Η Συμφωνία των Πρεσπών έφθασε ήδη προς κύρωση στη Βουλή των Ελλήνων εν μέσω θυελλωδών καταγγελιών ότι αναγνωρίζει «μακεδονική γλώσσα και εθνότητα».

1. Ο όρος ιθαγένεια μακεδονική, όπως διατυπώνεται αγγλικά στη Συμφωνία, μπορεί να θεωρηθεί ότι σημαίνει εθνικότητα. Ωστόσο, μετά την αναθεώρησή του, το Σύνταγμα των Σκοπίων στο άρθρο 2 παρ. 2 ορίζει: «ιθαγένεια μακεδονική πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας». Επιπλέον η ρηματική διακοίνωση προς την Αθήνα διασαφηνίζει ότι «ο όρος Nationality δεν καθορίζει ούτε προδικάζει την εθνότητα». Επίσης η Συμφωνία ορίζει ότι όσοι στα Σκόπια αυτοαποκαλούνται «Μακεδόνες» είναι Σλάβοι και δεν έχουν καμιά σχέση με τους αρχαίους Μακεδόνες ούτε με την Ιστορία τους και τον πολιτισμό τους.

2. Μακεδονική γλώσσα έχει αναγνωρίσει επίσημα η Ελλάδα από το έτος 1977 στα πλαίσια του ΟΗΕ που έκτοτε την έχει κατατάξει επίσημα στον κατάλογο των επισήμων γλωσσών των Ηνωμένων Εθνών. Η Συμφωνία βελτιώνει το σημείο αυτό διότι ρητά αναφέρει ότι η μακεδονική είναι σλαβική και ανήκει στον κλάδο των νοτίων σλαβικών γλωσσών. Το Σύνταγμα προσθέτει τώρα και την αλβανική γλώσσα.

3. Αγνοώντας τα ανωτέρω δύο σημεία πολλοί Ελληνες θεωρούν ότι έτσι θα ανακύψει «μακεδονική μειονότητα» στην Ελληνική Μακεδονία. Ωστόσο, η αναθεώρηση του Συντάγματος κατήργησε το άρθρο 49 σύμφωνα με το οποίο «Η Πολιτεία μεριμνά για την κατάσταση και τα δικαιώματα των μελών του μακεδονικού λαού στις γειτονικές χώρες και για τους αποδήμους από την Μακεδονία, βοηθά στην πολιτιστική τους ανάπτυξη και την προωθεί». Προσετέθησαν επίσης οι εξής συνταγματικές διατάξεις: «Η Πολιτεία σέβεται την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία των γειτονικών κρατών. Προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των υπηκόων της που ζουν ή διαμένουν στο εξωτερικό και προωθεί τους δεσμούς τους με την Πατρίδα. Η Πολιτεία δεν αναμειγνύεται στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις. Η Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει εδαφικές βλέψεις προς τις γειτονικές χώρες».

Εν προκειμένω υπογραμμίζεται ότι οι αντιδράσεις ήσαν σφοδρότερες στα Σκόπια όπου διακηρύσσουν σε ανώτατο επίπεδο ότι η Συμφωνία των Πρεσπών και η αναθεώρηση του Συντάγματος κατήργησαν τη γλώσσα, την εθνικότητα και την Ιστορία του Λαού. Γι’ αυτό ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Γκιόργκε Ιβάνοφ αρνήθηκε να υπογράψει την αναθεώρηση του Συντάγματος και την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών διότι, όπως είπε, «καταργούν το Μακεδονικό Εθνος, την εθνική του ταυτότητα και την γλώσσα». Στο Πανεπιστήμιο Βρότσλαβ της Πολωνίας στις 4/12/2018 τόνισε: «Η Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση από την ίδρυσή της να απαρνηθεί το δικαίωμά της στην Ιστορία της και στην αυτοδιάθεση. Η Ελλάδα με τη Συμφωνία των Πρεσπών μας επιβάλλει ένα νέο όνομα erga omnes. Μέσω αυτής της Συμφωνίας η Ελλάδα θα επιβλέπει συνεχώς πώς θα αποκαλούμε τους εαυτούς μας. Με τη Συμφωνία θα μετονομασθούν οι θεσμοί, θα λογοκριθεί το περιεχόμενο των σχολικών εγχειριδίων, θα εμποδίζεται το δικαίωμα των πολιτών να εκφράζουν τη μακεδονική τους ταυτότητα. Καθορίζεται η ονομασία της μακεδονικής μας γλώσσας. Είναι μια λογοκρισία, μια αυτολογοκρισία της συλλογικής συνείδησης του μακεδονικού λαού».

Ο αρχηγός του ΒΜΡΟ-DPMNE Χρίστιαν Μιτσκόσκι στις 9/12/2018 διεκήρυξε: «Η κυβέρνηση Ζάεφ τυλίγει τη Μακεδονία με σκοτάδι, εκβιάζει τον λαό και αλλάζει την ταυτότητά του».

Αν στην Ελλάδα επικρατούσε κάποια νηφαλιότητα, θα βοηθούσε την κατανόηση της πραγματικότητας αν αντιπαραβάλλονταν κατά θέμα οι όροι της Συμφωνίας με όσα άρθρα του Συντάγματος ίσχυαν έως προχθές και με όσα νέα προσέθεσε η αναθεώρηση ώστε σε ένα μικρό τεύχος χωρίς σχόλια να διανεμηθούν σε όλους τους πολιτικούς και τους διαμορφωτές κοινής γνώμης. Ποιος νοιάζεται, όμως;

Ο Ν.Ι. Μέρτζος είναι δικηγόρος, δημοσιογράφος και συγγραφέας