[Προεκτάσεις] Κρίση

Δεν είναι ακριβώς ενδοκυβερνητική κρίση, αλλά την προοιωνίζεται. Ο Βαγγέλης Βενιζέλος –συνεπικουρούμενος από τη ΔΗΜΑΡ –ακύρωσε την πρόθεση του Γιάννη Βρούτση να απομακρύνει από τον ΟΑΕΔ τον Ηλία Κικίλια. Δηλαδή: υπουργός θέλει την παραίτηση του επικεφαλής ενός οργανισμού που εποπτεύει, αλλά κάποιος τον αναγκάζει να το πάρει πίσω και αυτός δεν είναι ο Πρωθυπουργός.

Το παρασκήνιο της υπόθεσης βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Αλλά ήδη βγαίνουν όλοι τραυματισμένοι. Ο υπουργός Εργασίας διαπιστώνει ότι δεν έχει πλήρη ευχέρεια κινήσεων στους οργανισμούς της αρμοδιότητάς του. Ο διοικητής του ΟΑΕΔ –ικανός και επιτυχημένος μάνατζερ –αντιλαμβάνεται ότι δεν έχει την εμπιστοσύνη του υπουργού και θα το βρίσκει διαρκώς μπροστά του. Και ο Πρωθυπουργός διακρίνει ότι οι κυβερνητικοί εταίροι διεκδικούν τον δικό του ρόλο έναντι των υπουργών.

Αργά ή γρήγορα θα συνέβαινε και αυτό ως αποτέλεσμα του ιδιότυπου μοντέλου διακυβέρνησης που υιοθετήθηκε εξαρχής. Το Υπουργικό Συμβούλιο υπάρχει για να υλοποιεί επιλογές όχι του φυσικού επικεφαλής του που είναι ο Πρωθυπουργός αλλά ενίοτε προσώπων που βρίσκονται εκτός κυβέρνησης. Αν διασώθηκε ώς τώρα αυτό το σχήμα δεν είναι γιατί, όπως το ίδιο αυτοδιαφημίζεται, συνιστά «επιτυχές πείραμα διακομματικής συνεργασίας», αλλά γιατί δεν είναι υποχρεωμένο να παράγει πολιτική. Την έχει δεδομένη από το Μνημόνιο και την τρόικα.

Με τη σύγκρουση Βρούτση – Κικίλια αυτό το σχήμα μετέτρεψε τις αντινομίες του σε θεσμικά ρήγματα. Ο Βενιζέλος ακυρώνοντας την απόφαση –ή την πρόθεση –του υπουργού Εργασίας κατοχύρωσε το «δικαίωμά» του να παρεμβαίνει κάνοντας χρήση ενός ιδιότυπου «βέτο» που θεωρεί ότι έχει. Σε άλλα θέματα και με άλλον τρόπο, το είχε κάνει ήδη ο Φώτης Κουβέλης αρκετές φορές.

Επίσης νομιμοποιήθηκε ο διαχωρισμός του κράτους σε φέουδα και επιβεβαιώθηκε η «Γιάλτα» μεταξύ των τριών αρχηγών για τις σφαίρες επιρροής των κομμάτων τους στον δημόσιο τομέα. Οσοι ανήκουν στην επιρροή του ΠΑΣΟΚ δεν μπορούν να μετακινηθούν αν δεν το θέλει η Ιπποκράτους. Στην περίπτωση της Μπιρμπίλη και του ΟΟΣΑ το ΠΑΣΟΚ σφύριξε κλέφτικα και φεύγει. Στην περίπτωση του Κικίλια έστειλε τον υπουργό αδιάβαστο. Με τον ίδιο τρόπο έχουν κατανεμηθεί όλα τα κρατικά αξιώματα. Αρα όσοι τα κατέχουν δεν λογοδοτούν στην κυβέρνηση αλλά στο κόμμα που τους πρότεινε.

Το παιχνίδι των ισορροπιών στη διανομή ρόλων εξουσίας για να καταστεί βιώσιμο το κυβερνητικό σχήμα αποκαλύπτει ότι τίποτε δεν άλλαξε στην ελληνική πολιτική. Αυτό δείχνει η κρίση στον ΟΑΕΔ. Γιατί όπως έλεγε ο καναδός συγγραφέας Μπράιαν Τρέισι: «Κρίση είναι μια αλλαγή που προσπαθεί να συμβεί».