Σημειώστε την ημερομηνία: 19 Μαΐου. Είναι η ημέρα που οι πρώτοι επισκέπτες επιτέλους θα περάσουν το κατώφλι του μουσείου το οποίο επαξίως διεκδικεί τον τίτλο του σύγχρονου Γεφυριού της Αρτας, έναν χρόνο μετά την πρώτη επίσκεψη ειδικού κοινού (δημοσιογράφων και ανθρώπων της τέχνης) στους χώρους του. Μόνο που στα 18.142,19 τ.μ. συνολικού εμβαδού του παλιού εργοστασίου Φιξ δεν θα δουν τα περίπου 300 έργα τέχνης, δημιουργίες 100 καλλιτεχνών –από τα 1.000 και πλέον που συνθέτουν τις μόνιμες συλλογές του -, αλλά την περφόρμανς «Lagune» του ελβετού καλλιτέχνη Ντενί Σαβαρί σε συνεργασία με τη χορογράφο Μαρκέλλα Μανωλιάδη που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της πρώτης συνέργειας του ΕΜΣΤ με το Ιδρυμα Fluxum της Ελβετίας, στο πλαίσιο των εορτασμών των 100 ετών από την ίδρυση του κινήματος των ντανταϊστών στη Ζυρίχη.
Κίνηση η οποία, όπως και οι επόμενες που θα ακολουθήσουν, δεν έχουν ως στόχο μόνο την εξοικείωση του κοινού με τον νέο χώρο, αλλά και διττή χρησιμότητα για τους αρμοδίους: τους επιτρέπει να προχωρήσουν μέσω των συγκεκριμένων εκδηλώσεων στον απαιτούμενο έλεγχο ομαλής λειτουργίας του κτιρίου που επιβάλλεται προ των εγκαινίων.

Και επιπλέον στέλνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση σήμα ότι το μουσείο λειτουργεί ώστε να μην προκύψουν ζητήματα επιστροφής κονδυλίων, δεδομένου ότι λήγει το ΕΣΠΑ μέσω του οποίου χρηματοδοτήθηκε το μεγαλύτερο μέρος του έργου. Ωστόσο μια πρώτη γεύση για την τελική εικόνα που θα εισπράττουν οι επισκέπτες όταν εγκαινιασθεί επισήμως –αναμένεται προς το τέλος του 2016 –πήραν τα μέλη του Συμβουλίου Μουσείων τα οποία ενέκριναν ομόφωνα τη νέα μουσειολογική μελέτη της νυν διευθύντριας του ΕΜΣΤ Κατερίνας Κοσκινά και απουσία της αποπεμφθείσας ιδρυτικής διευθύντριάς του Αννας Καφέτση η οποία είναι τακτικό μέλος του Συμβουλίου.

ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ. Τρεις είναι οι βασικές αλλαγές σε σχέση με την προηγούμενη εγκεκριμένη μελέτη της τέως διευθύντριας. Η πρώτη αφορά τη διαμόρφωση νέων χώρων, όπως η δημιουργία αποθηκών 145 τ.μ. καθώς δεν προβλέπονταν στον προηγούμενο σχεδιασμό και αμφιθέατρο χωρητικότητας 100-150 ατόμων που θα μπορεί να λειτουργεί κι ως εκθεσιακός χώρος στο υπόγειο του κτιρίου, δεύτερο μικρό πωλητήριο στον τέταρτο όροφο και εργαστήριο για επιδιορθώσεις έργων τέχνης κοντά στον χώρο φορτοεκφόρτωσης.

Η δεύτερη σχετίζεται με την ένταξη αρκετών νέων έργων που δεν περιλαμβάνονταν στην προηγούμενη μελέτη καθώς το ΕΜΣΤ επιχειρεί να αποκτήσει είτε ως δωρεές είτε ως χρησιδάνεια –μεταξύ αυτών δημιουργίες των Γιώργου Ζογγολόπουλου, Γιώργου Λάππα, Λήδας Παπακωνσταντίνου, Ηλία Παπαηλιάκη. Η τρίτη αλλαγή αφορά την παρουσίαση των έργων: αντί η μόνιμη συλλογή να ξεδιπλώνεται από το υπόγειο, θα ξεκινά από τον δεύτερο όροφο και θα φτάνει ώς τον τέταρτο καθώς ο εκθεσιακός χώρος του υπογείου και του ισογείου θα χρησιμοποιηθούν για περιοδικές εκθέσεις, ενώ υπάρχουν έργα που θα τοποθετηθούν σε περάσματα και κοινόχρηστους χώρους.

ΚΟΥΝΕΛΛΗΣ ΚΑΙ ΒΙΟΛΑ. Το νήμα δεν θα ξετυλίγεται χρονολογικά –το μουσείο φιλοξενεί δημιουργίες από το δεύτερο μισό του 20ού αι. και εξής –αλλά με τρόπο ώστε να υπάρχει διάλογος μεταξύ τους. Και ανάμεσα σε όσα θα δούμε θα είναι στον δεύτερο όροφο οι εμβληματικοί 60 μεταλλικοί υπερμεγέθεις σταυροί του Γιάννη Κουνέλλη, η εγκατάσταση-παραγγελία του μουσείου στη Μόνα Χατούμ «Fix it» με αντικείμενα που είχε βρει στο παλιό εργοστάσιο.

Το «Κουτσό» από την ενότητα «Μετανάστες» του Βλάση Κανιάρη, με τις έξι ανδρικές φιγούρες και τις εννέα βαλίτσες πάνω σε ένα σχεδιασμένο με κιμωλία κουτσό. Και το εντυπωσιακό έργο του Κουτλούγκ Αταμάν «99 ονόματα» όπου σε έναν χώρο ύψους 9,5 μ. θα κρεμαστούν πέντε οθόνες στις οποίες προβάλλεται ένας άνδρας που απαγγέλλει όλο και σε μεγαλύτερη ένταση τα ονόματα που χαρακτηρίζουν τον Θεό σύμφωνα με το Κοράνι.

Στον τρίτο όροφο θα βρουν τη θέση του από έργα του Ντίκου Βυζάντιου έως του Γιώργου Λαζόγκα και από τον λαβύρινθο με τους καθρέφτες του Λουκά Σαμαρά έως την εντυπωσιακή «Σχεδία» του μετρ της βιντεοτέχνης Μπιλ Βιόλα, ενώ στον τελευταίο όροφο μεταξύ άλλων θα παρουσιαστούν η μνημειακών διαστάσεων εγκατάσταση «Το πλοίο της ζωής μου» του Ιλία Καμπακόφ, ένα από τα πρώτα αποκτήματα του μουσείου, όπου μέσα σε ένα τεράστιο ξύλινο σκαρί ο καλλιτέχνης έχει αποθηκεύσει μικροαντικείμενα και βιβλία που σημάδεψαν την πορεία του, τα πρωτότυπα σε γύψο των «Κυκλαδικών βιβλίων» της Χρύσας και ο «Οδοιπόρος», συνδυασμός ζωγραφικής και βίντεο, του Κώστα Τσόκλη.