Είναι 30 συν. Η πρώτη γενιά γονέων που βλέπει τα παιδιά της να μεγαλώνουν μαζί με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και αυτό είναι το δίλημμά τους: να μοιράζονται ή να μη μοιράζονται τις φωτογραφίες των παιδιών τους στο facebook, το twitter, το YouTube και το Instagram;

Εναν χρόνο μετά το σκάνδαλο των αμερικανικών παρακολουθήσεων που αποκάλυψε ο Εντουαρντ Σνόουντεν, η προστασία της ιδιωτικότητας παραμένει ένα φλέγον ζήτημα. Αν όχι για τους ίδιους τους γονείς οι οποίοι λίγο ώς πολύ ήταν υποψιασμένοι, ίσως και συμβιβασμένοι να ζουν υπό το άγρυπνο βλέμμα του αμερικανού, βρετανού και των λοιπών Μεγάλων Αδελφών που γιγαντώνονται μέσω του Ιντερνετ, σίγουρα για τα παιδιά τους. Συνιστά παραβίαση της ιδιωτικότητάς των παιδιών τους η ανταλλαγή βίντεο και φωτογραφιών στο Διαδίκτυο; Ή μήπως τελικά όλα αυτά είναι υπερβολές και οι παιδικές φωτογραφίες στο facebook είναι μια ενστικτώδη προσπάθεια να διατηρήσουν την επαφή τους με φίλους και συγγενείς την εποχή της ταχύτητας και της παγκοσμιοποίησης;

Το μήνυμα που στέλνει η πλειονότητα των γονιών είναι σαφές. Τα παιδιά μεγαλώνουν μαθαίνοντας ότι η δημοσιοποίηση των φωτογραφιών τους και η ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων στο Ιντερνετ είναι τυπική υπόθεση. Εχει δημιουργηθεί πλέον μια κανονικότητα, βάσει της οποίας ό,τι ιδιωτικό είναι και δημόσιο.

Οι απόψεις για αυτήν την κανονικότητα είναι πολλές, ειδικών «πληροφορικάριων» και μη –όσο μη ειδικοί μπορεί να είναι οι γονείς στη συγκεκριμένη περίπτωση. Οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» άνοιξαν αυτήν την εβδομάδα έναν μεγάλο διάλογο μέσω της ιστοσελίδας τους. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες περιλαμβάνεται και η Εϊμι Ουέμπ, αμερικανίδα συγγραφέας και διευθύνουσα σύμβουλος του Webbmedia Group, εταιρείας που μελετά την εξέλιξη και τις επιπτώσεις των ψηφιακών μέσων.

Σύμφωνα με την Ουέμπ, η οποία ως μητέρα συμμερίζεται απολύτως την ανάγκη των γονιών να μοιράζονται ευτυχισμένες οικογενειακές στιγμές σε πραγματικό χρόνο, τα προβλήματα αρχίζουν από το πρώτο δευτερόλεπτο που μια φωτογραφία ή ένα βίντεο ανεβαίνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Από εκείνη τη στιγμή, ο γιος ή κόρη σας υπόκειται σε μια συστοιχία βάσεων δεδομένων, τις οποίες ελάχιστα μπορείτε να ελέγξετε» επισημαίνει.

Σε παλαιότερο άρθρο της στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Σλέιτ», η Ουέμπ έδινε ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Μια φίλη της είχε κάνει post στο facebook τη φωτογραφία της πεντάχρονης κόρης της: η μικρή «Κέιτ» (ψευδώνυμο) με το κίτρινο μπικίνι της σε μια χαριτωμένη πόζα μπροστά από την είσοδο του σπιτιού τους, με την οδό και τον αριθμό του σπιτιού να διακρίνονται πεντακάθαρα. «Φεύγουμε για το καθιερωμένο πρωτομαγιάτικο Σαββατοκύριακο στην παραλία» έγραφε η μητέρα της και ακριβώς από κάτω αραδιάζονταν περισσότερα από 50 likes και σχόλια φίλων –εκ των οποίων και πολλοί «φίλοι» που είναι αμφίβολο εάν η μητέρα της Κέιτ τούς γνώριζε.

Η φωτογραφία μεταφέρθηκε στη συνέχεια σε ένα άλμπουμ στο facebook, μαζί με καμιά κατοσταριά ακόμη γλυκές φωτογραφίες της Κέιτ, τις οποίες η ίδια μεγαλώνοντας μπορεί να μην έχει καμία διάθεση να βλέπει να κυκλοφορούν στο Ιντερνετ: από την ημέρα της γέννησής της, στην μπανιέρα, ενώ θήλαζε…

Πριν από έναν χρόνο ακριβώς, το facebook προχωρούσε σε ακόμη μία αναθεώρηση της πολιτικής απορρήτου του: «Είμαστε σε θέση να σας ενημερώσουμε ότι ο φίλος σας μπορεί να σας επισημάνει με ετικέτα (tag) σε μία φωτογραφία σκανάροντας και συγκρίνοντας τις δικές του φωτογραφίες με τις πληροφορίες που έχουμε συγκεντρώσει από το προφίλ σας και τις υπόλοιπες φωτογραφίες στις οποίες έχετε επισημανθεί στο παρελθόν». Επί της ουσίας, εξηγεί η Ουέμπ, αυτό σημαίνει ότι με κάθε φωτογραφία που ανεβάζουν οι γονείς βοηθούν το facebook να πλέξει τον ψηφιακό και τον πραγματικό κόσμο των παιδιών τους. Αλγόριθμοι αναλύουν τους ανθρώπους που περιβάλλουν τα παιδιά, τις όποιες αναφορές γίνονται γι’ αυτά και σταδιακά καθορίζουν τον εσωτερικό τους κόσμο.

Αυτό όμως είναι ένα πρόβλημα, και ίσως όχι το πιο σοβαρό. Ζούμε σε μια εποχή όπου κάθε κλικ στο Ιντερνετ, από τις μηχανές αναζήτησης πληροφοριών έως τα βίντεο που βλέπουμε και τις online αγορές μας, συλλέγεται, αποθηκεύεται, αρχειοθετείται, συναθροίζεται και ενδεχομένως χρησιμοποιείται κατά το δοκούν. Σε αντίθεση με την ψευδαίσθηση του delete στο πληκτρολόγιο, στο Ιντερνετ δεν υπάρχει διαγραφή.

Η Κέιτ και κάθε αξιολάτρευτη Κέιτ στο facebook, το twitter, το YouTube και το Instagram δεν θα είναι για πάντα παιδί. Μυριάδες εφαρμογές και ιστοσελίδες βασίζονται στην αναγνώριση των προσώπων σήμερα. Η ευρέως διαδεδομένη βιοαναγνώριση προσώπων είναι μόνο στην αρχή της. Και θα τα κυνηγάει σε όλη τους τη ζωή. Ισως θα έπρεπε να τους αναγνωρίσουμε ένα δικαίωμα στην ιδιωτικότητα.

Τελευταία Νέα