Τα παπούτσια σε κάνουν πιο γρήγορο(και άλλοι μύθοι για το πιο πολυσυζητημένο τεχνικό εξάρτημα του δρομέα)

Το να διαλέξεις παπούτσια τρεξίματος δεν είναι απλή υπόθεση, τόσο για έναν αρχάριο δρομέα όσο και για τον έμπειρο. Θα έλεγε κανείς ότι κάποιος που έχει γράψει εκατοντάδες, ακόμη και χιλιάδες χιλιόμετρα τρέχοντας, έχει αποκτήσει πλέον γνώση και είναι ικανός να αποφύγει τις κακοτοπιές. Κι όμως, ακόμη και οι «παλιοί» δρομείς πολλές φορές πέφτουν θύματα των πέντε πλέον διαδεδομένων μύθων που έχουν να κάνουν με τα δρομικά υποδήματα.

Μύθος 1

Πιστεύω εις ένα κορυφαίο παπούτσι

Στα δρομικά πηγαδάκια η ερώτηση είναι κλασική: ποια είναι τα καλύτερα παπούτσια της αγοράς; Οι κριτικές στις ιστοσελίδες που ασχολούνται με το τρέξιμο καθώς και στα εξειδικευμένα περιοδικά βάζουν αστεράκια στα διάφορα μοντέλα υπολογίζοντας πολλούς παράγοντες. Θα ήταν πολύ ωραίο να μπορούσε κάποιος έτσι απλά να βαθμολογήσει κάθε χρόνο ένα μοντέλο ως το καλύτερο, βάζοντας του βαθμό ας πούμε 8 ή 9 με άριστα το 10 ή να απορρίψει ανερυθρίαστα ένα άλλο. Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο εύκολα. Τα δρομικά παπούτσια είναι σχεδιασμένα για διαφορετικούς τύπους ανθρώπων, διασκελισμών, ποδιών και για διάφορα είδη τρεξίματος. Το παπούτσι που εγώ θεωρώ «τέλειο», για κάποιον άλλο μπορεί να είναι εντελώς λάθος.

Συμπέρασμα: Τόσο οι δρομείς όσο και τα παπούτσια του τρεξίματος διαφέρουν πολύ μεταξύ τους για να μπορεί κάποιος εύκολα να βαθμολογήσει γενικά ένα ζευγάρι υποδήματα. Η ερώτηση λοιπόν που πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας ή σε κάποιον ειδικό όταν σχεδιάζετε να κάνετε την αγορά δεν είναι «ποια είναι τα καλύτερα παπούτσια;» αλλά «ποια παπούτσια θα ήταν καλή επιλογή για μένα;».

Μύθος 2

Ολα τα παπούτσια της ίδιας μάρκας είναι ίδια

Πόσες φορές δεν έχετε ακούσει δρομείς να λένε: «Α, εγώ τρέχω μόνο με Asics» ή «Τι γνώμη έχεις για τα Mizuno;». Η αλήθεια είναι ότι η μάρκα από μόνη της λέει πολύ λίγα για ένα παπούτσι, παρατηρεί στο περιοδικό «Runner’s World» ο αμερικανός Τζόναθαν Μπέβερλι (www.jonathanbeverly.com), βετεράνος δρομέας, συγγραφέας και ειδικός με εμπειρία δεκαετιών στη μελέτη προϊόντων της βιομηχανίας αθλητικών υποδημάτων. Κάθε μάρκα διαθέτει ευρεία γκάμα μοντέλων που απευθύνονται από γρήγορους νεαρούς επαγγελματίες δρομείς με μίνιμαλ απαιτήσεις έως πολύ αργούς μεσήλικους ερασιτέχνες με ανάγκη για στήριξη στο πέλμα.

Εκείνο που είναι αλήθεια, συνεχίζει ο Μπέβερλι, είναι ότι κάθε εταιρεία έχει τα δικά της μοναδικά καλαπόδια –τα καλούπια πάνω στα οποία κατασκευάζεται το κάθε παπούτσι. Αυτό σημαίνει πως αν, ας πούμε, ένα ζευγάρι Adidas ταιριάζει ακριβώς στην καμάρα του ποδιού σας ή στο μήκος των δακτύλων σας, τότε το πιο πιθανό είναι να σας κάνει σωστά και κάποιο άλλο που βγήκε από το ίδιο καλούπι. Ωστόσο, η κάθε εταιρεία έχει πολλά διαφορετικά καλαπόδια για διαφορετικά μοντέλα παπουτσιών. «Για παράδειγμα, το καλούπι του Brooks Pureconnect διαφέρει πολύ από αυτό του Brooks Adrenaline. Και οι εταιρείες επανασχεδιάζουν τακτικά τα μοντέλα τους, έτσι ώστε η εξέλιξη ενός μοντέλου που λατρέψατε πέρσι ίσως φέτος να μη σας αρέσει».

Συμπέρασμα: Η τυφλή εμπιστοσύνη ή η δυσπιστία απέναντι σε συγκεκριμένες μάρκες παπουτσιών δεν είναι ό,τι καλύτερο. Κάθε εταιρεία αθλητικών υποδημάτων δημιουργεί ποικιλία μοντέλων που διαφέρουν το ένα από το άλλο σε αίσθηση και απόδοση.

Μύθος 3

Τα παπούτσια χρειάζονται τη συνταγή τους

Ο Τζόναθαν Μπέβερλι αφηγείται μια τυπική ιστορία: Μια κοπέλα αρχίζει να τρέχει φορώντας τα αθλητικά που φορούσε στο γυμναστήριο. Στην πορεία αρχίζει να νιώθει πόνους στα πόδια και τότε αποφασίζει να αγοράσει κανονικά παπούτσια τρεξίματος. Στο ειδικό κατάστημα που πηγαίνει της «διαγιγνώσκεται» υπερπρηνισμός και αδυναμία στους αστραγάλους. Της λένε ότι πρέπει να φορά συγκεκριμένο τύπο παπουτσιού, καμιά φορά και συγκεκριμένο μοντέλο. Υπερβολικά συχνά, η αρχάρια δρομέας θα κρατήσει στο μυαλό της για χρόνια αυτή τη συνταγή θεωρώντας πως ο τύπος παπουτσιού που της πρότειναν είναι και ο μοναδικός.

Τα ειδικά καταστήματα αθλητικών ειδών συχνά μπορούν να σας κατευθύνουν ως προς την κατηγορία των παπουτσιών που θα σας εξυπηρετήσουν καλύτερα. Και πράγματι, κάποιοι δρομείς έχουν ιδιαιτερότητες στη γενετική κατασκευή των ποδιών τους, οι οποίες προδιαθέτουν για προβλήματα. Μα είναι πολλοί και οι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν το πάτημά σας και το είδος των παπουτσιών που χρειάζεστε, οι οποίοι ενδεχομένως να μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου. Παράγοντες όπως το βάρος σας, η μυϊκή σας δύναμη, το εύρος της κίνησής σας, η ισορροπία, ο διασκελισμός, η αποδοτικότητα και η ταχύτητά σας.

Η πρώτη λοιπόν συνταγή για παπούτσια που πήρατε όταν πρωτοξεκινήσατε να τρέχετε ίσως να μην είναι και τόσο ακριβής όσο νομίζετε. Ο πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Αθλητικής Ποδιατρικής (www.aapsm.org) Πολ Λάνγκερ είναι κατηγορηματικός: «Μπορείς να πάρεις δέκα φυσικοθεραπευτές, δέκα ποδιάτρους και δέκα ειδικούς αποκατάστασης και να τους βάλεις να παρακολουθήσουν έναν δρομέα που τρέχει στον διάδρομο· στο τέλος θα πάρεις τριάντα διαφορετικές περιγραφές για το τι είδαν και ποια είναι η σημασία του!». Επιπρόσθετα, οι τελευταίες έρευνες στην εμβιομηχανική καταλήγουν ότι η καλύτερη μέθοδος για να αξιολογήσει κάποιος παπούτσια είναι απλώς η αίσθηση της άνεσης στο τρέξιμο.

Συμπέρασμα: Το να βρει κάποιος τα ιδανικά παπούτσια είναι μια πρόκληση προσωπική και διαρκής. Πρέπει να πειραματίζεστε για να βρείτε τι σας ταιριάζει. Και όσο αλλάζουν τα χαρακτηριστικά της δρομικής και φυσικής σας κατάστασης, πρέπει να αλλάζουν και τα υποδήματά σας.

Μύθος 4

Η μονογαμία είναι αρετή

Οσον αφορά τις σχέσεις, η μονογαμία συνήθως μας κρατάει μακριά από μπελάδες. Οταν όμως μιλάμε για παπούτσια, η μονογαμία μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα. Αφού πειραματιστούν με πολλά μοντέλα, πολλοί δρομείς βρίσκουν ένα παπούτσι που τους ταιριάζει και ορκίζονται σ’ αυτό ισόβια πίστη. Τρέχουν με αυτό καθημερινά, το αντικαθιστούν με το ίδιο μοντέλο, ενώ κάποιοι αγοράζουν ακόμη και παραπανίσια ζευγάρια για να μη ξεμείνουν από στοκ!

Ωστόσο, σχολιάζει ο Μπέβερλι, το τρέξιμο με διαφορετικά παπούτσια μπορεί να σας κάνει πιο δυνατούς, πιο γρήγορους και λιγότερο επιρρεπείς στους τραυματισμούς. Μελέτες δείχνουν συσχετισμό μεταξύ του τρεξίματος με ποικιλία υποδημάτων και τη μείωση των τραυματισμών. Κάθε φορά που φοράτε διαφορετικό ζευγάρι, αλλάζει ελαφρά το πάτημά σας. Αυτό ενδυναμώνει νέους μύες και συνδέσμους, ενώ μειώνει την επαναλαμβανόμενη η πίεση στα ίδια σημεία του σώματος.

Συμπέρασμα: Δοκιμάζετε διαφορετικά παπούτσια. Μπορείτε να το κάνετε παράλληλα (να έχετε π.χ. άλλο ζευγάρι για τις διαλειμματικές και άλλο για τα long run) ή διαδοχικά –να αλλάζετε μοντέλο κάθε φορά που αντικαθιστάτε τα παλιά σας.

Μύθος 5

Τα παπούτσια μπορούν να σας κάνουν πιο γρήγορο

Είναι ο παλαιότερος και ο πιο επίμονος μύθος: τα κατάλληλα παπούτσια θα βάλουν τουρμπίνες στα πόδια σας και θα σας κάνουν να πετάξετε σε νέα ατομικά ρεκόρ. Η αλήθεια είναι πως ένα καλό ζευγάρι παπούτσια θα σας κάνει να νιώθετε γρήγοροι, θα διώχνει ένα μικρό ποσοστό από το στρες και δεν θα σας βαραίνει ούτε θα προκαλεί προβλήματα με το πάτημά σας. Αλλά η δρομική σας βελτίωση έχει σχέση με τους μυς σας, την καρδιά και τα πνευμόνια σας και έρχεται με την τακτική, σωστή προπόνηση.

Συμπέρασμα: Ενα μόνο πράγμα στα δρομικά παπούτσια μπορεί πραγματικά να σας κάνει πιο γρήγορους: το να τα φοράτε και να τρέχετε.