Το χθεσινό αποτέλεσμα του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, και κυρίως το πώς ήρθε, νομίζω διέλυσε την κομμουνιστογενή μυθολογία της Αριστεράς, την υποτιθέμενη απελευθερωτική και χειραφετητική ουτοπία της. Νωρίτερα, μόνο η λογοτεχνία είχε αποδομήσει την ουτοπία αυτή με αξιοπιστία – ο Αρης Αλεξάνδρου, ο Αλέξανδρος Κοτζιάς, ο Θανάσης Βαλτινός και, πιο πρόσφατα, ο Δημήτρης Φύσσας με το μυθιστόρημά του «Πλατεία Λένιν, πρώην Συντάγματος» (2005, Βιβλιοπωλείο της Εστίας).

Ο Φύσσας, που πέθανε ξαφνικά την περασμένη Παρασκευή, δεν φώναζε τις ιδέες του, όπως συνηθίζουν οι στοχαστικοί πεζογράφοι. Αλλά το συγκεκριμένο βιβλίο του, που είχε κάνει μεγάλη επιτυχία, μιλούσε για ένα σοβιετικού τύπου αυταρχικό καθεστώς το οποίο επιβλήθηκε το 1947 σε μια μικρή αλλά περήφανη αντικαπιταλιστική Ελλάδα – και για ένα Πολυτεχνείο από την ανάποδη, από αντικομμουνιστές δημοκράτες.

Ο Δημήτρης Φύσσας είχε πλέξει θαυμάσια το what if που αφηγήθηκε, γράφοντας βέβαια για το σύγχρονο κοινό. Τα επόμενα βιβλία του ήταν λιγότερο εντυπωσιοθηρικά, πιο σύνθετα, πιο περίτεχνα, πιο προσωπικά. Και το τελευταίο του, το πρόσφατο «Ο Μέσκουλας αποσύρεται για να πεθάνει», θαρρείς ότι προετοίμαζε τη δική του αναχώρηση. Χωρίς ψευδαισθήσεις, χωρίς ζωτικούς μύθους, ένας συγγραφέας είναι πολύ πιο ελεύθερος. Και απαραίτητος σε αναγνώστες που δεν βολεύονται με τυφλοσούρτες.