Τον Ιούνιο του 1998, στο Τζάσπερ του Τέξας ένας μαύρος ονόματι Τζέιμς Μπιρντ υποβλήθηκε στο λεγόμενο «λιντσάρισμα με σύρσιμο».

Τρεις λευκοί άνδρες προσφέρθηκαν να τον πάρουν στο αυτοκίνητό τους. Αντί να τον οδηγήσουν στο σπίτι του, όμως, τον πήγαν στο δάσος. Τον χτύπησαν, ούρησαν επάνω του, τον έδεσαν στο πίσω μέρος του φορτηγού και τον έσυραν σε μια απόσταση πέντε χλμ. Πιστεύεται ότι ήταν ακόμη ζωντανός ενόσω η άσφαλτος κατέτρωγε τη σάρκα του. Σύμφωνα με την αναφορά της Αστυνομίας, πέθανε όταν χτύπησε σε αγωγό και αποκεφαλίστηκε.

Αυτό συνέβη πριν από 15 χρόνια. Ημουν τότε στα 20. Παρ’ όλ’ αυτά η ανάμνηση της ιστορίας παραμένει ζωντανή στο μυαλό μου. Ηταν η ιστορία που με άλλαξε, η ιστορία που αποκάλυψε πώς συνδέεται το βίαιο παρελθόν της χώρας μου με τα νυν υπάρχοντα ίχνη βίας.

Ασχέτως με το πόσο μεγάλη πρόοδος έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα ή θα σημειωθεί στο μέλλον, κάτι απαίσιο θα κινείται πάντα στις σκοτεινές γωνιές του ωμού μυαλού: η πεποίθηση ότι δεν όλοι οι άνθρωποι ίσοι ή ότι κάποιοι άνδρες δεν είναι καν άνδρες.

Εχω αγωνιστεί πολλά χρόνια ενάντια στη βία σε ανθρώπους που μοιάζουν με μένα –συχνά από άνδρες που μοιάζουν με μένα –προσπαθώντας να βρω έναν τρόπο να την αναγνωρίσουμε ως φαινόμενο, χωρίς όμως να μας φθείρει. Πώς να κοιτάζεις με αισιοδοξία το μέλλον ατενίζοντας οδυνηρά το παρελθόν;

Δυστυχώς τέτοιες καθοριστικές στιγμές επαναλαμβάνονται. Εγώ είχα τον Τζέιμς Μπιρντ. Οι γονείς μου είχαν τον Εμετ Τιλ. Τα παιδιά μου έχουν τον Τρέιβον Μάρτιν.

Είναι όλα γεγονότα με καθοριστικό ρόλο στο αφρικανικοαμερικανικό δίλημμα. Μας θυμίζουν με βίαιο τρόπο την ετερότητα και δίνουν φωνή στην απογοήτευση για τη μη βίαιη ανισότητα που σιγοβράζει.

Σε γενικές γραμμές, είμαι αισιόδοξος άνθρωπος. Πιστεύω αυτό που λένε οι προπονητές· ότι εάν έχεις μια ιδέα, μπορείς και να την υλοποιήσεις. Είμαι όμως και άνθρωπος που ακολουθώ τους αριθμούς και τις τάσεις και διαπιστώνω πόσο αποκαρδιωτική είναι η πραγματικότητα που αρκετοί από εμάς αντιμετωπίζουμε.

Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί τους τούς στίχους του Λάνγκστον Χιουζ, ενός από τους πνευματικούς μου πατέρες. Γράφει στο ποίημα του «Η μητέρα προς τον γιο»: «Η ζωή μου δεν ήταν κρυστάλλινα σκαλοπάτια». Πρέπει όμως να συνεχίσουμε να ανεβαίνουμε, «κάποιες φορές πηγαίνοντας στα σκοτεινά, εκεί που δεν υπάρχει καθόλου φως».