Ενα σημαντικό βήμα για τη βελτίωση των σχέσεων ορθοδόξων και καθολικών έγινε χθες με την κατ’ ιδίαν συνάντηση του Πάπα Φραγκίσκου με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Βατικανό.
Πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα εγκάρδιο κλίμα όπως και η πρώτη ανεπίσημη συνάντησή τους την περασμένη Δευτέρα, η οποία ουσιαστικά αποτέλεσε και τη νέα σελίδα στις σχέσεις των δύο Εκκλησιών. Εκκλησιαστικές πηγές τόνιζαν χθες στα «ΝΕΑ» πως είναι ελπιδοφόρο ότι οι δύο εκκλησιαστικοί ηγέτες συμφώνησαν να αναπτύξουν κοινή δράση για θέματα όπως το περιβάλλον και η αντιμετώπιση της ανθρωπιστική κρίσης. Oι ίδιες πηγές τόνιζαν επίσης ότι αισιοδοξία για την περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων των δύο Εκκλησιών, καθολικής και ορθόδοξης, προκαλεί και το γεγονός ότι ο Πάπας Φραγκίσκος αποδέχθηκε άμεσα τις δύο προσκλήσεις που του απηύθυνε ο κ. Βαρθολομαίος. Η πρώτη ήταν η αναμενόμενη –ο Οικουμενικός Πατριάρχης προσκάλεσε τον Ποντίφικα να επισκεφθεί το Φανάρι. Ως γνωστόν, την επίσκεψη ενός εκκλησιαστικού ηγέτη σε έναν άλλο ακολουθεί η ανταπόδοσή της.
Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η δεύτερη πρόσκληση του κ. Βαρθολομαίου προς τον Πάπα Φραγκίσκο. Του πρότεινε να μεταβούν από κοινού στα Ιεροσόλυμα –πιθανότατα τον επόμενο χρόνο –για να εορτάσουν τα πενήντα χρόνια από τη συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα με τον Πάπα Παύλο ΣΤ’. Η ιστορική συνάντηση είχε πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο του 1964. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, και αυτή η πρόταση του Πατριάρχη έγινε αποδεκτή από τον Ποντίφικα, «με ιδιαίτερη χαρά».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έστειλε πάντως μήνυμα χθες κατά τη συνάντησή του με τον νέο Ποντίφικα και για την αναγκαιότητα να συνεχιστεί ο θεολογικός διάλογος ορθοδόξων – καθολικών για την ενότητα των δύο Εκκλησιών. Στην προσφώνησή του προς τον Πάπα ανέφερε μεταξύ των άλλων ότι η ενότητα των χριστιανικών Εκκλησιών τυγχάνει το πρώτιστο μέλημά του. Και είναι ασφαλώς, πρόσθεσε, μία εκ των βασικών προϋποθέσεων για την αξιοπιστία της χριστιανικής μαρτυρίας. Για την επίτευξή της, σημείωσε, «χρειάζεται να συνεχισθεί ο αρξάμενος θεολογικός διάλογος, διά να κατανοηθεί από κοινού και να προσεγγισθεί η αλήθεια της πίστεως και η εμπειρία των Αγίων και η κοινή δι’ Ανατολήν και Δύσιν παράδοσις της πρώτης χριστιανικής χιλιετίας».

Εκκλησιαστικές πηγές τονίζουν ότι καθόλου τυχαία, σε σχέση με το παραπάνω μήνυμα για την ενότητα των Εκκλησιών και τη συνέχιση του διαλόγου, δεν είναι τα πρόσωπα που επέλεξε να έχει μαζί του στο Βατικανό ο κ. Βαρθολομαίος. Τον συνόδευε ο συμπρόεδρος της μεικτής Επιτροπής για τον Θεολογικό διάλογο, ο μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας και ο μητροπολίτης Μπουένος Αϊρες Ταράσιος. Ο τελευταίος διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τους καθολικούς και έδρα του είναι η χώρα από την οποία προέρχεται ο νέος Πάπας. Η ουσιαστική και συμβολική σημασία της συνοδείας του Πατριάρχη στο Βατικανό σχολιάστηκε μάλιστα θετικά από τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης τις προηγούμενες ημέρες.

Το περιβάλλον και η προστασία του φαίνεται ότι είναι ακόμη ένα σημείο σύμπτωσης απόψεων των δύο εκκλησιαστικών ηγετών. Ο πράσινος Πατριάρχης, όπως αποκαλείται για τις περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες ο κ. Βαρθολομαίος, αναμένεται να έχει στο πλευρό του έναν εκκλησιαστικό ηγέτη με τις ίδιες… πράσινες ανησυχίες. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, χθες στη συνάντησή τους οι δύο ιεράρχες συμφώνησαν να αναπτύξουν κοινές δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Ηδη ο κ. Φραγκίσκος είχε καλέσει τον κόσμο να αφιερώσει τις δυνάμεις του, εκτός των άλλων, και για την προστασία του περιβάλλοντος.