ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

«Υπάρχουν άνθρωποι που ζούνε όλη τη ζωή τους καθισμένοι σ’ ένα φανταστικό εδώλιο κι είναι σα να τους δικάζουνε αόρατες δυνάμεις. Είκοσι οχτώ χρόνια έζησε ο Αρίστος. Μόνο είκοσι οκτώ τυραννισμένα χρόνια… Αν ήταν αθώος ο Αρίστος, πρέπει να δικαιωθεί η μνήμη του. Για να βρει ηρεμία η ψυχή του. Αλλιώς δε θα μας φύγει αυτός ο κόμπος που μας πνίγει χρόνια τώρα. Γιατί πολλοί Θεσσαλονικιοί έχουνε πρόβλημα με τον ύπνο τους…». Γράφει στο βιβλίο του «Ο γύρος του θανάτου» για τον «Αρίστο» ή τον Αριστείδη Παγκρατίδη (που ταυτίστηκε με το διαβόητο «Δράκο του Σέιχ Σου»), ο Θωμάς Κοροβίνης, στον οποίο απονέμεται το φετινό Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος.

Στον «Γύρο του θανάτου» (εκδ. Αγρα) κινούνται μυθιστορηματικά – με επικεφαλής τον Παγκρατίδη και με βάση αποσπάσματα της δικογραφίας από την απολογία του και τις καταθέσεις μαρτύρων – εννέα φανταστικά πρόσωπα τα οποία έχουν κάποια σχέση με τον «δράκο»: Μια λαϊκή τραγουδίστρια, ερωμένη παλιότερα του Παγκρατίδη, ένας συμβολαιογράφος «αστός της παραλίας», μια παραδουλεύτρα, φίλη της μάνας του, ένας αχθοφόρος του λιμανιού, ένας παρακρατικός, ένας τραβεστί…

Στις δικές τους καταθέσεις – μακροσκελείς μονόλογοι στους οποίους εμπλέκονται απόψεις για τα πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά πράγματα της εποχής – μιλούν ο καθένας το δικό του ιδιόλεκτο. Ανάλογα με τη μόρφωση, την εποχή, τις ταξικές, οικονομικές, κοινωνικές ακόμα και ανθρωπογεωγραφικές συντεταγμένες της πόλης (άλλοι κατοικούν στην Τούμπα, άλλοι στην παραλία).

«Γνωστός φιλόλογος και συνεχιστής του «νέου τόνου» (όρος που εισήγαγε ο συντοπίτης του Κοροβίνη, Γιώργος Ιωάννου, για να χαρακτηρίσει τη στροφή της πεζογραφίας στον τόπο μας σε αντιδιαστολή προς τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό), ο συγγραφέας μάς χαρίζει ένα περίτεχνο μυθιστόρημα κατευθείαν βγαλμένο από τα νεορεαλιστικά πλάνα της μετεμφυλιακής Ελλάδας και τις κοινωνικοπολιτικές της μεταλλάξεις» σύμφωνα με το σκεπτικό της επιτροπής που βραβεύει ομόφωνα τον Θωμά Κοροβίνη.

«Το χαίρομαι το βραβείο», ήταν η πρώτη αντίδραση του Θωμά Κοροβίνη – στα «ΝΕΑ». «Ποιον και προς τι να σνομπάρω; Ξέρω άλλους που προσχηματίστηκαν ρηξικέλευθες αντισυμβατικότητες και κατέβασαν τα βρακιά τους στην πρώτη θωπεία της εξουσίας, αυτογελοιοποιούμενοι. Από κάτι τέτοιους φτάσαμε στα μη περαιτέρω», απαντά όταν ρωτάται για την αντίστιξη ανάμεσα στον «ύμνο του περιθωρίου» (όπως χαρακτηρίστηκε ο «Γύρος του θανάτου») με τη θεσμική αναγνώριση του Κρατικού Βραβείου.

Το οποίο τον βρήκε βυθισμένο στην επεξεργασία ενός μεγάλου μυθιστορήματος με τον τίτλο «55», που βασίζεται στη μακροσκελή αφήγηση ζωής της Μαρίκας, μιας Ταταυλιανής του περασμένου αιώνα με την άκρως αντιτουριστική ματιά ενός παρατηρητή της Πόλης. Η μνήμη της σπαράσσεται, τσακίζοντας τη ροή του λόγου σε ιντερμέδια οιμωγών για τον διωγμό των Ελλήνων στα Σεπτεμβριανά.

Συνταγή γραφής δεν έχει ο ίδιος – αν και 30 χρόνια δάσκαλος (υπηρέτησε ως φιλόλογος στην Κωνσταντινούπολη και τη Θεσσαλονίκη). «Συγγραφέας λίγο γεννιέσαι, μα προπαντός γίνεσαι. Οι τιμές είναι συμπτώματα επιλεκτικής τύχης. Σημασία έχει όχι τόσο να σε τιμούν όσο και να τιμάς την πνευματική σου κληρονομιά και να την πηγαίνεις ένα βήμα πιο πέρα. Κουβαλάμε πίσω μας τον Ομηρο, τον Ευριπίδη, τον Ρωμανό, τον Ερωτόκριτο και τον Ρίτσο. Η βαριά μας παράδοση συνιστά το κοινό αίσθημα».

Για τον σύγχρονο πολιτικό και κοινωνικό ζόφο, λέει: «Είμαι έμπλεος χολής και αηδίας, μα διατηρώ διά της ασκήσεως της αισθηματικής αγωγής θερμή τη φλόγα μου για τον άνθρωπο, κάνω έρωτα σαν δεκαοχτάρης, αντλώ απ’ το βαθύ πηγάδι των εμπειριών μου. Ο ανθρωποκεντρισμός μου είναι ακλόνητος. Παρά την υπνηλία και την διάβρωση πολλών συμπατριωτών μας, θέλω να πιστεύω τον Ελύτη: «Είμαστε από καλή γενιά»».

Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας θα απονεμηθεί στον δημοσιογράφο Χρήστο Οικονόμου για το «Κάτι θα γίνει, θα δεις», (εκδ. Πόλις), το Βραβείο Ποίησης στον Γιώργο Μαρκόπουλο («Κρυφός κυνηγός», Κέδρος), Δοκιμίου – Κριτικής εξ ημισείας στις Γεωργία Γκότση («Σχέσεις της ελληνικής με τις ξένες λογοτεχνίες τον 19ο αιώνα», Gutenberg) και Βενετία Αποστολίδου («Η πεζογραφία των πολιτικών προσφύγων», Πόλις), ενώ Βραβείο Μαρτυρίας – Χρονικού θα δοθεί στον Γιώργο Χ. Θεοχάρη («Δίστομο: Το ολοκαύτωμα», Σύγχρονη Εκφραση). Το Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα θα μοιραστούν οι Μιχάλης Γεννάρης και Θοδωρής Ρακόπουλος.