Ελπίζει κανείς να έχουμε ξεπεράσει τις εποχές όταν αν και κάτι γραφόταν με διάθεση καλόπιστης κριτικής, μπορούσε να λογαριάζεται ως μια κακόβουλη αντιπολιτευτική στάση. Στα «ΝΕΑ» της περασμένης Τετάρτης, 22 Φεβρουαρίου, στις σελίδες του Μικροπολιτικού δημοσιεύτηκε μια φωτογραφία που απεικόνιζε μια σύναξη είκοσι δύο ανθρώπων, ενώ γιόρταζαν τα γενέθλια του επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρου Θεοδωράκη, με τον ίδιο βέβαια παρόντα, στα γραφεία της οδού Σεβαστουπόλεως.

Ώς εδώ καμιά αντίρρηση, όλα ωραία και καλά. Ομως ανάμεσα στους απεικονιζόμενους, τρεις το λιγότερο, με τα κινητά τους υψωμένα, φωτογραφίζουν στιγμιότυπα της εορταστικής σύναξης που, σε συνδυασμό με τα γελαστά έως ευτυχισμένα πρόσωπα των υπολοίπων, θα σε έκανε να συμπεράνεις πως δεν πρόκειται για τα γενέθλια ακόμη και ενός πολιτικού αρχηγού, αλλά για ένα ιστορικό γεγονός και μάλιστα πολύ μεγάλης σημασίας. Ωστόσο τίποτε απολύτως δεν μπορεί να προσδώσει σε περιστατικά της καθημερινής ζωής των ανθρώπων, όπως ακριβώς είναι τα γενέθλια, τόσο για τον καθένα που γιορτάζει όσο και για τους πλησιέστερους συγγενείς, φίλους ή συνεργάτες του, μεγαλύτερη σημασία, σε σχέση με καθετί που διατηρεί κατά βάθος ένα ιδιωτικό ενδιαφέρον. Ακόμη κι αν θα επρόκειτο για τα γενέθλια του Μαχάτμα Γκάντι, του Μάικλ Αϊζενχάουερ ή του Φρανσουά Μιτεράν, θα το λογάριαζε κανείς ως προσβολή, προς το ρέον αδιάκοπα κύμα των μεγάλων ιστορικών γεγονότων, να απεικονίζονταν οι άνθρωποι που θα συνέβαινε να είναι δίπλα τους την ημέρα των γενεθλίων τους με την έπαρση ή έστω τη χαρά ότι αν θα έπρεπε να θυμούνται την ημέρα αυτή στο μέλλον, δεν θα ήταν για ό,τι πραγματικά δραματικό ή μη, σημαντικό όμως, συνέβαινε στον κόσμο, αλλά γιατί συνέπεσε οι ίδιοι να παρασταθούν σε κάτι – το επαναλαμβάνουμε – εντελώς ιδιωτικής σημασίας.

Παρά τη βιομηχανία στην οποία έχει εξελιχθεί, σε πρακτικό επίπεδο, η διαχείριση των αναμνήσεων που όσο πιο προσωπικές είναι τόσο πιο λυσσασμένες για διατήρηση εμφανίζονται, δεν μπορεί να μην αναρωτηθείς για περιστατικά που όσα αποδεικτικά τους κι αν κρατήσεις, η ζωή στο αμείλικτο πέρασμά της θα τα κονιορτοποιήσει. Ή αν συμβεί να επιζήσουν, κατά τύχη, κάποια από αυτά, θα προκαλούν τόση αμηχανία και απορία σε σχέση με τα εικονιζόμενα πρόσωπα για το τι άραγε θα ήταν δυνατόν να τους προκαλεί τον εκφραζόμενο ενθουσιασμό, ώστε αν γινόταν να το υποψιαστούν, θα είχαν καταστρέψει τα αποδεικτικά αυτά με τα ίδια τους τα χέρια.

Σε σχέση με τις φωτογραφίες, είτε αφορούν γάμους και βαφτίσια είτε επετείους γενεθλίων και δεξιώσεις, θα έπρεπε να είμαστε όλοι μας εξαιρετικά προσεκτικοί. Οσο κι αν οι φωτογραφίες έχουν την ιδιότητα να αποκαλύπτουν την έπαρση ή την ανοησία, όπως επίσης τη σοβαρότητα και την ευγένεια των προσώπων που μόλις τα βλέπει κανείς αναγνωρίζει αμέσως την ταυτότητά τους, το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τα πρόσωπα που όσο κι αν προσπαθούσες θα ήταν αδύνατον να πληροφορηθείς το όνομά τους.

Η έπαρση και η άκαιρη χαρά εκθέτουν, μέσω της φωτογραφίας, τον «ανώνυμο» στον ίδιο βαθμό που γελοιοποιούν και τον «επώνυμο».