Στο Σουργκούτ της Σιβηρίας, τον χειμώνα η θερμοκρασία φτάνει στους -25 βαθμούς Κελσίου: ωστόσο, μια καλοκαιρινή ημέρα –την 1η Αυγούστου του 1973 –γράφτηκε ο επίλογος στην ταραχώδη ζωή του Νίκου Ζαχαριάδη.

Ο άλλοτε πανίσχυρος γενικός γραμματέας του ΚΚΕ έβαλε τέρμα στη ζωή του. Οι συνεχείς του εκκλήσεις προς τη σοβιετική ηγεσία ώστε να αρθεί το καθεστώς απομόνωσής του είχαν πέσει γι’ ακόμη μία φορά στο κενό.

Παρότι έχουν περάσει 41 χρόνια από τον θάνατο-αυτοκτονία του Νίκου Ζαχαριάδη, το πρόσωπό του εξακολουθεί να διχάζει: μεγάλος επαναστάτης ή τυχοδιώκτης; Ηγέτης του λαϊκού κινήματος ή εχθρός του λαού όπως τον χαρακτήρισαν η 6η και η 7η Ολομέλεια του ΚΚΕ το 1956 και το 1957 αντίστοιχα;

To ΚΚΕ πριν από τρία χρόνια αποκατέστησε τον ιστορικό γενικό γραμματέα του –και την περασμένη Κυριακή, η παρουσία στο Σουργκούτ της Σιβηρίας της Αλέκας Παπαρήγα, μακροβιότερης γραμματέως του κόμματος στη μετά Ζαχαριάδη εποχή, πλαισιωμένης από υπέργηρους πολιτικούς πρόσφυγες και τους απογόνους του Νίκου Ζαχαριάδη, επικύρωσε την απόφαση.

Η εκδήλωση προς τιμήν του Νίκου Ζαχαριάδη στην πόλη της Ρωσίας πραγματοποιήθηκε ύστερα από αίτημα του γιου του Σήφη, σε συνεργασία με τις τοπικές ρωσικές Αρχές και τους εργαζομένους στο τοπικό δασαρχείο, όπου υπήρξε διευθυντής τα πρώτα χρόνια της εξορίας του ο καθαιρεμένος αρχηγός του ΚΚΕ.

ΤΙ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙ. Η απόφαση του ΚΚΕ να αποκαταστήσει πλήρως τον Νίκο Ζαχαριάδη δεν περιορίζεται στην προσπάθεια που εδώ και χρόνια έχει ξεκινήσει ο Περισσός ώστε να μελετήσει εις βάθος την ιστορία του.

Στο πρόσωπο του Νίκου Ζαχαριάδη αποκαθίσταται στην πραγματικότητα η διαδρομή του κόμματος –αφού πλέον για το ΚΚΕ η δράση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας την περίοδο του Εμφυλίου θεωρείται η «κορυφαία έκφραση της ταξικής πάλης στην Ελλάδα», θέση που δεν εκφραζόταν για αρκετά χρόνια. Ταυτόχρονα όμως ο Περισσός σφραγίζει οριστικά μια ιστορική εκκρεμότητα, που σε συνδυασμό με τις αποφάσεις του 18ου Συνεδρίου του (2009) χαρακτηρίστηκε από αρκετούς ως αποκατάσταση του «σταλινισμού».

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της, η Αλέκα Παπαρήγα κατέστησε σαφές για ακόμη μία φορά πως τον Νίκο Ζαχαριάδη «από το 2011 δεν τον συνοδεύει καμία ποινή, καμία καθαίρεση και υποψία, καθώς αποκαταστάθηκε όχι μόνο ως μέλος του κόμματος αλλά και στη θέση του γ.γ. της ΚΕ του ΚΚΕ, απαλλαγμένος από συκοφαντικές και ανυπόστατες κατηγορίες».

Στην απόφαση αποκατάστασής του τον Ιούλιο του 2011, η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ είχε ακυρώσει τις αποφάσεις της 6ης και της 7ης Ολομέλειας (1956-1957), χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτη τη μεταχείριση του Νίκου Ζαχαριάδη από το ΚΚΣΕ και την τότε καθοδήγηση του ΚΚΕ», αποκαθιστώντας τον πλήρως –παρότι, επί της ουσίας, αυτό είχε γίνει αρκετά χρόνια πριν, με τη μεταφορά και ταφή των οστών του στην Αθήνα το 1991, εκδηλώσεις μνήμης και αρθρογραφία στα κομματικά έντυπα.