Επιστολή προς την εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ” απέστειλε η Ομοσπονδία Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδος σχετικά με το ρεπορτάζ για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων από τους Δήμους.
Αναλυτικά η επιστολή αναφέρει:
ΘΕΜΑ: «Απάντηση στις επισημάνσεις της συντάκτριάς σας για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων-
Κ. Διευθυντά,
Με αφορμή την απάντηση της συντάκτριάς σας σε επιστολή μας για το ρεπορτάζ σχετικά με τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων, (https://www.tanea.gr/2025/08/21/greece/koinoniko-zitima-i-diaxeirisi-ton-adespoton-zoon/) οφείλουμε, με σεβασμό στην αλήθεια αλλά και με αίσθημα ευθύνης, να επισημάνουμε ότι στο εν λόγω δημοσίευμα παρατίθενται ανακρίβειες και εσφαλμένα συμπεράσματα, που παραπλανούν την κοινή γνώμη.
Προκειμένου να αποκατασταθεί η ακρίβεια των γεγονότων και να ενημερωθεί ο αναγνώστης με βάση τεκμηριωμένα στοιχεία, παραθέτουμε κατωτέρω σημείο προς σημείο απαντήσεις στις βασικές επισημάνσεις της συντάκτριάς σας.
1. Για την αρμοδιότητα της εποπτείας της διαχείρισης των αδέσποτων ζώων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με επίσημη απάντησή της (ερώτηση με αριθμό E-000185/2020 « Πλαίσιο προστασίας αδέσποτων ζώων»), κατέστησε σαφές ότι η εκπόνηση, παρακολούθηση και εποπτεία των προγραμμάτων διαχείρισης πληθυσμών ζώων συντροφιάς αποτελούν κτηνιατρική αρμοδιότητα, στο πλαίσιο και των οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας των Ζώων (OIE). Τα προγράμματα διαχείρισης των αδέσποτων ζώων συνδέονται άρρηκτα με τον έλεγχο ζωοανθρωπονόσων (λύσσα, λεϊσμανίαση κ.ά.), για την αντιμετώπιση των οποίων απαιτείται επιστημονική κατάρτιση και κτηνιατρική εμπειρία. Η μεταφορά της αρμοδιότητας σε υπηρεσίες του ΥΠΕΣ που στερούνται κτηνιάτρων όχι μόνο δεν έχει «συμβολική αξία», όπως αναφέρθηκε, αλλά εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία και δημιουργεί κενό
προστασίας για τα ζώα συντροφιάς. Η συντάκτριά σας εμφανίζει ως «πρόοδο» τη μεταφορά της αρμοδιότητας στο ΥΠΕΣ, παρουσιάζοντάς την μάλιστα ως «συμβολική» κοινωνική τομή. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Κτηνιατρικές Σχολές της χώρας και το ΓΕΩΤΕΕ έχουν ταχθεί κατά της μεταφοράς αυτής, δηλαδή της διάσπασης της υγείας των ζώων από την προστασία, κάτι που αποτελεί και ευρωπαϊκή πρωτοτυπία ήτοι δεν συναντάται σε καμία άλλη χώρα της Ε.Ε. Παρέλκει στο σημείο αυτό να επισημάνουμε την αντιφατικότητα των επιχειρημάτων της συντάκτριας: από τη μία υπερασπίζεται την αποκοπή της προστασίας των ζώων από τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής και τη μεταφορά της σε Υπουργείο χωρίς τεχνογνωσία και θεσμική μνήμη, ενώ παράλληλα στηλιτεύει την απουσία στελέχωσης του συγκεκριμένου τμήματος από εξειδικευμένους επιστήμονες – κτηνιάτρους.
2. Για τη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση του ΥΠΑΑΤ
Ο ισχυρισμός ότι «δεν υπήρχε ποτέ» πλατφόρμα με στοιχεία και δυνατότητα ελέγχου είναι απολύτως ανακριβής. Με τον ν. 4039/2012 θεσπίστηκε η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση καταγραφής ζώων συντροφιάς στο ΥΠΑΑΤ, η οποία από το 2015 λειτούργησε πλήρως, παρέχοντας εργαλεία σήμανσης, ιχνηλασιμότητας, εμβολιακής παρακολούθησης και διασύνδεσης με Δήμους, ΕΛ.ΑΣ., κτηνιατρικές Υπηρεσίες των περιφερειών, το σύστημα TRACES της Ε.Ε. Το Συμβούλιο της Επικρατείας (απόφαση με αριθμό 2073/2017) αναγνώρισε ρητά ότι η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση καταγραφής ζώων συντροφιάς αποτελούσε σημαντικό εποπτικό εργαλείο για την προστασία των ζώων και της δημόσιας υγείας. Δηλαδή, υπήρχε ήδη μηχανισμός ελέγχου και λογοδοσίας. Η εφαρμογή ελέγχονταν κάθε φορά από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Food and Veterinary Office-FVO) που επιθεωρούν το πρόγραμμα της λύσσας τα τελευταία χρόνια.
3. Για την Ψηφιακή Υπηρεσία Παρακολούθησης των Δήμων
Από τον Φεβρουάριο του 2019 οι Δήμοι είχαν πρόσβαση στην Ψηφιακή Υπηρεσία Παρακολούθησης Διαχείρισης Αδέσποτων του ΥΠΑΑΤ, όπου καταχωρούσαν όλα τα στάδια της διαχείρισης αδέσποτων ζώων: περισυλλογή, καταφύγια, φιλοζωικά σωματεία, υιοθεσίες, επανατοποθετήσεις κτλ. Το σύστημα παρείχε δυνατότητα διασταύρωσης microchip, εντοπισμού ιδιοκτητών και άμεσης εποπτείας από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες των Περιφερειών. Επομένως, υπήρχε ήδη λειτουργικός μηχανισμός ελέγχου και λογοδοσίας.
4. Για τη σπατάλη πόρων και τον αποπροσανατολισμό
Αντί η κυβέρνηση να αξιοποιήσει και να αναβαθμίσει το ήδη λειτουργικό σύστημα του ΥΠΑΑΤ, επέλεξε να δαπανήσει εκατομμύρια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης για τη δημιουργία εκ του μηδενός ενός νέου μητρώου (pet.gov.gr). Το ΓΕΩΤΕΕ με ανακοίνωσή του (8.11.2020) χαρακτήρισε αυτήν τη μεταφορά αρμοδιοτήτων λανθασμένη και επικίνδυνη, επισημαίνοντας την αποδυνάμωση του κρατικού ελεγκτικού μηχανισμού και τα προβλήματα που ήδη βιώνουν οι κτηνίατροι στην πράξη. Το να εμφανίζεται, λοιπόν, το pet.gov.gr ως «καινοτομία» συνιστά ωραιοποίηση μιας επιλογής που στην πραγματικότητα συνιστά σπατάλη και οπισθοδρόμηση.
5. Για την επάρκεια των επιτροπών και των ελεγκτικών μηχανισμών
Η χρηματοδότηση των Δήμων γινόταν κατόπιν υποχρεωτικής αντιπαραβολής των δεδομένων που ήταν καταχωρισμένα στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση Καταγραφής Ζώων Συντροφιάς του ΥΠΑΑΤ με τα στοιχεία που οι ίδιοι οι Δήμοι απέστελλαν στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες των Περιφερειών κατά την υποβολή των αιτήσεων χρηματοδότησης (πχ απόφαση με Αριθμ. 1593/166597 5 Ιουλίου 2019). Αυτό αποδεικνύει ότι υπήρχε θεσμοθετημένος μηχανισμός ελέγχου και διασταύρωσης στοιχείων. Συνεπώς, το πρόβλημα δεν ήταν η ανυπαρξία μηχανισμού, αλλά η μη εφαρμογή και η ελλιπής εποπτεία εκ μέρους της Πολιτείας. Είναι άλλο πράγμα η αναποτελεσματική λειτουργία λόγω πολιτικής αδράνειας και άλλο να παρουσιάζεται ανακριβώς ότι τέτοιοι μηχανισμοί δεν υπήρχαν ποτέ.
Συμπέρασμα
Η παρουσίαση του θέματος από τη συντάκτριά σας αγνοεί ή παραποιεί θεμελιώδη δεδομένα: υπήρχε λειτουργικό μητρώο, υπήρχε ψηφιακή εποπτεία για Δήμους, και η αρμοδιότητα ήταν —και διεθνώς παραμένει— κτηνιατρική, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία. Αντί να αποτυπωθεί η πραγματικότητα, το ρεπορτάζ καταλήγει να εξωραΐζει κυβερνητικές επιλογές και να χαρακτηρίζεται ως «πρόοδο» μια επιλογή που έχει χαρακτηριστεί από την επιστημονική κοινότητα επιστημονικά λανθασμένη και επικίνδυνη.
Η δημοσιογραφία οφείλει να ενημερώνει με ακρίβεια και να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, όχι να καλύπτει τις αστοχίες της εκτελεστικής εξουσίας. Η αποσιώπηση αυτών των δεδομένων δεν είναι απλώς παράλειψη, αλλά συνιστά στρέβλωση του δημόσιου διαλόγου
Σας καλούμε, στο πλαίσιο της δεοντολογίας, να δημοσιεύσετε την παρούσα απάντηση ώστε οι πολίτες να έχουν πλήρη και αντικειμενική εικόνα για ένα ζήτημα που αφορά τη δημόσια υγεία, την προστασία και την υγεία των ζώων.
Με εκτίμηση,
ΠΑΛΑΙΟΔΗΜΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΖΩΟΦΙΛΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
Επιστολή Τμήματος Κτηνιατρικής
egkyklios887_63929_280319 2073-2017
