Καίνε βιβλία στην Τουρκία του Ερντογάν

Περισσότερα από 300.000 βιβλία έχουν απομακρυνθεί από τα σχολεία και τις βιβλιοθήκες της Τουρκίας και έχουν καταστραφεί μετά την απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ταγίπ Ερντογάν, το καλοκαίρι του 2016, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας της Τουρκίας. Συγκεκριμένα η υπουργός Παιδείας, Ζίγια Σελτζούκ, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι έχουν καταστραφεί 301.878 βιβλία - ανάμεσά τους σχολικά εγχειρίδια, μυθιστορήματα και βιβλία Ιστορίας - στο πλαίσιο των σκληρών μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση απέναντι σε οτιδήποτε σχετίζεται με τον τούρκο αυτοεξόριστο στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν. Ο τελευταίος κατηγορείται από τους κύκλους του Ερντογάν ως υποκινητής της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος, αν και ο ίδιος αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή.

Η πρώτη που έκανε αναφορά στον αριθμό των κατασχεθέντων βιβλίων ήταν η εφημερίδα Χουριέτ και ακολούθησε η ειδησεογραφική ιστοσελίδα Κronos27 η οποία ανήρτησε φωτογραφίες από τα εν λόγω βιβλία τόσο κατά τη φάση της κατάσχεσης όσο και στη φάση της καταστροφής τους στην πυρά (σ.σ.: ο σύνδεσμος για τη σχετική ιστοσελίδα δεν λειτουργεί πια, ωστόσο οι φωτογραφίες «σώθηκαν» μέσω ανάρτησης στο Twitter). Ενα από τα βιβλία που αποσύρθηκαν το 2016, σύμφωνα με την ιστοσελίδα Turkey Purge, στην οποία εργάζεται μια «μικρή ομάδα νεαρών δημοσιογράφων που προσπαθούν να αποτελέσουν τη φωνή των Τούρκων οι οποίοι υποφέρουν κάτω από ένα καταπιεστικό καθεστώς», είναι ένα εγχειρίδιο Μαθηματικών και αιτία για την απόσυρσή του ήταν η αναφορά των αρχικών του Γκιουλέν σε ένα ερώτημα που έκανε λόγο για την απόσταση ανάμεσα «στο f και το σημείο g».

Τον Δεκέμβριο του 2016, σύμφωνα με την εφημερίδα Μπιρ Γκουν, καταστράφηκαν και επανεκδόθηκαν σχεδόν ένα εκατομμύριο σχολικά βιβλία επειδή περιείχαν την «ανάρμοστη» λέξη Πενσιλβάνια, τόπο διαμονής του Γκιουλέν. Αν και το βιβλίο αναφερόταν στον αμερικανό συγγραφέα Τζέιμς Μίσενερ, ο οποίος έχει γεννηθεί στην Πενσιλβάνια, 882.000 αντίτυπα του καταστράφηκαν καθώς ο Γκιουλέν συμπτωματικά ζει στην ίδια πολιτεία!  Αφαντο από τα σχολικά εγχειρίδια της Τουρκίας έχει γίνει επίσης το όνομα του δημοσιογράφου Τζαν Ντουντάρ. Αξιωματούχοι του υπουργείου Παιδείας σχολίαζαν ότι δεν θέλουν κανένα κείμενό του στα διδακτικά βιβλία από τη στιγμή που έχει ευθέως στοχοποιηθεί από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και έχει χαρακτηριστεί ως «τρομοκράτης». Ανάλογη τύχη έχουν και τα κείμενα του αρθρογράφου Αλί Τσολάκ, τα οποία επίσης αφαιρέθηκαν από τα βιβλία Λογοτεχνίας με αποτέλεσμα να οδηγηθούν στην καταστροφή επιπλέον 895.335 αντίτυπα.

ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΕΚΔΟΤΙΚΩΝ ΟΙΚΩΝ. Υπάρχουν επίσης αναφορές ότι δρόμοι που έφεραν το όνομα του Γκιουλέν στην Αγκυρα έχουν πλέον μετονομαστεί, ενώ έχουν αποσυρθεί από την κυκλοφορία και οι πινακίδες αυτοκινήτων που φέρουν τα αρχικά του ονόματός του. «Σε μόλις τρία χρόνια, το εκδοτικό τοπίο στην Τουρκία έχει υποβαθμιστεί, με 29 εκδοτικούς οίκους να κλείνουν με έκτακτο διάταγμα με την κατηγορία περί διάδοσης τρομοκρατικής προπαγάνδας», επισημαίνουν η διεθνής ένωση συγγραφέων PEN και το βρετανικό γραφείο της, σε κοινή τους δήλωση κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με τη λογοκρισία στην Τουρκία. Ερευνα του 2018 που είχε διεξαχθεί από τη βρετανική PEN έδειχνε ότι 200 μέσα μαζικής ενημέρωσης και εκδοτικοί οργανισμοί είχαν βάλει λουκέτο, 80 συγγραφείς υπόκεινται σε έρευνα και διώξεις και 5.822 πανεπιστημιακοί δάσκαλοι είχαν αποπεμφθεί από 118 δημόσια πανεπιστήμια, κάνοντας λόγο για «κρίση της ελευθερίας της έκφρασης» στην Τουρκία. «Η κυβέρνηση έχει αυξήσει δραματικά την επιρροή της στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στο τοπίο εκδόσεων, φιμώνοντας με τον τρόπο αυτό κρίσιμες φωνές», υποστηρίζει η ΡΕΝ. «Καλούμε τις τουρκικές αρχές να επιτρέψουν την επαναλειτουργία και την ανεξάρτητη λειτουργία εκδοτικών οίκων και να σταματήσουν επειγόντως την εκτεταμένη καταστολή της ελευθερίας της έκφρασης, η οποία συνεχίζει αμείωτη».