Αναζήτηση
Μια Ιδέα, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης και αποπροσανατολισμού, μπορεί να εξελιχθεί σε Μεγάλη όταν συσπειρώνει εθνικές δυνάμεις γύρω από στόχους μεγαλόπνοους και συνάμα εφικτούς.
Η Μεγάλη Ιδέα για την Ελλάδα του 2017 δεν σχετίζεται με γεωγραφικούς όρους, αλλά με μια πατρίδα σημαντική με όρους καινοτομίας και παραγωγής.
Η «Ελλάδα που παράγει» δεν πρέπει ασφαλώς να απεμπολήσει τον καλώς νοούμενο ελληνοκεντρισμό της ή την πολυδιάστατη σύνδεσή της με τη Δύση. Οφείλει, όμως, να συνθέσει τα δυο και να μετεξελιχθεί, αξιοποιώντας ή επαναπατρίζοντας τους Ελληνες της Διασποράς, καθιστώντας τους συμμέτοχους στο εγχείρημα. Ταυτόχρονα, θα συναρτήσει την παραγωγή με τους δημοκρατικούς θεσμούς, την ευημερία με τη δικαιοσύνη και τον σεβασμό στα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα.
Μια Ελλάδα που σχεδιάζει, δουλεύει, βλέπει θυσίες να αποδίδουν, παράγει εξάγει και ανταγωνίζεται, μπορεί να πετύχει στον 21ο αιώνα.
Πίστευα ανέκαθεν ότι ένα τέτοιο όραμα ξεκινά από τα πανεπιστήμιά μας: ΑΕΙ στην αιχμή των πραγμάτων, φάροι πολιτισμού, γνώσης, αριστείας, έρευνας και, παράλληλα, πρότυπα αξιοκρατίας και εξωστρέφειας.
Ας οραματιστούμε την Ελλάδα, προικισμένη με την πολιτιστική της κληρονομιά, το θαυμάσιο κλίμα και το μοναδικό της φως, ως χώρα πνευματικών ιδρυμάτων που προσελκύουν με τη φήμη και τα κίνητρά τους τα φωτεινότερα μυαλά, τους πιο φιλόδοξους φοιτητές, τις πιο δυναμικές και καινοτόμους εταιρείες στον κόσμο.
Ας οραματιστούμε μια Ελλάδα ανάμεσα στους δέκα σημαντικότερους προορισμούς «γνώσης» στον πλανήτη, όπου η Διασπορά της θα χρηματοδοτεί ελληνικά αντί αμερικανικά εργαστήρια, όπου ο εφοπλισμός της θα επενδύει όχι σε βρετανικές, αλλά σε ελληνικές έδρες και μυαλά, όπου οι σπουδαίοι Ελληνες από τα πλέον διακεκριμένα πανεπιστήμια θα επιστρέφουν.
Αυτοδιοίκητα πανεπιστήμια, δημόσια και μη, που θα λειτουργούν με ένα εθνικό πλαίσιο κανόνων, με ελευθερία, με αποτελεσματική αξιολόγηση, ανοιχτά στην κοινωνία και στην οικονομία, με αγγλόφωνα τμήματα και μεταπτυχιακά, με πολιτικές υποστήριξης των φοιτητών, που θα συνεργάζονται με τον ιδιωτικό και τον κοινωνικό τομέα για το κοινό καλό.
Πόσο θα άλλαζαν τα δεδομένα αν η Ελλάδα προσείλκυε 50.000 φοιτητές από το εξωτερικό με ανάλογο αριθμό καθηγητών, αν πολλαπλασίαζε τις πατέντες και τις μετέτρεπε σε προϊόντα;
Τι θα σήμαιναν όλα αυτά για το ΑΕΠ, για δουλειά νέων επιστημόνων, για το brain gain, για την εθνική μας αυτοπεποίθηση;
Ας οραματιστούμε τη Μεγάλη Ιδέα εφαρμοσμένη στον αγροτικό τομέα, όπου η εξέλιξη στις επιστήμες συνδέει πλέον παραγωγή και τεχνολογία, αλλάζοντας τα δεδομένα σε ελάχιστο χρόνο.
Ας οραματιστούμε τη Μεγάλη Ιδέα στον χώρο της υγείας, με αξιοποίηση των τεράστιων υπαρκτών υποδομών, του εξαιρετικού ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού, που πέρα από την προσφορά στους έλληνες πολίτες θα προσελκύσει χιλιάδες ειδικούς ασθενείς στον κλιματικό παράδεισο της Ελλάδας.
Η Μεγάλη Ιδέα που θα συνέπαιρνε πολίτες και θα συνένωνε δυνάμεις απαιτεί αναστοχασμό και απολογισμό. Αλλά κυρίως απαιτεί γνώση των δεδομένων του 21ου αιώνα και τόλμη να υπερβούμε δόγματα και παθογένειες που μας καθήλωσαν δεκαετίες, με κατάληξη την κρίση και την άνοδο στην εξουσία ενός εθνικολαϊκιστικού μορφώματος. Γνώση και τόλμη για θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις, που θα αλλάξουν βασικές λειτουργίες στη χώρα:
n Με τη δημιουργία ενός επιτελικού και αποτελεσματικού κράτους, με απόλυτη αρχή την αξιοκρατία, με ηλεκτρονική διακυβέρνηση παντού, το οποίο θέτει και εφαρμόζει καθαρούς κανόνες, εποπτεύει και προάγει τους θεσμούς, οργανώνει και συντονίζει την επίτευξη του μακροπρόθεσμου εθνικού και δημόσιου συμφέροντος.
n Με τη δημιουργία μιας νέας παραγωγικής δομής, απόλυτα εξωστρεφούς αλλά και εσωτερικά επαρκούς, της μόνης που μπορεί να καταστήσει την Ελλάδα και τους Ελληνες αξιοπρεπείς και αυτόνομους, η οποία προάγοντας την επιχειρηματικότητα και την εργασία θα μπορεί να αναπτύξει συνολικά, ισόρροπα και δίκαια την ελληνική κοινωνία.
Πράγματα ούτε νέα ούτε πρωτότυπα, αλλά πλέον αναγκαία και εφικτά για μια αποφασισμένη ηγεσία.
Απέναντι στη Μεγάλη Ιδέα για μια νέα παραγωγική Ελλάδα με παγκόσμια εμβέλεια, οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ καταθέτουν τη «μικρή ιδέα» του κομματικού κράτους που σχεδιάζει, ελέγχει και υπηρετεί μόνο την αναπαραγωγή της εξουσίας. Αναπαράγουν τις βασικές κακοδαιμονίες του παρελθόντος, σαν να μη συνέβη τίποτε. Ενα νέο καταστροφικό «οίκαδε».**
Απέναντι στις ανάγκες της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, η οποία δημιουργεί συνθήκες αντίστοιχες με εκείνες της πρώτης, ο πολιτικός λόγος στο μεγαλύτερο μέρος του αφορά την εύκολη αντιπολίτευση χωρίς όραμα για την επόμενη μέρα.
Η Μεγάλη Ιδέα θέλει συμμάχους, συναινέσεις, αποφασισμένους πολιτικούς –και είναι εμφανές ότι απαιτείται ένας πολιορκητικός κριός εκσυγχρονισμού και μεταρρύθμισης: μια πολιτική δύναμη προόδου.
Το πολιτικό μας σύστημα έχει υπερεπάρκεια αντιπολιτευτικού οίστρου –ακόμη και όταν κυβερνά! Εργάζεται επί χρόνια στη λογική των εσωκομματικών ισορροπιών, στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο, ώστε όλοι να είναι ευχαριστημένοι και κυρίως να εξασφαλίζονται προσωπικά.
Στον αντίποδα, ένα νέο προοδευτικό μεταρρυθμιστικό κόμμα χρειάζεται τολμηρές ιδέες, καθαρό λόγο, νεωτερικές προσεγγίσεις και νέα πρόσωπα. Ετσι, απαλλαγμένο από παθογένειες, εξαρτήσεις και δογματικές αιχμαλωσίες, θα προσελκύσει την κρίσιμη μάζα πολιτών για να βάλει σε τροχιά προόδου τη χώρα.
Το «δεν υπάρχουν αφτιά» για έναν τέτοιο πολιτικό λόγο είναι η εύκολη απάντηση όσων δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα, που αρκούνται να αναμασούν το «αριστερά – δεξιά» αγνοώντας συνειδητά την ασφυκτική οικονομική εποπτεία που έχει επιβληθεί στη χώρα και τις συγκλονιστικές αλλαγές στον πλανήτη.
Ας μη φοβόμαστε τον εκσυγχρονισμό και τη μεταρρύθμιση. Δεν υπάρχουν «κακές» έννοιες, υπάρχουν άνθρωποι και κόμματα που τις κακοποίησαν ή τις διαστρέβλωσαν. Η μεταρρύθμιση προς όφελος των πολλών ήταν πάντα το λίπασμα της προοδευτικής πολιτικής και ο εκσυγχρονισμός δεν θα πάψει ποτέ να είναι το ελιξίριο του προοδευτικού χώρου.
** «Οίκαδε» ήταν ο τίτλος άρθρου του Γεωργίου Βλάχου που έγινε το σύνθημα των βασιλικών εναντίον του Βενιζέλου και σηματοδότησε το τέλος της Μεγάλης Ιδέας και τη Μικρασιατική Καταστροφή
Η Αννα Διαμαντοπούλου είναι πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, πρ. επίτροπος ΕΕ, πρ. υπουργός και ιδρυτικό μέλος της πολιτικής κίνησης Ωρα Αποφάσεων
