Ο όρος…

… που χρησιμοποιούν αυτόν τον καιρό βιολόγοι και οικονομολόγοι – υπηρεσίες οικοσυστήματος – αναφέρεται στους πολλούς τρόπους με τους οποίους η φύση υποστηρίζει την ανθρώπινη προσπάθεια. Τα δάση φιλτράρουν το νερό που πίνουμε, για παράδειγμα, και τα πουλιά και οι μέλισσες γονιμοποιούν τις σοδειές, πράγματα που έχουν ουσιαστική οικονομική και βιολογική αξία. Αν δεν καταλάβουμε και δεν φροντίσουμε τον φυσικό κόσμο, τα συστήματα αυτά μπορεί να διαλυθούν και να στραφούν εναντίον μας με τρόπους που δεν γνωρίζουμε. Κρίσιμο παράδειγμα είναι ένα μοντέλο για την ανάπτυξη των μολυσματικών νόσων που δείχνει πως οι περισσότερες επιδημίες – AIDS, Εμπολα (φωτογραφία), Δυτικός Νείλος, SARS, νόσος Lyme… – δεν συμβαίνουν απλώς. Είναι ένα αποτέλεσμα αυτών που κάνουν οι άνθρωποι στη φύση.

Οι ασθένειες…

… αποδεικνύεται πως είναι σε μεγάλο βαθμό ένα περιβαλλοντικό ζήτημα. Το 60% των αναδυόμενων μολυσματικών νόσων που προσβάλλουν ανθρώπους προέρχεται από ζώα. Και πάνω από τα δύο τρίτα αυτών προέρχονται από την άγρια ζωή. Ομάδες κτηνιάτρων και βιολόγων συνεργάζονται σε παγκόσμιο επίπεδο με γιατρούς και επιδημιολόγους για να κατανοήσουν την «οικολογία της ασθένειας». Αυτό γίνεται στο πλαίσιο ενός προγράμματος που ονομάζεται Predict και χρηματοδοτείται από την Υπηρεσία των ΗΠΑ για τη Διεθνή Ανάπτυξη. Ειδικοί προσπαθούν να καταλάβουν, με βάση το πώς οι άνθρωποι αλλάζουν το τοπίο -με ένα νέο αγρόκτημα ή μ’ έναν νέο δρόμο, για παράδειγμα – πού οι επόμενες ασθένειες είναι πιθανό να περάσουν στους ανθρώπους και πώς να τις εντοπίσουμε μόλις εμφανιστούν, πριν προλάβουν να επεκταθούν. Συγκεντρώνουν αίμα, σάλιο και άλλα δείγματα από είδη υψηλού κινδύνου της άγριας ζωής για να δημιουργήσουν μια βιβλιοθήκη των ιών, ώστε όταν κάποιος προσβάλει ανθρώπους, να μπορεί ταχύτερα να ταυτοποιηθεί.

Οι ειδικοί…

… είναι κρίσιμο να βρουν και να κατανοήσουν τις υποκείμενες αιτίες των ασθενειών. «Ολες οι νεοεμφανιζόμενες ασθένειες τα τελευταία 30 ή 40 χρόνια ήταν αποτέλεσμα της εισβολής του ανθρώπου στην άγρια φύση και των αλλαγών στη δημογραφία», λέει ο Πίτερ Ντάζα, πρόεδρος της EcoHealth. Οι αναδυόμενες μολυσματικές νόσοι είναι είτε νέοι τύποι παθογόνων ή παλιοί που έχουν μεταλλαχθεί σε καινούργιους, όπως κάνει κάθε χρόνο η γρίπη. Το AIDS, για παράδειγμα, πέρασε στους ανθρώπους από τους χιμπαντζήδες στη δεκαετία του 1920, όταν κυνηγοί ζώων στην Αφρική τους σκότωναν και τους έτρωγαν.

Οι ασθένειες…

… ανέκαθεν προέρχονταν από τα δάση και την άγρια ζωή και έβρισκαν τον δρόμο τους ώς τους ανθρώπινους πληθυσμούς – η πανώλης και η ελονοσία είναι δύο παραδείγματα. Ομως οι αναδυόμενες νόσοι έχουν τετραπλασιαστεί στο τελευταίο μισό του αιώνα, λένε οι ειδικοί, σε μεγάλο βαθμό επειδή αυξάνεται η εισβολή των ανθρώπων σε οικοσυστήματα που αποτελούν εστίες ασθενειών, κυρίως σε τροπικές περιοχές. Με τα σύγχρονα αεροπορικά ταξίδια και με εκτεταμένο το λαθρεμπόριο της άγριας ζωής, οι πιθανότητες για μια σοβαρή έκρηξη επιδημίας σε μεγάλα πληθυσμικά κέντρα είναι τεράστιες.