Ζήτημα επαναδιαπραγμάτευσης των ιδιωτικοποιήσεων θέτουν πλέον ανοικτά κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης, επιμένοντας ότι το πρόγραμμα δεν είναι γραμμένο πάνω σε πέτρα και επομένως μπορεί να τροποποιηθεί, έπειτα φυσικά από συμφωνία με τους δανειστές.

Ο καβγάς σε αυτήν τη φάση γίνεται για το πάπλωμα των ενεργειακών αποκρατικοποιήσεων, με πρωταγωνιστή τον Πάνο Σκουρλέτη. Αντίθετα όμως με το πρόσφατο παρελθόν κατά το οποίο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας περιοριζόταν σε λεκτικές επιθέσεις προς το ΤΑΙΠΕΔ, τώρα προχωρά ένα βήμα παραπέρα, έχοντας επεξεργαστεί δική του αντιπρόταση για τις επιχειρήσεις του χαρτοφυλακίου του, την οποία και παρουσίασε μέσα στον Αύγουστο στον Πρωθυπουργό.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η συλλογιστική του είναι ότι οι ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις δεν παράγουν προστιθέμενη αξία στην οικονομία (όπως συμβαίνει με άλλες, για παράδειγμα τον ΟΛΠ) ούτε θα αποτελέσουν προϋπόθεση για ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας στον κλάδο.

Οι προτάσεις. Ανοίγοντας ένα θέμα που μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλη κόντρα με τους δανειστές, ο Πάνος Σκουρλέτης προτείνει να εξαιρεθούν από το ΤΑΙΠΕΔ το 17% της ΔΕΗ, το 65% της ΔΕΠΑ και το 35% των ΕΛΠΕ και να ενταχθούν στο νέο υπερ-Ταμείο, όπου κάποιες θα αξιοποιηθούν μέσω της εισαγωγής ποσοστών τους σε χρηματιστηριακές αγορές και άλλες με τη λογική τής «μη πώλησης». Αντί δηλαδή να πουληθεί το 65% της ΔΕΠΑ σε στρατηγικό επενδυτή, ο υπουργός εισηγείται τμήμα των μετοχών της να εισαχθεί στις χρηματιστηριακές αγορές, ελληνική και ξένες. Δεν είναι τυχαία η πληροφορία ότι έχει γίνει κρούση στον χρηματοπιστωτικό οίκο Nomura να διερευνήσει σε τεχνικό επίπεδο τις δυνατότητες εισαγωγής της εταιρείας σε ξένα χρηματιστήρια. Αντί να βγει σε διαγωνισμό το 35% που έχει στα ΕΛΠΕ το Δημόσιο, προτείνει τα διυλιστήρια να ενισχύσουν τις δραστηριότητές τους, διατηρώντας τις συμμετοχές που έχουν στις κρατικές εταιρείες φυσικού αερίου, τη ΔΕΠΑ (35%) και το αντίστοιχο ποσοστό στον ΔΕΣΦΑ. Αντί για την πώληση του 17% της ΔΕΗ σε στρατηγικό επενδυτή, η πρόταση Σκουρλέτη μιλά για τη δημιουργία ενός joint venture της Επιχείρησης με ιδιώτη, όπου η πρώτη θα εισφέρει υφιστάμενες μονάδες, αλλά θα έχει μειοψηφική συμμετοχή, δηλαδή ρόλο παθητικού μετόχου. Ειδική περίπτωση αποτελεί η υπόθεση του ΔΕΣΦΑ, όπου μετά και την τροπολογία με την οποία μειώθηκαν τα ανακτήσιμα έσοδα της εταιρείας από προηγούμενα έτη η πώληση του 66% στους Αζέρους της SOCAR και στην ιταλική Snam δείχνει να οδηγείται σε ναυάγιο. Σε μια τέτοια περίπτωση, η πρόταση του υπουργείου είναι είτε οι Ιταλοί να αποκτήσουν το 31% είτε να επαναληφθεί η διαδικασία από μηδενική βάση, ακολουθώντας μοντέλο ΑΔΜΗΕ (διατήρηση δηλαδή του ελέγχου από το Δημόσιο, εισαγωγή μετοχών στο χρηματιστήριο, πώληση μικρού ποσοστού σε στρατηγικό επενδυτή).

Τα παραπάνω δείχνουν ότι δεν πρόκειται για ένα ακόμη «μπαϊράκι» του υπουργού, καθώς οι έως τώρα γενικόλογες βολές του κατά του ΤΑΙΠΕΔ μετουσιώνονται σε συγκεκριμένη πολιτική πρόταση, που έρχεται φυσικά σε αντίθεση με τα όσα ο ίδιος υπέγραψε τον Μάιο ως μέλος του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ). Τότε ο Σκουρλέτης ήταν αυτός που μαζί με τους Τσακαλώτο, Σταθάκη, Χουλιαράκη και Δραγασάκη συνυπέγραψαν στο πλαίσιο του ΚΥΣΟΙΠ το πρόγραμμα των 19 αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ, μεταξύ των οποίων και οι ενεργειακές.

Αν και η πρόταση δεν έχει ακόμη τεθεί στο κουαρτέτο, εντούτοις πηγές των δανειστών, μιλώντας στα «ΝΕΑ», αποκλείουν το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί.

«Δεν μπορεί τον Ιούνιο προκειμένου να πάρεις τη δόση να λες αυτό είναι το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και τον Σεπτέμβριο να αλλάζεις γνώμη» λένε χαρακτηριστικά και παραπέμπουν σε αντίστοιχη μάχη που είχε δοθεί τον Μάιο για να μην πουληθούν στρατηγικού χαρακτήρα δημόσιες επιχειρήσεις και η οποία δεν κερδήθηκε.

Πού θα βρεθούν 6 δισ. ευρώ. Συμφωνούν ότι θεωρητικά τίποτα δεν είναι γραμμένο πάνω σε πέτρα και συνεπώς θα μπορούσε το πρόγραμμα να τροποποιηθεί, ωστόσο θυμίζουν ότι οι ποσοτικοί του στόχοι είναι μετρημένοι. Αυτό που εννοούν οι πηγές είναι ότι αν δεν ιδιωτικοποιηθούν οι ενεργειακές επιχειρήσεις, θα πρέπει η κυβέρνηση να εξηγήσει στους θεσμούς από πού θα βρει τα έσοδα ύψους 6,2 δισ. ευρώ, που έχει δεσμευθεί ότι θα φέρουν οι αποκρατικοποιήσεις ώς το 2018. Σήμερα έχει «εξασφαλίσει» μόλις 2 δισ. ευρώ κυρίως από τα περιφερειακά αεροδρόμια, τον ΟΛΠ και το Ελληνικό, τα οποία φιλοδοξεί να εισπράξει το ΤΑΙΠΕΔ εντός του έτους. Μέχρι τα 6 δισ. λείπουν άλλα 4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων υπολογίζεται ότι οι ενεργειακές θα φέρουν το 60%-70%. Αν αυτές αφαιρεθούν, θα πρέπει να αντικατασταθούν από άλλα περιουσιακά στοιχεία ισοδύναμης αξίας, που προς το παρόν δεν υπάρχουν.

Το αν η κυβέρνηση θα επιλέξει να δώσει τη μάχη με τους δανειστές στο γήπεδο των ιδιωτικοποιήσεων, όταν τα ανοικτά μέτωπα της δεύτερης αξιολόγησης είναι πολλά και μεγάλα, μένει να φανεί. Αγνωστη είναι και η στάση που θα τηρήσουν οι θεσμοί όταν θα τους τεθεί και επίσημα η πρόταση για επαναδιαπραγμάτευση του προγράμματος.

Το σίγουρο είναι ότι η πρωτοβουλία Σκουρλέτη έχει και πολιτικά χαρακτηριστικά, καθώς ενόψει του Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ τον Οκτώβριο εκτιμάται ότι επιχειρεί να διαμορφώσει ένα διαφορετικό στίγμα με άξονα το ότι δίνει τη «μάχη» να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο όλες οι ενεργειακές υποδομές. Αν «κερδίσει», αναβαθμίζεται ενδοκυβερνητικά και εσωκομματικά, εκτιμούν όσοι παρακολουθούν τα του ΣΥΡΙΖΑ. Αν πάλι «νικηθεί», αυτό θα έχει γίνει «από την εμμονή των δανειστών σε λογικές που δεν παράγουν προστιθέμενη αξία στην οικονομία».

Ετεροι διαφωνούντες. Δεν είναι όμως μόνο ο υπουργός Ενέργειας που θα επιχειρήσει τον Σεπτέμβριο να διαμορφώσει μια διαφορετική πολιτική θέση, καθώς και άλλοι διαφωνούντες υπουργοί, βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσουν το ίδιο.

Τέτοια εκτιμάται ότι είναι η περίπτωση του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη, έτερου διαφωνούντος με τις αποκρατικοποιήσεις. Δεδομένου ότι ο Πάνος Σκουρλέτης ζητά εξαίρεση των ενεργειακών επιχειρήσεων από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, θεωρείται εξαιρετικά πιθανό ότι ο Σπίρτζης θα τον μιμηθεί, υποβάλλοντας αντίστοιχες εισηγήσεις για εξαίρεση από το ΤΑΙΠΕΔ του 23% της ΕΥΑΘ και του 11% της ΕΥΔΑΠ. Η επιχειρηματολογία αναμένεται ότι θα είναι παρόμοια: η πώλησή τους δηλαδή δεν πρόκειται να παραγάγει προστιθέμενη αξία στην οικονομία ούτε θα αποτελέσει προϋπόθεση για την επενδυτική δραστηριότητα στον κλάδο. Τα παραπάνω δείχνουν ότι αν οι δανειστές υποχωρούσαν, αποδεχόμενοι κάποια τροποποίηση στο εγκεκριμένο από το ΚΥΣΟΙΠ ελληνικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, θα άνοιγαν τον δρόμο για ένα συνολικό του ξήλωμα, το οποίο είναι το τελευταίο που θα ήθελαν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα υπόλοιπα στελέχη που συνυπέγραψαν την περίφημη απόφαση του ΚΥΣΟΙΠ (Τσακαλώτος, Σταθάκης, Χουλιαράκης, Δραγασάκης) δεν έχουν ακόμη αμφισβητήσει το πρόγραμμα. Οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι έχει εγκριθεί και υλοποιείται κανονικά ως παράρτημα της συμφωνίας κυβέρνησης – δανειστών.

Φλεγόμενος Σεπτέμβρης. Το σίγουρο είναι ότι οι περίφημες δηλώσεις του Πρωθυπουργού, πως «αριστερή πολιτική σήμερα είναι δουλειές, επενδύσεις και αύξηση του ΑΕΠ» όπως και «οι ιδιωτικοποιήσεις μετά τις βελτιώσεις που έγιναν μπορούν να φέρουν δουλειές», έχουν σηκώσει πολλά μποφόρ εντός του ΣΥΡΙΖΑ.

Το καλοκαίρι και η ανάπαυλα από τη δοκιμασία της επόμενης αξιολόγησης ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για υπουργούς και βουλευτές να εκτονωθούν. Η τακτική αυτή τον Σεπτέμβριο αναμένεται να οξυνθεί, όταν ο κλοιός των δανειστών θα σφίξει και πάλι. Τότε θα λυθεί και το μυστήριο σχετικά με το τι τελικά έχει συμφωνηθεί στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, ποια απόφαση βρίσκεται πραγματικά σε ισχύ και τι θα γίνει με τα περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στο ΤΑΙΠΕΔ. Προς το παρόν, πάντως, η πιο ασφαλής απάντηση βρίσκεται αναρτημένη στο ΦΕΚ με το πρόγραμμα που εγκρίθηκε από το ΚΥΣΟΙΠ.

Τελευταία Νέα