Για πρώτη φορά από το 2010 η Εαρινή Σύνοδος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που άρχισε χθες στην Ουάσιγκτον δεν έχει άρωμα Ελλάδας. Επισήμως τα ζητήματα της ελληνικής οικονομίας έχουν συζητηθεί ελάχιστα, ωστόσο ανεπισήμως υπάρχουν πολλές αναφορές και έκδηλος προβληματισμός για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το ελληνικό πρόγραμμα, σε δημοσιονομικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας.

Τόσο η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ όσο και τα διευθυντικά στελέχη του Ταμείου εστιάζουν στην ανάγκη χαλάρωσης της δημοσιονομικής λιτότητας στην περιφέρεια της ευρωζώνης ώστε να μην επιδεινωθεί η ύφεση και να προφυλαχθούν οι θέσεις εργασίας. Αλλά, αν και θεωρούν πως η συνταγή αυτή είναι καλή για την Ισπανία και την Ιταλία, δεν πιστεύουν το ίδιο και για την Ελλάδα. Αν και δεν ομολογείται δημοσίως, ΔΝΤ, ΕΕ και ΕΚΤ θεωρούν πως ο μόνος τρόπος για τον χειρισμό της ελληνικής κατάστασης είναι η επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα ώστε σε βάθος χρόνου να αρχίσει η μείωση του δημόσιου χρέους και όχι ένα κούρεμα του επίσημου τομέα (OSI).

Οι εκπρόσωποι των εν λόγω φορέων χαρακτηρίζουν μη εφαρμόσιμο ένα κούρεμα του επίσημου τομέα, οποιασδήποτε μορφής, και τονίζουν πως τα πρωτογενή πλεονάσματα σε συνδυασμό με την ανάπτυξη θα μειώσουν το απόθεμα του χρέους. «Τα επιτόκια του ελληνικού προγράμματος κινούνται ήδη σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Δεν νομίζω ότι το ΔΝΤ ή η ευρωζώνη θα μηδένιζαν τα επιτόκια αυτά για να βελτιώσουν το προφίλ του ελληνικού χρέους και δεν ξέρω εάν αυτό θα ήταν πολιτικά αποδεκτό», δήλωσε στα «ΝΕΑ» στέλεχος του ευρωσυστήματος που μετείχε στις εργασίες της Εαρινής Συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Από την άλλη πλευρά, αναλυτές που παρακολούθησαν τις εργασίες της Συνόδου εκτιμούν πως το ΔΝΤ περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να ανοίξει ξανά το θέμα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους βάζοντας όλες τις επιλογές στο τραπέζι για τη μείωσή του. Οι ίδιοι θεωρούν πως αυτό θα γίνει αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.

ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΕΣ. Η «προσμονή» της τρόικας για επιστροφή της Ελλάδας σε πρωτογενή πλεονάσματα είναι και ένας από τους λόγους που το Ταμείο υποβαθμίζει το θέμα των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών, δηλαδή την επίπτωση της λιτότητας στο ΑΕΠ.

Ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Δημοσιονομικής Πολιτικής του ΔΝΤ Κάρλο Κοταρέλι, απαντώντας σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ» για το εάν οι αναθεωρημένοι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές στα προγράμματα της τρόικας είναι σωστά καθορισμένοι, ξεκαθάρισε πως το επίπεδο των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών δεν είναι το μόνο πράγμα που έχει σημασία στη χάραξη της δημοσιονομικής πολιτικής και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

«Υπάρχουν χώρες, δυστυχώς, που δεν μπορούν να δανειστούν με χαμηλά επιτόκια ή έχουν χάσει την πρόσβαση στις αγορές. Αυτές είναι αναγκαίο να προχωρήσουν μπροστά με μια ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή», είπε κάνοντας αναφορά στην Ελλάδα.

Την ίδια στιγμή που στα σεμινάρια της Εαρινής Συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον τονιζόταν πως υπό τις σημερινές συνθήκες ακόμη και χώρες με δημόσιο χρέος στα επίπεδα του 60% δεν είναι διασφαλισμένες έναντι των δημοσιονομικών κινδύνων, η Ελλάδα με δημόσιο χρέος 179,5% του ΑΕΠ φέτος και 175,6% το 2014 εξακολουθεί να αποτελεί την «ειδική περίπτωση» της ευρωζώνης.

ΚΟΝΤΡΑ ΜΕ ΚΟΜΙΣΙΟΝ. Νέα κόντρα απειλείται να ξεσπάσει μεταξύ του ΔΝΤ και της Κομισιόν από τη μια πλευρά και της Γερμανίας από την άλλη, μετά τις προχθεσινές δηλώσεις της επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι η μόνη που έχει ακόμη το περιθώριο να χαλαρώσει κι άλλο τη νομισματική της πολιτική ρίχνοντας περισσότερη ρευστότητα στο σύστημα, για παράδειγμα μέσω μείωσης επιτοκίων, προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη.

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε χθεσινή συνέντευξή του στην εφημερίδα «Wirtschafts Woche» ζήτησε από την ΕΚΤ όχι μόνο να μην αυξήσει, αλλά να μειώσει την παρεχόμενη ρευστότητα. «Κυκλοφορεί πολύ χρήμα στην αγορά, κατά τη γνώμη μου υπερβολικά πολύ χρήμα… Εάν η ΕΚΤ θελήσει να μειώσει λίγο αυτή τη μεγάλη ρευστότητα, δεν μπορώ παρά να χαιρετήσω μια τέτοια απόφαση», δήλωσε. Πάντως ο Β. Σόιμπλε παραδέχθηκε ότι η κρίση δεν έχει τελειώσει και πως πολλές ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν πρόβλημα ανάπτυξης.

Οι προβλέψεις

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναμένει ύφεση -4,2%για την Ελλάδα το 2013 και ισχνή ανάπτυξη κατά 0,6% το 2014, ενώ εκτιμά πως το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ανέλθει στο 4,6% του ΑΕΠ το 2013 και στο 3,4% του ΑΕΠ το 2014.