Ο κόσμος είναι πια μικρός. Αλλά όχι τόσο μικρός για να μπορεί να πάει κανείς αυθημερόν από την Ελλάδα στην Κούβα. Κάτι που εξηγεί γιατί ο Αλέξης Τσίπρας, που πέταξε χθες για την Αβάνα, θα επιστρέψει στην Αθήνα την Πέμπτη. Στο μεταξύ, θα έχει αποχαιρετήσει τον Φιντέλ Κάστρο με υψωμένη την αριστερή του γροθιά –μπορεί και με δάκρυα στα μάτια. Ο συμβολισμός είναι ισχυρός, όπως ισχυρή θα είναι και η αίσθησή του πως βρίσκεται εκεί όπου γράφεται η Ιστορία. Θα βρεθεί, όμως, και από την σωστή της πλευρά;

Το πρόβλημα με τους δικτάτορες, είτε πρόκειται για απολύτως στυγνούς είτε για πιο σοφτ εκδοχές, είναι πως συνήθως έχουν βουτήξει τα χέρια τους στο αίμα. Για κάθε έναν από αυτούς θα υπάρχει μια φιμωμένη μπλόγκερ σαν τη Γιοάνι Σάντσες ή ένας απεργός πείνας σαν τον Γκιγέρμο Φαρίνας. Θα υπάρχουν εκατοντάδες ή χιλιάδες άνθρωποι που θα έχουν αφιερώσει τη ζωή τους, εάν δεν την έχουν θυσιάσει κιόλας, όχι στο όνομα της «φιλελεύθερης δημοκρατίας», δηλαδή για κάτι μάλλον νεφελώδες, που τώρα τελευταία δεν εκτιμούν και πολλοί, αλλά στο όνομα των στοιχειωδών δικαιωμάτων τους.

Το χώμα όπου θα αναπαυθεί η τέφρα του Φιντέλ Κάστρο έχει ήδη φιλοξενήσει πολλά από τα άψυχα σώματα πολιτών που αμφισβήτησαν τις αυταρχικές μεθόδους του καθεστώτος του. Είναι κάτι που οφείλει να θυμάται όποιος υψώσει τη γροθιά του για να αποχαιρετήσει τον Κομαντάντε. Γιατί η λογοκρισία δεν επέτρεπε στη Γιοάνι Σάντσες να σηκώσει το δικό της χέρι για να γράψει. Και ο Γκιγέρμο Φαρίνας δεν μπορούσε να σηκώσει το δικό του από την εξάντληση.