Η τουρκική αστυνομία αποσύρθηκε από την πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης το απόγευμα του Σαββάτου και, παράλληλα, απομάκρυνε τα οδοφράγματα που είχε στήσει, επιτρέποντας σε χιλιάδες πολίτες να διαδηλώσουν, μετά από ένα διήμερο έντασης και βίαιης καταστολής που μετέτρεψε το κέντρο της Πόλης σε πεδίο μάχης.

Χιλιάδες διαδηλωτές παρέμεναν στην πλατεία μέχρι αργά το βράδυ του Σαββάτου, δηλώνοντας ότι θα διανυκτερεύσουν στο σημείο.

Το κύμα διαδηλώσεων απλώθηκε το Σάββατο σε 48 πόλεις της Τουρκίας.

Την ίδια στιγμή, η εκτεταμένη χρήση βίας από την αστυνομία έχει προκαλέσει οργή και διεθνή κατακραυγή. Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ σχολίασε ότι ανησυχεί για τον αριθμό των τραυματιών, ενώ η ύπατη αρμοστής της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Κάθριν Αστον ζήτησε «αυτοσυγκράτηση από όλες τις πλευρές».

Η Ενωση Ιατρικών Συλλόγων Τουρκίας κάνει λόγο για περίπου 1.000 τραυματίες μόνο στην Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, η κυβέρνηση μιλά επισήμως για 79 μόνο τραυματίες, εκ των οποίων οι 26 είναι αστυνομικοί.

Τουλάχιστον τέσσερις από τους τραυματίες έχασαν μονίμως την όρασή τους από χτυπήματα που δέχθηκαν με δοχεία που περιείχαν δακρυγόνα, ενώ άλλοι τέσσερις έχουν υποστεί κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.

Συμφωνα με την οργάνωση Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), μεταξύ των τραυματιών συγκαταλέγονται ένας ρεπόρτερ της εφημερίδας Birgün και ένας φωτογράφος του Reuters.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, σημειώθηκαν 939 συλλήψεις ή προσαγωγές σε περισσότερες από 90 διαφορετικές διαδηλώσεις.

Οι διαμαρτυρίες πολιτών, που ξεκίνησαν πριν από πέντε ημέρες στην πλατεία Ταξίμ με αφορμή το σχέδιο ανάπλασης της πλατείας, λαμβάνουν τεράστιες διαστάσεις.

Κατά χιλιάδες οι κάτοικοι της Πόλης κινούνταν από το πρωί του Σαββάτου προς την πλατεία, ενώ συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας πραγματοποιήθηκαν στην Αγκυρα, στη Σμύρνη και σε πολλές ακόμη πόλεις.

Στην πλατεία Ταξίμ το πλήθος εκπροσωπεί όλες τις πολιτικές παρατάξεις: από την εθνικιστική ακροδεξιά μέχρι την αριστερά, πιστούς μουσουλμάνους και υποστηρικτές του λαϊκού κράτους.

Ορισμένοι από αυτούς κάλυψαν με πολύχρωμες σημαίες το μνημείο του «πατέρα» της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Σχεδόν όλοι, όμως, εκφράζουν θυμό για την κυβέρνηση και κατηγορούν τον Ερντογάν ότι επιδιώκει την «ισλαμοποίηση» της τουρκικής κοινωνίας.

Παρέμβαση Γκιουλ, ανυποχώρητος ο Ερντογάν

Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ απηύθυνε έκκληση να επικρατήσει η «λογική» και η «ηρεμία».

«Πρέπει όλοι να δείξουμε υπευθυνότητα απέναντι στις διαδηλώσεις αυτές, οι οποίες έχουν προσλάβει ανησυχητικές διαστάσεις», τόνισε ο τούρκος Πρόεδρος καλώντας την αστυνομία να ενεργήσει «με μέτρο».

Ωστόσο, λίγο νωρίτερα, ο Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε ανυποχώρητος απέναντι στους διαδηλωτές, δηλώνοντας με κατηγορηματικό τρόπο ότι τα έργα στο πάρκο Γκεζί, στην πλατεία Ταξίμ, θα προχωρήσουν κανονικά. Κατηγόρησε, επίσης, τους διαδηλωτές που αντιδρούν ότι χρησιμοποίησαν τα σχέδια της κυβέρνησης για να προκαλέσουν ταραχές.

Ισχυρό ήταν το «παρών» της αντιπολίτευσης, με πορεία του Λαϊκού Κόμματος από την περιοχή Μπεσίκτας προς το Ταξίμ, όπου βρίσκονταν ήδη συγκεντρωμένοι διαδηλωτές.

Αρκετές αναφορές στα κοινωνικά δίκτυα υποστηρίζουν ότι σημειώνονται διακοπές στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ακόμη και στην παροχή ρεύματος σε κεντρικές οδικές αρτηρίες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η κάλυψη των γεγονότων από τα τουρκικά ΜΜΕ παραμένει σχετικά περιορισμένη, αν και όχι στο βαθμό των προηγούμενων ημερών, κατά τις οποίες είχε ξεσηκωθεί διαδικτυακό τσουνάμι αντιδράσεων για τη «σιωπή» σε κανάλια και εφημερίδες.

Δίχως να υπάρχει επίσημη αναφορά, προβάλλεται από τους διαδηλωτές ο ισχυρισμός ότι η αστυνομία χρησιμοποίησε πλαστικές σφαίρες.

Από τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου, χιλιάδες κόσμου άρχισαν να πορεύονται, ακόμη και από την ασιατική Κωνσταντινούπολη, περνώντας πεζή τη γέφυρα του Βοσπόρου, για να αντιμετωπίσουν στη συνέχεια ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας.

Στην πλατεία Ταξίμ έφτασαν απλοί πολίτες και γνωστοί καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων και ο πρωταγωνιστής της προβαλλόμενης και στην Ελλάδα γνωστής τηλεοπτικής σειράς «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής», Χαλίτ Εργκέντς.

Αντικυβερνητικοί διαδηλωτές, φορώντας μαντίλια και χειρουργικές μάσκες και με το σύνθημα «Ενωμένοι κατά του φασισμού», ζητούσαν να παραιτηθεί η κυβέρνηση Ερντογάν, καθώς προσπαθούσαν να διασχίσουν το δρόμο για να φθάσουν στην πλατεία Ταξίμ, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.

Ο αμερικανός ηθοποιός Μπρους Γουίλις εξέφρασε από τις ΗΠΑ μέσω twitter τη συμπαράστασή του προς τους διαδηλωτές.

Μέσω των κοινωνικών δικτύων μεταδίδονται συνεχώς πληροφορίες και σχόλια από πολίτες. Διάφορα καταστήματα και καφετέριες στην γειτονική περιοχή του Πέρα έχουν ανακοινώσει δημόσια τους κωδικούς πρόσβασης στο Διαδίκτυο που διαθέτουν. Το βράδυ της Παρασκευής ματαιώθηκαν διάφορες εκπομπές σε τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια, αφού οι καλεσμένοι συμμετείχαν στη διαμαρτυρία στην πλατεία Ταξίμ.

Η συγκυρία είναι εξόχως αρνητική για την κυβέρνηση, αφού το τελευταίο διάστημα είχε δημιουργηθεί μια αρνητική συσσώρευση σε τμήμα της κοινής γνώμης με τον νέο νόμο που θεσμοθετεί νέους περιορισμούς στην κατανάλωση αλκοόλ και στο κάπνισμα, με το σχέδιο ανάπλασης της πλατείας Ταξίμ και με μια σειρά άλλα ζητήματα που προκαλούν την αντίδραση όσων δεν συμφωνούν με τον τρόπο ζωής που πρεσβεύει το κυβερνητικό κόμμα.

Ερντογάν: Τα έργα θα συνεχιστούν

Χωρίς καμία διάθεση υπoxώρησης απέναντι στους διαδηλωτές εμφανίστηκε το Σάββατο ο Ταγίπ Ερντογάν. Την ώρα που οι συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας σε διάφορες πόλεις έχουν λάβει τη μορφή γενικευμένης εξέγερσης, ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας δήλωσε με κατηγορηματικό τρόπο ότι τα έργα στο πάρκο Γκεζί, στην πλατεία Ταξίμ, θα προχωρήσουν κανονικά. Κατηγόρησε επίσης τους διαδηλωτές που αντιδρούν στα έργα ότι χρησιμοποίησαν τα σχέδια της κυβέρνησης για να προκαλέσουν ταραχές.

Ως προς τα πρωτοφανή επεισόδια, χαρακτήρισε λάθος την εκτεταμένη χρήση χημικών, αλλά διαμήνυσε πως «η αστυνομία υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει στην πλατεία Ταξίμ». «Ηταν λάθος η χρήση σπρέι πιπεριού από την αστυνομία. Εντάξει. Ζήτησα από τον υπουργό Εσωτερικών να διεξάγει έρευνα. Ήταν υπερβολικό» είπε, καλώντας όμως τους διαδηλωτές να τερματίσουν τις συγκεντρώσεις.

Μίλησε επίσης για «παιχνίδια σε βάρος της χώρας» που παίζουν διάφοροι κύκλοι, ενώ επανέλαβε ότι τα έργα στη πλατεία Γκεζί δεν αφορούν στην ανέγερση εμπορικού κέντρου.

«Όλοι θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι η Τουρκία είναι μια χώρα όπου το κοινοβουλευτικό σύστημα λειτουργεί πλήρως. Κάθε μέθοδος, εκτός από τις εκλογές, είναι αντιδημοκρατική. Δεν λέω ότι η κυβέρνηση δεν είναι άμοιρη ευθυνών, δεν ισχυριζόμαστε ότι η κυβέρνηση μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, αλλά, ακριβώς όπως η πλειοψηφία δεν μπορεί να ασκήσει πίεση στην μειοψηφία, η μειοψηφία δεν μπορεί επίσης να επιβάλει τη θέλησή της στην πλειοψηφία» τόνισε.

Ωστόσο, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς σε συνομιλία του με δημοσιογράφους διαφώνησε ανοικτά με τους χειρισμούς της κυβέρνησης, ενώ εμφανίστηκε ικανοποιημένος από τη δικαστική απόφαση που έχει εκδοθεί και η οποία «παγώνει» τα έργα. Όπως χαρακτηριστικά είπε, κακώς η κυβέρνηση αντιμετώπισε με δακρυγόνα τους διαδηλωτές.

Παραίτηση Ερντογάν ζητά η Συρία

Ο υπουργός Πληροφοριών της Συρίας Ομράν αλ Ζόχμπι κατηγόρησε τις τουρκικές αρχές ότι ενεργούν με «τρομοκρατικό» τρόπο εναντίον του τουρκικού λαού και κάλεσε τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να παραιτηθεί.

«Οι διεκδικήσεις του τουρκικού λαού δεν αξίζουν όλη αυτήν τη βία και εάν ο Ερντογάν είναι ανίκανος να χρησιμοποιήσει μη βίαια μέσα, θα πρέπει να παραιτηθεί», δήλωσε ο υπουργός, σύμφωνα με τη δημόσια συριακή τηλεόραση.

«Ο Ερντογάν κυβερνά τη χώρα του με τρομοκρατικό τρόπο και καταστρέφει τον πολιτισμό και τα επιτεύγματα του τουρκικού λαού», συνέχισε ο Ζόχμπι.

«Το γεγονός ότι καταστέλλει ειρηνικές διαδηλώσεις αποδεικνύει ότι ο Ερντογάν δεν έχει σύνδεση με την πραγματικότητα. Ευχόμαστε στον τουρκικό λαό να υπάρξει σταθερότητα και ηρεμία και συμβουλεύουμε τον Ερντογάν να δείξει φρόνηση και να μην συμπεριφέρεται στον τουρκικό λαό όπως συμπεριφέρεται στον συριακό» κατέληξε.