Τον χορό του Μνημονίου ετοιμάζεται να χορέψει και η Κύπρος έπειτα από το σοκ για το βαθύ κούρεμα των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ στις δύο μεγάλες τράπεζες του νησιού.

Το προσχέδιο της δανειακής σύμβασης δείχνει ότι η συνταγή της τρόικας παραμένει ίδια και απαράλλακτη, προϊδεάζοντας για τις υφεσιακές επιπτώσεις που θα έχει η – γνωστή πια σε όλους τους Ελληνες – συγκεκριμένη πολιτική που πρόκειται να ακολουθηθεί στη Μεγαλόνησο.

Η συνταγή προβλέπει τα πάντα – μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, αυξήσεις φόρων, απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων και σαρωτικές αποκρατικοποιήσεις. Η κυβέρνηση της Κύπρου πιέζεται για άμεση συμφωνία, προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την εκταμίευση της δανειακής δόσης μέσα στον Μάιο.

Υπενθυμίζεται ότι – όπως και στην περίπτωση της Ελλάδας – η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από τα Κοινοβούλια της ευρωζώνης, με πρώτο εκείνο της Γερμανίας.

Στην Κύπρο, πάντως, συνεχίζονται οι καταγγελίες για πρόσωπα – ακόμη και συγγενείς πολιτικών – τα οποία έβγαλαν μεγάλα ποσά από το νησί λίγες ημέρες πριν από το κούρεμα των καταθέσεων. Μάλιστα, το πολιτικό κλίμα έχει βαρύνει τόσο, που ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης προωθεί τη συμμετοχή και άλλων κομμάτων, με πρώτο το ΑΚΕΛ, στην κυβέρνηση.

Ματωμένη από μια σκληρή συμφωνία βοήθειας που πλήττει την καρδιά του υπερμεγέθους χρηματοπιστωτικού της κλάδου, η Κύπρος κινδυνεύει να δεχθεί ένα επιπλέον πλήγμα: τα «αρπακτικά» από ανταγωνιστικούς φορολογικούς παραδείσους έχουν αρχίσει να κάνουν βόλτες πάνω από το νησί. Τις τελευταίες ημέρες οι δικηγόροι και οι λογιστές της Κύπρου, που βγάζουν τα προς το ζην βοηθώντας Ρώσους και άλλους πλούσιους να γλιτώνουν φόρους, κατακλύζονται από μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεφωνήματα τα οποία προέρχονται από ανταγωνιστικά χρηματοπιστωτικά κέντρα της Ευρώπης και άλλων χωρών, με τα οποία διαφημίζουν τις δικές τους ικανότητες στο να κρατούν χρήματα κρυμμένα και ασφαλή.

ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ. «Γνωρίζουμε τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Κύπρος», γράφει ένα τέτοιο μήνυμα από νομικό γραφείο της Μάλτας, χώρας που είναι κι αυτή μέλος της ευρωζώνης. «Θα θέλαμε να σας προτείνουμε προς εξέταση την εξής οδό δράσης: παρέχουμε (υπηρεσίες) μεταφοράς εταιρειών στη Μάλτα», ανέφερε το μήνυμα, διαφημίζοντας τη χαμηλή φορολογία της χώρας και «το ευέλικτο αλλά εύρωστο καθεστώς» παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
Παρόμοιες προσφορές έχουν καταφθάσει από διάφορους γνωστούς φορολογικούς παραδείσους όπως η Ελβετία, το Λουξεμβούργο και τα Νησιά Καϊμάν, αλλά και από άλλους ανάλογους προορισμούς όπως το Ντουμπάι και η Σιγκαπούρη. Στο παιχνίδι έχει μπει ακόμη και η Βόρεια Κύπρος, που ελέγχεται από τους Τουρκοκύπριους, προωθώντας δικές της τράπεζες και παρουσιάζοντάς τες ως εναλλακτικές στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των Ελληνοκυπρίων.
Η Κύπρος, που έχει καταφέρει με μεγάλη επιτυχία να προσελκύσει ρώσους κεφαλαιούχους, έχει δημιουργήσει μεγάλη υποδομή από δικηγόρους, λογιστές και άλλους επαγγελματίες με γνώσεις στην τέχνη της αποφυγής καταβολής φόρων. Το εταιρικό της μητρώο σήμερα έχει 320.000 εγγεγραμμένες εταιρείες, αριθμός τεράστιος για μια χώρα με μόλις 860.000 κατοίκους. Οι περισσότερες από αυτές είναι εταιρείες «κελύφη» (ειδικού σκοπού) που έχουν συσταθεί για να μην πληρώνουν φόρους ξένες εταιρείες και πλούσια φυσικά πρόσωπα.
«Μας πέταξαν στους λύκους και τώρα οι λύκοι αντέδρασαν», λέει ο Νικόλας Παπαδόπουλος, επικεφαλής της ειδικής επιτροπής του Κοινοβουλίου για θέματα προϋπολογισμού και χρηματοοικονομικής. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος ασκεί σκληρή κριτική στη συμφωνία στήριξης της Κύπρου –που επιβάλλει στη Μεγαλόνησο να συρρικνώσει δραστικά τον τραπεζικό της κλάδο μεταφέροντας το κόστος στους μεγαλοκαταθέτες. Οπως λέει, η Ευρωπαϊκή Ενωση «τιμωρεί μια ολόκληρη χώρα μόνο και μόνο για να πλήξει Ρώσους».
Ακόμη και τώρα, που με τους περιορισμούς οι οποίοι έχουν επιβληθεί στην Κύπρο είναι αδύνατον να μεταφερθούν μεγάλα κεφάλαια αλλού, οι ανταγωνιστικοί φορολογικοί παράδεισοι προσπαθούν να προσελκύσουν ξένες εταιρείες οι οποίες θα ήθελαν να μεταφέρουν αλλού τις δραστηριότητές τους.

Η Ενωση Διαχειριστών Επιχειρήσεων της Κύπρου (Cyprus Fiduciary Association) από την πλευρά της έχει ξεκινήσει αντεπίθεση. «Ο τραπεζικός κλάδος έχει τελειώσει, αλλά ο κλάδος των υπηρεσιών μπορεί να επιβιώσει», λέει ο γραμματέας της Ενωσης και δικηγόρος Ανδρέας Μαραγκός. «Οι Ρώσοι που δραστηριοποιούνται σήμερα στην Κύπρο θα ανοίξουν μεν αλλού λογαριασμούς, αλλά μπορεί να μείνουν στο νησί για άλλες υπεράκτιες υπηρεσίες», λέει.

Το κυνήγι αυτό, στο οποίο επιδίδονται πλέον οι ανταγωνιστές της Κύπρου, μπορεί να προκαλέσει επιπλέον προβλήματα στο νησί, όπου ο χρηματοοικονομικός κλάδος απασχολεί δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Η ανεργία, που βρίσκεται ήδη στο 15%, αναμένεται να εκτοξευθεί στα ύψη όσο θα συρρικνώνεται ο κλάδος αυτός μαζί με την οικονομία, εντείνοντας ακόμη περισσότερο μια κρίση την οποία η συμφωνία βοήθειας της Κύπρου υποτίθεται ότι θα έλυνε.

Μπορεί η Κύπρος και οι ανταγωνιστές της να μη θέλουν να αναφέρονται ως «φορολογικοί παράδεισοι» αλλά ως «υπεράκτια χρηματοπιστωτικά κέντρα», όμως όσοι σήμερα προσπαθούν να εκμεταλλευθούν τα προβλήματά της διαλαλούν την ικανότητά τους να προφυλάσσουν μεγάλα κεφάλαια από τον έλεγχο των φορολογικών Αρχών.

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος από την πλευρά του τόνισε ότι δεν ασκεί κριτική σε ανταγωνιστές. Παραπονέθηκε όμως ότι η Κύπρος θεωρήθηκε από την ΕΕ παράδεισος για «μαύρα» κεφάλαια, τη στιγμή που άλλες χώρες,προσφέρουν παρόμοιες υπηρεσίες με αυτές της Μεγαλονήσου.

Από τα Καϊμάν. Ο Βασίλης Ζερτάλης, διευθύνων σύμβουλος της Prospectacy από τη Λευκωσία, που δραστηριοποιείται στην παροχή υπηρεσιών για εταιρείες, παραδέχεται ότι οι ξένοι και οι εταιρείες τους που είναι γραμμένες στα κυπριακά μητρώα θα πρέπει τώρα να βρουν αλλού τράπεζες για να κάνουν τις δουλειές τους.

Ομως είναι εξοργισμένος από τις προσπάθειες ξένων τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο να επωφεληθούν από τα προβλήματα της Κύπρου. Την ώρα που οι Αρχές ετοιμάζονταν να κλείσουν τη Λαϊκή Τράπεζα, χρηματοοικονομική εταιρεία από τη Νησιά Καϊμάν προσπαθούσε να κερδίσει πελάτες.

«Αν αναλογιστούμε την πίεση που θα δεχθούν οι τράπεζες στην Κύπρο, η εταιρεία σας μπορεί να εξετάσει άλλες δικαιοδοσίες όταν συμβουλεύει πελάτες», ήταν το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έστειλε η Bateman Financial στο Βασίλη Ζερτάλη και σε συναδέλφους του. «Τα Νησιά Καϊμάν μπορούν να παράσχουν τη σταθερότητα που ζητείται σήμερα», κατέληγε το μήνυμα.