Φωτιές έχει ανάψει τα τελευταία 24ωρα στο Ίντερνετ μία απλή ερώτηση που έθεσε το site κοινωνικής δικτύωσης Tumblr: τι χρώμα έχει το φόρεμα της φωτογραφίας;

Άλλοι λένε ότι είναι μαύρο και μπλε και άλλοι ορκίζονται πως είναι λευκό και χρυσό, ενώ μερικοί είδαν ενδιάμεσους χρυσολευκούς και μαυρομπλέ συνδυασμούς.

Ακόμα και διασημότητες όπως οι τραγουδιστές Τέιλορ Σουϊφτ και Κέινι Γουεστ πήραν μέρος στην διαμάχη, αλλά φυσικά άκρη δεν βγήκε.

Πώς είναι δυνατόν τόσο πολλοί άνθρωποι να κοιτούν το ίδιο πράγμα, αλλά να βλέπουν κάτι διαφορετικό; Ο δρ Ντέιβιντ Γουϊλιαμς, καθηγητής Οπτικής & Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ στη Νέα Υόρκη και παγκοσμίου φήμης ειδικός στην ανθρώπινη όραση, έχει μία απάντηση.

Όπως εξηγεί στην επιστημονική ιστοσελίδα LiveScience, το φως αποτελείται από διαφορετική μήκη κύματος, τα οποία ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιλαμβάνεται ως χρώματα.

Αυτό γίνεται όταν το φως εισέλθει στο εσωτερικό του ματιού και φτάσει στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, που βρίσκεται στο πίσω μέρος του. Ο αμφιβληστροειδής περιέχει τα κύτταρα των χρωμάτων, που λέγονται κωνία και είναι ευαίσθητα στο κόκκινο, στο πράσινο ή στο μπλε μήκος κύματος.

Υπάρχει, όμως, μία μικρή λεπτομέρεια: τα μήκη κύματος που ανιχνεύει το μάτι μας, μπορεί να μην είναι τα μήκη κύματος που εκπέμπει το αντικείμενο που κοιτάζουμε.

Γιατί; «Ο εγκέφαλός μας μονίμως βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα πρόβλημα», απαντά ο δρ Γουϊλιαμς. «Όταν κοιτάζουμε ένα αντικείμενο, το φως που βλέπουν τα μάτια μας δεν εξαρτάται μόνο από το αληθινό χρώμα του αντικειμένου αλλά και από το πως φωτίζεται.

»Έτσι, ο εγκέφαλος μονίμως προσπαθεί να “δει” πίσω από το προφανές και να αποφασίσει ποιο είναι το αληθινό χρώμα του εκάστοτε αντικειμένου».

Ο φωτισμός των αντικειμένων μπορεί να αλλάξει δραματικά αναλόγως π.χ. με την ώρα της ημέρας, με το είδος των λαμπτήρων (αλλιώς φαίνεται λ.χ. ένα αντικείμενο όταν το φωτίζουμε με φώτα LED και αλλιώς με λαμπτήρες φθορισμού) ή με την γωνία υπό την οποία το κοιτάμε.

Παρ’ όλα αυτά, ο εγκέφαλός μας κατορθώνει σχεδόν πάντοτε να αναγνωρίζει σωστά το αληθινό χρώμα ενός αντικειμένου.

Στην περίπτωση του φορέματος, ο λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι βλέπουν άλλα χρώματα δεν είναι ότι πάσχουν από αχρωματοψία, αλλά ότι απλώς ο εγκέφαλός τους ανιχνεύει με διαφορετικό τρόπο το πως φωτίζεται το φόρεμα.

Αν, λ.χ., ο εγκέφαλος αντιληφθεί ότι το φόρεμα αχνοφωτίζεται, θα υποθέσει ότι το ίδιο το φόρεμα αντανακλά έντονα το φως και επομένως είναι λευκό και χρυσό, εξηγεί.

Αν, όμως, αντιληφθεί ότι το φόρεμα φωτίζεται έντονα, θα υποθέσει ότι το φόρεμα είναι πολύ σκούρο και επομένως μαύρο και μπλε.

Γιατί, όμως, δεν αντιμετωπίζουμε ανάλογα προβλήματα στην αληθινή ζωή;

Η απάντηση είναι πως στην αληθινή ζωή θα βλέπαμε σε πολύ μεγαλύτερη μεγέθυνση το φόρεμα, μαζί με άλλα αντικείμενα που θα φωτίζονταν με τον ίδιο τρόπο, οπότε ο εγκέφαλος θα μπορούσε πολύ πιο εύκολα να διαχωρίσει τον φωτισμό του ρούχου από το αληθινό του χρώμα, απαντά ο δρ Γουϊλιαμς. Είναι καθαρά θέμα περιεχομένου αυτού που κοιτάζουμε, καταλήγει.

Για την ιστορία, το αληθινό χρώμα του φορέματος είναι μαύρο και μπλε.