Η Ελλάδα και η Κόστα Ρίκα δεν είναι χώρες που θα περίμενε κανείς να έχουν πολλά κοινά. Κι όμως, το 2021 γιόρτασαν και οι δύο τα 200 χρόνια από την ανεξαρτησία τους – και πέρα από την ιστορική αυτή σύμπτωση, η λατινοαμερικάνικη χώρα φαίνεται να «κρύβει» μέσα της λίγη… Ελλάδα.
Στην επαρχία Αλαχουέλα, στους πρόποδες της Κεντρικής Οροσειράς (Cordillera Central), υπάρχει μια πόλη με το όνομα Grecia – δηλαδή «Ελλάδα» στα ισπανικά. Πρόκειται για την πρωτεύουσα του ομώνυμου καντονιού, με πληθυσμό περίπου 15.500 κατοίκους, σε υψόμετρο σχεδόν 1.000 μέτρων.
Η «Ελλάδα» της Κόστα Ρίκα: Στήλες, Πλάκα και… Παρθενώνας
Αν και δεν κατοικείται από Έλληνες, η Grecia φέρει έντονα αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά στοιχεία που παραπέμπουν στη χώρα μας: στην είσοδο της πόλης, οι επισκέπτες περνούν μπροστά από κορινθιακές στήλες, ενώ μια ταμπέλα γράφει «Καλώς ήρθατε στην Ελλάδα». Μάλιστα, υπάρχει και μικρογραφία του Παρθενώνα – για του λόγου το αληθές.
Στο κέντρο της πόλης, πίσω από το δημαρχείο, βρίσκεται η Plaza Hellenica, όπου δεσπόζει μια προτομή του Αριστοτέλη. Το άγαλμα είναι δωρεά του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού το 1997, επιβεβαιώνοντας μια μοναδική –αν και ασυνήθιστη– πολιτιστική σύνδεση.
Το πιο εντυπωσιακό αξιοθέατο, όμως, είναι η εκκλησία της Παναγίας των Ελεών, κατασκευασμένη εξ ολοκλήρου από προκατασκευασμένα χαλύβδινα πάνελ σε έντονο κόκκινο χρώμα. Σύμφωνα με έναν δημοφιλή τοπικό θρύλο, η εκκλησία προοριζόταν για την Ελλάδα ως δώρο από ξένη χώρα, αλλά –λόγω της ηχητικής ομοιότητας των λέξεων “Greece” και “Grecia”– κατέληξε στην Κόστα Ρίκα!
Εκτός από τα ελληνοπρεπή αξιοθέατα, η πόλη προσελκύει τουρίστες και για το εκθεσιακό της κέντρο “World of Snakes”, που φιλοξενεί δεκάδες είδη ερπετών απ’ όλο τον κόσμο.
Μια Αθήνα και μια Σπάρτη… στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού
Η Grecia δεν είναι η μόνη πόλη με ελληνικό όνομα στην Κόστα Ρίκα. Υπάρχει και η Atenas – δηλαδή η «Αθήνα» – με πληθυσμό περίπου 8.000 κατοίκους. Αν και οι ακριβείς λόγοι ονομασίας της πόλης δεν είναι τεκμηριωμένοι, θεωρείται πιθανό ότι ο José Rafael de Gallegos Alvarado, φιλέλληνας και μετέπειτα πρόεδρος της Κόστα Ρίκα, είναι ο άνθρωπος πίσω από την επιλογή του ονόματος. Ο ίδιος φέρεται να ήταν βαθιά επηρεασμένος από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Τρίτη πόλη με ελληνική καταβολή είναι η Esparza, η οποία ιδρύθηκε το 1851 ως “Sparta” – δηλαδή «Σπάρτη». Με την πάροδο του χρόνου και λόγω της ισπανικής προφοράς, το όνομα εξελίχθηκε σε Esparza. Μια ήσυχη πόλη σήμερα, αλλά με πολεμικό όνομα που παραπέμπει σε μια από τις σημαντικότερες πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας.
Ένας φιλελληνισμός που άντεξε στον χρόνο
Οι τρεις αυτές πόλεις δεν είναι απλώς εξωτικά παραδείγματα γεωγραφικού «τυχαίου». Αντικατοπτρίζουν έναν υπαρκτό φιλελληνισμό που άνθησε στη Λατινική Αμερική κατά τον 19ο αιώνα, όταν οι αγώνες ανεξαρτησίας των λαών είχαν κοινά σύμβολα και η Ελλάδα ενέπνεε με τον ηρωικό της αγώνα ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Είτε μέσα από φιλελληνικές προσωπικότητες όπως ο Gallegos Alvarado, είτε από τοπικές πρωτοβουλίες, η ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα της Ελλάδας βρήκε τρόπο να ταξιδέψει και να “ριζώσει” στα βουνά της Κόστα Ρίκα.
Και μπορεί οι κάτοικοι αυτών των πόλεων να μην έχουν άμεση ελληνική καταγωγή, όμως κουβαλούν –έστω και συμβολικά– λίγη από τη λάμψη του αρχαίου ελληνικού πνεύματος.
