Ο Πίτερ Χιγκς γεννήθηκε στο Γουόλσεντ της Βρετανίας στις 29 Μαΐου του 1929. Ο πατέρας του ήταν ηχολήπτης στο BBC και άλλαζε συνεχώς πόλεις λόγω της δουλειάς του. Αυτό σε συνδυασμό με το άσθμα από το οποίο έπασχε ως παιδί οδήγησε στο να χάνει συχνά μαθήματα και έτσι να τα αναπληρώνει στο σπίτι. Τελικά, η οικογένεια εγκαταστάθηκε στο Μπρίστολ, όπου ο μικρός Πίτερ εμπνεύσθηκε από το έργο ενός σημαντικού απόφοιτου του σχολείου του, του Πολ Ντιράκ, ενός από τους πρωτοπόρους της κβαντικής μηχανικής.

Στα 17 του μετακόμισε στο Λονδίνο όπου σπούδασε μαθηματικά και αργότερα αποφοίτησε από το King’s College με αριστείο στη Φυσική. Δίδαξε σε αρκετά πανεπιστήμια, όμως καταστάλαξε το 1960 στο Εδιμβούργο όπου μένει ακόμα με τη σύζυγο και τους δύο γιούς τους – ο ένας είναι προγραμματιστής και ο άλλος μουσικός της τζαζ. Εκείνη την περίοδο ασχολήθηκε με το σωματίδιο που εξηγεί πώς η ύλη αποκτά μάζα.

Σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες διατύπωσε το 1964 τη θεωρία του πεδίου Χιγκς, ενός πεδίου που διατρέχει όλο το Σύμπαν και εμφυσά μάζα στα στοιχειώδη σωματίδια.

Η εργασία με την οποία ο Χιγκς διατύπωσε τη θεωρία του πεδίου είχε αρχικά απορριφθεί από την έγκριτη επιθεώρηση «Physics Letters», με το επιχείρημα ότι «δεν έχει εμφανή σχέση με τη φυσική».

Τότε ο επιστήμονας έστειλε το άρθρο σε μια άλλη σημαντική επιθεώρηση, το «Physical Review Letters», προσθέτοντας στο τέλος μια παράγραφο, στην οποία εξηγούσε ότι η θεωρία του προέβλεπε την ύπαρξη ενός άγνωστου σωματιδίου, του σωματιδίου Χιγκς. Ο Στίβεν Χόκινγκ υποστήριζε επί χρόνια ότι το μποζόνιο του Χιγκς δεν υπάρχει, είχε μάλιστα βάλει και στοίχημα 100 λιρών – το οποίο προφανώς πλέον έχασε.