Ο χώρος της παιδείας είναι ο καθρέφτης κάθε κοινωνίας. Από τον απλό πολίτη μέχρι την ιθύνουσα τάξη της. Τις ελίτ και τους γνωμηγήτορες. Και ο πολύπαθος αυτός χώρος δείχνει τα σημάδια αλλά και τα αίτια της παρακμής της χώρας μας. Μια πολιτική ελίτ που μόλυνε την εκπαίδευση με τον κομματισμό και επιδόθηκε σε ένα συνεχές ράβε-ξήλωνε. Απαξιώνοντας ηθικά τον ρόλο και το έργο των εκπαιδευτικών και καταδικάζοντάς τους σε μισθούς εξαθλίωσης. Μια κοινωνία εθισμένη πια στην προσοδοθηρία και στην ήσσονα προσπάθεια που βλέπει την παιδεία ως εργαλείο και το πτυχίο ως εμπόρευμα.

Υπάρχουν, όμως, και τα ζωντανά κύτταρα που αντιστέκονται στον εκφυλισμό και στην παρακμή. Ο πρωτοδιορισμένος δάσκαλος των 700 ευρώ, ξεσπιτωμένος σε μια εσχατιά της χώρας, επιτελεί το λειτούργημά του με αυταπάρνηση. Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου που με πενιχρά υλικά μέσα προσπαθεί να ανταποκριθεί με επάρκεια στο βεβαρημένο διδακτικό και το απαιτητικό ερευνητικό της έργο. Και ο αριστούχος μαθητής από το δημόσιο σχολείο της Νέας Μάκρης που πήρε το αργυρό μετάλλιο στη διεθνή μαθηματική ολυμπιάδα. Και πρώτευσε στις Πανελλαδικές Εξετάσεις.

Σ’ αυτά τα φωτεινά παραδείγματα βασίστηκε η μεταρρυθμιστική προσπάθεια των τελευταίων χρόνων. Με μοναδικό στόχο την ενίσχυση και τον πολλαπλασιασμό τους. Παρά την πρωτοφανή υποχρηματοδότηση που έφερε η κρίση και τις συμπληγάδες της ανεύθυνης λαϊκίστικης Αριστεράς και των ultras του δήθεν εκσυγχρονισμού. Πάνω στο τρίπτυχο αξιολόγηση – αριστεία – αναβάθμιση.

Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών που επαναφέραμε έπειτα από 32 χρόνια ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Η Αριστερά και οι συνδικαλιστές την πολέμησαν μέχρις εσχάτων. Και όταν ήρθαν στην εξουσία, την κατήργησαν. Οι ultras του εκσυγχρονισμού ασχολούνταν με εδάφια του νόμου και του προεδρικού διατάγματος. Εστιάζοντας στο δέντρο και χάνοντας το δάσος.

Η πολιτική της αριστείας προϋπέθετε την επαναφορά του θεσμού των πρότυπων πειραματικών σχολείων με εξετάσεις. Γιατί αριστεία με λοταρία δεν υπάρχει. Και τα υγιή κύτταρα της κοινωνίας αντέδρασαν θετικά. Αγκαλιάζοντας τον θεσμό και διπλασιάζοντας τις αιτήσεις στα πρότυπα την επόμενη χρονιά. Οπως θετική ήταν η αντίδραση και στο σχέδιο του υπουργείου για επέκταση του θεσμού σε κάθε νομό. Για να πολλαπλασιαστούν οι αριστούχοι, όπως ο μαθητής από τη Νέα Μάκρη. Και να λειτουργήσουν τα πρότυπα ως φάροι αριστείας συνολικά για τη δημόσια παιδεία.

Στην αναβάθμιση του Λυκείου ένα από τα μέτρα που θεσπίσαμε ήταν η Τράπεζα Θεμάτων. Για να διδάσκεται όλη η διδακτέα ύλη σε όλα τα σχολεία. Από τον Εβρο μέχρι την Κρήτη και από τους Παξούς μέχρι το Καστελλόριζο. Και να ξαναγίνει η τάξη του σχολείου το επίκεντρο της μάθησης.

Κι εκεί η δαιμονοποίηση της Τράπεζας Θεμάτων από τους συνδικαλιστές συνάντησε τους ultras που ζήταγαν πρώτα πιλοτική εφαρμογή. Δηλαδή, την παραπομπή της στις ελληνικές καλένδες.

Η κορύφωση της υποκρισίας, όμως, ήρθε με τον Νόμο 4009 για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η ηλεκτρονική ψηφοφορία που θεσμοθετήσαμε εφάρμοσε ουσιαστικά τον νόμο, απομονώνοντας τους μπαχαλάκηδες της Αριστεράς και εκλέγοντας τους αρίστους στα Συμβούλια. Αυτονόητη και δεδομένη θεωρήθηκε η διαδικασία από τους ζηλωτές. Μα αφού ήταν τόσο αυτονόητη και τόσο εύκολη, γιατί δεν είχε εφαρμοστεί μέχρι που αναλάβαμε και ο νόμος έμενε ξεκρέμαστος; Αλλά και οι σημειακές βελτιώσεις που φέραμε, αναγκαίες σε κάθε νομοθέτημα, και η αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων Συμβουλίων και πρυτανικών Αρχών βαφτίστηκαν ξήλωμα. Προκαλώντας αναίτιες αντιδράσεις. Κι έτσι σήμερα στο πραγματικό ξήλωμα των Συμβουλίων και στην επαναφορά του φοιτητικού συνδικαλισμού, στην πολιτική της οπισθοδρόμησης λίγοι πια αντιδρούν. Είναι όπως στον μύθο του Αισώπου. Προσπάθησαν να ξεγελάσουν την κοινωνία ότι έπεσαν λύκοι στα πρόβατα. Είτε γιατί δεν τους άρεσε το πρόσωπο πίσω από τις πολιτικές είτε γιατί στην άσκηση της τέχνης του εφικτού, που είναι η πολιτική, δεν ικανοποιούνταν τα ιδεατά σχήματα που είχαν στο μυαλό τους. Εχασαν το δάσος και μαζί και τα πρόβατα. Γιατί τώρα ήρθαν οι πραγματικοί λύκοι.

Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου και πρώην υπουργός

Τελευταία Νέα