Πάνω από μια εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της Ρωσίας ότι ο πυρηνικός σταθμός Ζαπορίζια έχασε την εξωτερική του τροφοδοσία λόγω βομβαρδισμών, η κατάσταση στον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης είναι πλέον κρίσιμη, σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους και φορείς εποπτείας της ενέργειας, με την εγκατάσταση να λειτουργεί με γεννήτριες ντίζελ έκτακτης ανάγκης.
Η Ουκρανία ισχυρίζεται ότι η υφιστάμενη κατάσταση προκλήθηκε από βομβαρδισμούς της Ρωσίας, ενώ η Ρωσία κατηγορεί την Ουκρανία. Εν τω μεταξύ, έρευνα της Greenpeace που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη εξέτασε δορυφορικές εικόνες και δεν βρήκε στοιχεία για στρατιωτικές επιθέσεις ή βομβαρδισμούς κοντά στις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας του σταθμού.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει στο παρελθόν το ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών να αναλάβουν τον έλεγχο των εγκαταστάσεων.
Αυτό που είναι σαφές, σύμφωνα με την Wall Street Journal, είναι ότι η κατάσταση στο εργοστάσιο – το οποίο καταλήφθηκε από τη Μόσχα το 2022 και βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή – γίνεται όλο και πιο ασταθής. Αξιωματούχοι αναφέρουν ότι λειτουργεί εκτός δικτύου από το απόγευμα της 23ης Σεπτεμβρίου, όταν η τελευταία εναπομένουσα γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας προς την εγκατάσταση υπέστη ζημιά κατά τη διάρκεια έντονων μαχών στην περιοχή.
«Αν και… δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος όσο (οι γεννήτριες) συνεχίζουν να λειτουργούν, είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για μια βιώσιμη κατάσταση από την άποψη της πυρηνικής ασφάλειας», δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ). «Κανένα από τα δύο μέρη δεν θα ωφεληθεί από ένα πυρηνικό ατύχημα».
Η διακοπή ρεύματος είναι η δέκατη – και η μεγαλύτερης διάρκειας – από την έναρξη του πολέμου. Σε μια ανάρτηση στο Telegram, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι την χαρακτήρισε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» που «αποτελεί απειλή για όλους».
«Οι γεννήτριες και ο σταθμός δεν σχεδιάστηκαν ποτέ για κάτι τέτοιο και δεν έχουν λειτουργήσει ποτέ σε τέτοια λειτουργία για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα», πρόσθεσε.
Η διευθύντρια επικοινωνίας του σταθμού, η οποία έχει διοριστεί από τη Ρωσία, Yevgenia Yashina, δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Tass ότι «η κατάσταση… παραμένει υπό πλήρη έλεγχο».
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ρωσία βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον ΔΟΑΕ σχετικά με τον σταθμό. «Ο σταθμός και οι γειτονικές εγκαταστάσεις υπόκεινται σε συνεχείς επιθέσεις από το καθεστώς του Κιέβου. Θα ήταν, το λιγότερο, παράλογο να κατηγορηθεί η ρωσική πλευρά για βομβαρδισμό ενός σταθμού που η ίδια ελέγχει. Παρ’ όλα αυτά, οι Ρώσοι ειδικοί και το προσωπικό του σταθμού κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να εγγυηθούν την ασφάλεια του σταθμού, η οποία διατηρείται αξιόπιστα».
Ωστόσο, ο επικεφαλής της Κρατικής Επιθεώρησης Πυρηνικής Ρύθμισης της Ουκρανίας, Όλεχ Κορίκοφ, υποστήριξε σε δήλωση που δημοσίευσε στο Facebook ότι η τρέχουσα κατάσταση «αποτελεί μεγάλη απειλή για την πυρηνική και ραδιολογική ασφάλεια».
«Αγνοώντας τις απαιτήσεις και τις αρχές της πυρηνικής ενέργειας και της ακτινοβολίας, οι ρωσικοί βομβαρδισμοί των ηλεκτροφόρων καλωδίων και οι ζημιές που προκάλεσαν, καθώς και η παρεμπόδιση των ουκρανών ειδικών να αποκαταστήσουν αυτά τα καλώδια», δήλωσε ο Κορίκοφ, «όλα αυτά θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο χειρότερο σενάριο».
Ο Γκρόσι δήλωσε ότι η υπηρεσία του βρίσκεται σε «συνεχή επαφή» με αξιωματούχους και από τις δύο πλευρές της γραμμής του μετώπου. Οι γεννήτριες είναι η «τελευταία γραμμή άμυνας», είπε, για το πλέον αδρανές εργοστάσιο, το οποίο δεν παράγει ενέργεια από τότε που η Ρωσία το κατέλαβε το 2022, μετά την εισβολή της στη νότια ουκρανική περιοχή Ζαπορίζια, περίπου 300 μίλια νοτιοανατολικά του Τσερνομπίλ.
Πηγή: WSJ
