Πώς είναι δυνατόν να υπάρξει αυτοπεποίθηση σ’ έναν λαό (και σε μια χώρα) στον οποίο η μόνη σιγουριά είναι η αβεβαιότητα; Και που η μόνη ορατή προοπτική κρημνοβατεί επί κενού και απολήγει σε προβλεπτό αδιέξοδο; Το πεσιμιστικό ερώτημα είναι φυσική απόρροια όσων δυναστεύουν το εθνικό γίγνεσθαι. Οπου συνωθούνται (και διογκούμενα ανατροφοδοτούνται) τα προβλήματα. Και όπου οι περιστασιακές λύσεις ισοδυναμούν τελικά με ατελέσφορα θεωρήματα! Οριοθετώντας την εν πολλοίς εκτός ελέγχου υποτροπή. Τα αίτια της οποίας δεν βρίσκονται μόνο στα ημεδαπά λάθη (και τα καταλυτικά πάθη) αλλά και σε όσα επισωρεύονται από εξωγενείς συντελεστές. Οι οποίοι και ανελίσσονται πλέον εκτός ελέγχου και εμβελείας των ελληνικών δυνατοτήτων. Η στυγνή αλήθεια.

Με τη διαφορά ότι τα βάναυσα επίχειρα που προκύπτουν και αναπαράγονται εισπράττονται από τους πολίτες σ’ επίπεδο αδυσώπητης καθημερινότητας. Και σε καιρούς με δραστικώς απομειούμενες αντοχές, λόγω χρεοκοπικών ολισθήσεων και ανήκεστων διαβρωτικών συνδρόμων. Εικόνα τελικά που «δεν αντέχεται»! Και που δεν επιδέχεται διορθωτικές (και κατ’ ακρίβεια παρηγορητικές) ψιμυθιώσεις. Αλλά και την οποία ό,τι και να συμβεί, ως χώρα και λαός, είμαστε καταδικασμένοι να την αντιμετωπίσουμε. Δεν υπάρχει άλλωστε άλλη οδός. Και μόνον εθελότυφλοι δεν το αντιλαμβάνονται.

Πέραν όμως αυτής της εν πολλοίς εσωστρεφούς διαγνώσεως, εμφανίζονται ήδη και επιδεινώνουν την εγγενή παθογένεια, επιπρόσθετα κι εξωγενή κακά. Καθώς μέχρι πρόσφατα, ο μείζων κίνδυνος προσδιοριζόταν από τους ανήκεστους δείκτες της οικονομικής αποδομήσεως και περιοριζόταν ειδικά σ’ αυτή τη διάσταση. Κι ενώ λοιπόν αυτοί αντί να απαμβλύνονται βαίνουν επί τα χείρω! Με την (καθόλου μεταφυσική) δυναμική του «ενός κακού μύρια έπονται». Και τα οποία μύρια συνοψίζονται στον γενικόλογο προσδιορισμό «Προσφυγικό»! Το οποίο όμως διαλαμβάνει πέραν άλλων:

1. Τη διάσταση της παρανόμου μεταναστεύσεως. Η οποία όχι απλώς επιτείνει την οικονομική πίεση, αλλά δημιουργεί συνθήκες μεσοπροθέσμου δημογραφικής μεταλλάξεως. Τόσο με όρους κοινωνικοοικονομικών (και πολιτισμικών ασφαλώς) ανατροπών. Οσο και με δυναμικές που προάγουν πληθυσμιακή διαφοροποίηση δεδομένων σε ζωτικές περιοχές των εθνικών δομών. Οχι κατ’ ανάγκην (προς το παρόν) με αρνητικό πρόσημο. Αλλά με προδήλως αβέβαιο. Και ως εκ τούτου κρίσιμο.

2. Την πτυχή των κινδύνων που δημιουργούνται με την κακόβουλη εκμετάλλευση αυτών των ανθρωπίνων ροών (ως προκαλύψεως) από στοιχεία εμπλεκόμενα σε αθέμιτους σχεδιασμούς. Κάτι που ενώ δεν μπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς και να εκτιμηθεί αναλόγως, εντούτοις αιωρείται ως μεγεθυνόμενος κίνδυνος σ’ επίπεδο εθνικής ασφάλειας.

3. Την αίφνης επαναφορά του εφιάλτη για Grexit! Γιατί τα προειδοποιητικά μηνύματα ως προς την προοπτική εξόδου (ή αποπομπής) από τη Συνθήκη Σένγκεν δεν είναι παρά εύσχημη προεισαγωγή διολισθήσεως από την ευρωζώνη! Να μην εμπαιζόμεθα. Εάν το πρώτο επισυμβεί, τότε το μοιραίο θα διευκολύνει το αυτοδήλως (εν προεκτάσει) ολέθριο!

Από την άλλη όμως, τέτοιες επισημάνσεις δεν μπορούν ασφαλώς (και δεν πρέπει) να επηρεάσουν τις δεδομένες ελληνικές ευαισθησίες και την ποιότητα των συμπεριφορών απέναντι στη βιαίως εκβραζόμενη ανθρώπινη δυστυχία στις αιγαιωτικές ακτές. Ο ανθρωπισμός είναι δεδομένος. Ο,τι και να συμβεί. Αλλά την ίδια ώρα, μόνο υποκριτική τουλάχιστον θα ήτο: Αφενός η απόκρυψη του υφέρποντος φόβου για το μέλλει γενέσθαι από ανεξέλεγκτη μετεξέλιξη του προβλήματος. Και αφετέρου η παραγνώριση του τεκμαρτού πλέον κινδύνου, η Ελλάδα ν’ αποβεί τερματικός σταθμός (ή, καλύτερα, εκ των πραγμάτων τελικός προορισμός) των μυρίων απελπισμένων που διασκελίζουν το ελληνικό αρχιπέλαγος.

Απευκταίες μεν διαγνωστικές τομές. Η παραγνώριση όμως των οποίων θα ήτο χειρότερη από την καταθλιπτική δυσθυμία που προκαλούν.