Αστεγοι υπήρχαν ανέκαθεν στην Ευρώπη, ακόμη και στις πλούσιες χώρες του Βορρά. Η κρίση όμως, η οποία πόρρω απέχει από το να αποτελεί παρελθόν, και κυρίως οι επιπτώσεις της στην απασχόληση, έχει επιδεινώσει το πρόβλημα. Ταυτόχρονα έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων. Διότι ενώ η φούσκα στον κλάδο των ακινήτων έσκασε και οι τιμές έπεσαν (σε ορισμένες περιπτώσεις καταρρακώθηκαν), παρατηρείται το φαινόμενο να έχουν πολλαπλασιαστεί οι άδειες κατοικίες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Τα άδεια σπίτια ξεπερνούν τα 11 εκατομμύρια στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης που εξασφάλισε και επεξεργάστηκε η βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν».

Για να αντιληφθεί κανείς τι σημαίνουν 11 εκατ. άδεια σπίτια αρκεί να σκεφθεί ότι θα αρκούσαν για να στεγάσουν τους διπλάσιους άστεγους από αυτούς που υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη –υπολογίζεται ότι δεν ξεπερνούν τα 4,1 εκατομμύρια. «Είναι σοκαριστικό! Πρόκειται για μια σκανδαλώδη σπατάλη», δηλώνει στην «Γκάρντιαν» ο Ντέιβιντ Αϊρλαντ, διευθύνων σύμβουλος της φιλανθρωπικής οργάνωσης Εμπτι Χομς (Αδεια Σπίτια). Και καλεί τις κυβερνήσεις να δώσουν κίνητρα σε όσους έχουν την οικονομική άνεση προκειμένου να δουν και πάλι την ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων ως ευκαιρία για επενδύσεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ, περισσότερα από 3,4 εκατ. οικίες παραμένουν κενές στην Ισπανία. Πρόκειται για μια χώρα στην οποία η κρίση δημιουργήθηκε όχι από τα δημόσια οικονομικά αλλά από τις τράπεζες και τη φούσκα των ακινήτων. Πάνω από 2 εκατ. ακατοίκητα σπίτια υπάρχουν στη Γαλλία και άλλα τόσα στην Ιταλία, 1,8 εκατ. στη Γερμανία και περισσότερα από 700.000 στη Βρετανία, όπου επίσης έσκασε με πάταγο η φούσκα των ακινήτων. Η Ελλάδα μαζί με τις άλλες δύο χώρες των Μνημονίων, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, κατέχουν «περίοπτη» θέση στην κατάταξη των κρατών-μελών με τις πλέον προβληματικές αγορές ακινήτων.

Οπως αποκαλύπτει η «Γκάρντιαν», στα 11 εκατ. ακατοίκητα σπίτια της Ευρώπης πρέπει να προστεθούν αρκετά ακόμη εκατομμύρια ακίνητα τα οποία έμειναν ημιτελή λόγω της κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ισπανία υπολογίζεται ότι πέρα από τα 3,4 εκατ. αποπερατωμένα σπίτια που δεν κατοικούνται υπάρχουν άλλες 550.000 υπό κατασκευήν –με την κατασκευαστική διαδικασία όμως να μην προχωρά λόγω έλλειψης χρημάτων. Επίσης, πολλά από τα αποπερατωμένα κενά σπίτια ουδέποτε έχουν κατοικηθεί καθώς χτίστηκαν την περίοδο της μεγάλης έκρηξης της οικοδομικής δραστηριότητας (2007-2008) σε παραθεριστικά θέρετρα. Οι νεόδμητες αυτές κατοικίες είναι, κατά τους ερευνητές, πιο δύσκολο να πωληθούν ή να ενοικιαστούν, διότι σε αυτές έχει προστεθεί η προσφορά εκατοντάδων χιλιάδων άλλων, που τις διαθέτουν προς πώληση ή ενοικίαση οι ιδιοκτήτες τους λόγω αδυναμίας να τις συντηρήσουν. «Σε κάποια θέρετρα στην Ισπανία και στην Ιταλία περισσότερα από το ένα τρίτο των σπιτιών παραμένουν κενά πέντε χρόνια μετά το αποκορύφωμα της χρηματοοικονομικής κρίσης», γράφει χαρακτηριστικά η «Γκάρντιαν». Οι ιδιοκτήτες των κατοικιών αυτών, ιδιώτες ή τεχνικές εταιρείες, τις διαθέτουν μισοτιμής (κατά μέσο όρο 100.000 ευρώ αντί για 200.000 που κόστιζαν πριν από την κρίση). Στην Ιρλανδία ξεκίνησε η κατεδάφιση 40 οικοδομικών συγκροτημάτων, καθώς η Deutsche Bank προειδοποίησε ότι με τη δημογραφική ανάπτυξη της χώρας θα χρειαστούν… 43 χρόνια για να κατοικηθούν όλα τα διαθέσιμα σπίτια.