Το πρωινό τηλεφώνημα του Αλέξη Τσίπρα με τον εκπρόσωπο ενός εκ των τριών θεσμών, τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, φαίνεται ότι έλυσε τον κόμπο που προκαλούσε περιπλοκές στη διαπραγμάτευση, καθιστώντας πλέον ορατή την προοπτική συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών. Μάλιστα την Παρασκευή συνεδριάζει το EuroWorking Group προκειμένου να προετοιμάσει το Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας, παραμονή της προθεσμίας για την αποπληρωμή της δόσης των 769 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ.

Η συνομιλία του Πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Κομισιόν αποδείχθηκε καταλυτική για τις μετέπειτα εξελίξεις αφού οι δύο κατά την τηλεφωνική επικοινωνία τους συμφώνησαν να προχωρήσουν σε κοινή δήλωση, στην οποία και αποτυπώνεται η καλή διάθεση για εξεύρεση λύσης.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας είπε στον πρόεδρο της Κομισιόν: «Δώσε μου τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τα υπόλοιπα τα συζητάμε». Ο Γιούνκερ σκέφτηκε την πρόταση του έλληνα Πρωθυπουργού και λίγες ώρες αργότερα συμφώνησε στην έκδοση κοινής δήλωσης, η οποία αν μη τι άλλο πιστοποιεί ότι υπάρχουν σημεία σύγκλισης.

Να σημειωθεί ότι το θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων αντιμετωπίζεται ως ιδιαίτερα σημαντικό από το Μέγαρο Μαξίμου, για λόγους τόσο συμβολισμού όσο και ουσίας ως προς την ποιότητα των εργασιακών σχέσεων, που την τελευταία πενταετία έχουν αποδιαρθρωθεί. Βεβαίως και γίνεται σαφές ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι έτοιμη να προχωρήσει σε υποχωρήσεις αρχής γενομένης από το Ασφαλιστικό, παρότι όπως διευκρινίζουν πηγές του Μαξίμου δεν πρόκειται να υπάρξουν μειώσεις συντάξεων καθώς το συνταξιοδοτικό που θα οικοδομηθεί θα έχει στόχο την αποφυγή της φτώχειας της τρίτης ηλικίας. Στην κοινή δήλωση Τσίπρα – Γιούνκερ αναφέρεται σχετικά: «Ιδιαίτερη μνεία έγινε στη σημασία των μεταρρυθμίσεων για εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος, ούτως ώστε να καταστεί δίκαιο, δημοσιονομικά βιώσιμο και αποτελεσματικό».

Η φράση-κλειδί ωστόσο της κοινής δήλωσης εντοπίζεται στο σημείο που αναφέρεται στις συλλογικές διαπραγματεύσεις: «Συζήτησαν την ανάγκη οι μισθολογικές εξελίξεις και οι θεσμοί της αγοράς εργασίας να διαδραματίσουν υποστηρικτικό ρόλο στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ανταγωνιστικότητα και στην κοινωνική συνοχή. Σε αυτό το πλαίσιο υπήρξε σύγκλιση απόψεων γύρω από τον ρόλο ενός μοντέρνου και αποτελεσματικού συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο θα πρέπει να αναπτυχθεί μέσω ευρείας διαβούλευσης και να πληροί τα υψηλότερα ευρωπαϊκά πρότυπα». Κύκλοι του Μαξίμου σχολιάζοντας τη συγκεκριμένη αναφορά τόνιζαν πως «πάμε σε συλλογικές διαπραγματεύσεις ευρωπαϊκού επιπέδου και όχι τύπου Βουλγαρίας» με την προσθήκη πως όλα αυτά θα συζητηθούν και στην υπό εξέλιξη διαπραγμάτευση στο Brussels Group.

Και όλα αυτά αφού Τσίπρας και Γιούνκερ διαπίστωσαν κατά τη συνομιλία τους ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στη διαπραγμάτευση και κυρίως στο ζήτημα της αναλυτικής δέσμης μεταρρυθμίσεων, που έχει στόχο την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Κυβερνητικές πηγές εξέφραζαν την εκτίμηση ότι το «νηφάλιο», όπως το χαρακτήριζαν, μήνυμα που έστειλε χθες ο Γιούνκερ θα εισακουστεί από όλες τις πλευρές, φωτογραφίζοντας το ΔΝΤ και την ΕΚΤ. Πάντως και η κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν χθες οι τρεις θεσμοί καταγράφει την πολιτική βούληση να οδηγηθεί η διαπραγμάτευση σε συμφωνία. Κάτι που αξιολογείται ως ιδιαίτερα θετική εξέλιξη δεδομένου ότι μία ημέρα πριν, το Μαξίμου, με το περίφημο non paper που ερμηνεύτηκε από πολλές πλευρές ως σήμα αδιεξόδου, έθετε κυρίως το ΔΝΤ και την ΕΕ προ των ευθυνών τους αποδίδοντάς τους την κεντρική ευθύνη για την καθυστέρηση και το αδιέξοδο.

Πάντως, σύμφωνα με τις πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», στο τελευταίο τηλεφώνημα Τσίπρα – Λαγκάρντ, η διευθύντρια του ΔΝΤ είχε πει στον έλληνα Πρωθυπουργό πως εφόσον οι δύο άλλοι θεσμοί συμφωνήσουν στο Eurogroup η ίδια δεν θα προέβαλλε εμπόδια.

Στην ανακοίνωσή τους οι τρεις θεσμοί (ΕΚΤ, ΔΝΤ, ΕΕ) τονίζουν ότι μοιράζονται «τον ίδιο στόχο να βοηθήσουν την Ελλάδα να επιτύχει δημοσιονομική σταθερότητα και ανάπτυξη. Οι θεσμοί συνεχίζουν να εργάζονται στενά προς την επίτευξη αυτού του στόχου. Και οι τρεις θεσμοί εργάζονται σκληρά για να επιτύχουν απτή πρόοδο στις 11 Μαΐου». Γίνεται σαφές ότι κάτω από τις γραμμές οι τρεις θεσμοί υπαινίσσονται πως επιθυμούν την επίτευξη συμφωνίας, χωρίς μάλιστα να αφήνουν αιχμές για την υψηλών τόνων πληροφόρηση που διοχέτευσε η κυβέρνηση σε ό,τι αφορά τα αίτια της εμπλοκής της διαπραγμάτευσης.

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του ΔΝΤ και τις προειδοποιήσεις ότι μπορεί και να αποχωρήσει από το πρόγραμμα διάσωσης της ελληνικής οικονομίας, κυβερνητικοί κύκλοι εκτιμούν ότι αν συνέβαινε αυτό ενδεχομένως και να μην ήταν τόσο κακή εξέλιξη καθώς το ποσοστό της συμβολής του Ταμείου θα μπορούσε να αναπληρωθεί από τον ESM. H σχετική συζήτηση είναι όμως υποθετική, σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι.

Τα γεγονότα των τελευταίων ωρών τόνωσαν την ψυχολογία στο πρωθυπουργικό επιτελείο. Ο Αλέξης Τσίπρας είχε τηλεφωνική επικοινωνία και με τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ και σύμφωνα με το Μαξίμου η συζήτηση κινήθηκε σε «πολύ καλό κλίμα». Επιβεβαιώθηκε επίσης η βούληση και των δύο πλευρών για αμοιβαίως επωφελή λύση.

Ο Πρωθυπουργός πάντως μπαίνοντας το απόγευμα στο Μαξίμου με τα πόδια, καθώς είχε προηγηθεί στο Προεδρικό η ορκωμοσία του υφυπουργού Δικαιοσύνης, σχολίασε σε δημοσιογράφους που τον ρώτησαν αν βαίνουμε προς συμφωνία: «Και πού είστε ακόμα».