Δύναμη που μετεξελίχθηκε στο σημερινό Μπλε και Γαλάζιο, που είναι τα χρώματα της ισραηλινής σημαίας. Στο πρόγραμμά του το κόμμα (το οποίο στις εκλογές του Απριλίου ήρθε δεύτερο συγκεντρώνοντας ποσοστό 26,13%) προτείνει τον περιορισμό των θητειών που μπορεί να έχει ένας πρωθυπουργός, την απαγόρευση συμμετοχής στη Βουλή καταδικασμένων πολιτικών, τον περιορισμό της ισχύος του Ανώτατου Ραβίνου όσον αφορά τους γάμους, τις επενδύσεις στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, την επέκταση της υγειονομικής περίθαλψης και της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων με την Παλαιστινιακή Αρχή με στόχο μια ειρηνευτική συμφωνία.

7 Πώς τα πάει ο Νετανιάχου;

Οχι τόσο καλά όσο θα ήθελε, ιδιαίτερα σε μια μάχη όπου διακυβεύεται η ελευθερία του. Ο 70χρονος πολιτικός που συνολικά κυβέρνησε το Ισραήλ 13 χρόνια αντιμετωπίζει τρία μεγάλα σκάνδαλα διαφθοράς – κατηγορίες τις οποίες αρνείται – η εκδίκαση των οποίων ξεκινά τον επόμενο μήνα. Οπως συνέβη και σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, ο Νετανιάχου απευθύνθηκε στους συντηρητικούς ψηφοφόρους. Την περασμένη εβδομάδα υποσχέθηκε την προσάρτηση μεγάλου τμήματος της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης.

8 Η κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών αποτελεί θέμα αυτής της προεκλογικής εκστρατείας;

Η εσωτερική πολιτική ζωή στο Ισραήλ περιστρέφεται γύρω από την ατζέντα που βάζουν οι συντηρητικοί. Ετσι το μέλλον των εκατομμυρίων Παλαιστινίων που ζουν σε περιοχές υπό ισραηλινή κατοχή δεν συζητήθηκε καθόλου αυτήν τη φορά.