Μία ημέρα μετά τη συνάντηση Μέρκελ – Σαρκοζί στο Βερολίνο, κοινές γαλλογερμανικές επιτροπές ειδικών επεξεργάζονται πυρετωδώς τη συνολική πρόταση που θα παρουσιάσουν οι δύο ηγέτες στα τέλη του μήνα ως απάντηση στην κρίση. Την ίδια ώρα πληθαίνουν οι ενδείξεις για ένα επικείμενο δραστικό κούρεμα του ελληνικού χρέους και στη Γερμανία έχουν βγάλει χαρτί και μολύβι για να υπολογίσουν τις ζημιές. Ανοίγει πλέον «αυλαία για το φινάλε της ελληνικής τραγωδίας», γράφει η οικονομική εφημερίδα «FTD», που υποστήριζε στο χθεσινό πρωτοσέλιδό της ότι η γερμανική κυβέρνηση πιέζει τους ευρωπαίους εταίρους της για μεγάλο κούρεμα.

Από το ύψος του κουρέματος θα εξαρτηθεί και το κόστος της «ελληνικής τραγωδίας» για τις τράπεζες, για τα ασφαλιστικά ταμεία, για τον φορολογούμενο.

Ειδικά τα βάρη που θα φορτωθούν στον γερμανό φορολογούμενο είναι το αδύνατο σημείο για τη Μέρκελ, που δέχεται ήδη τις επιθέσεις τής αντιπολίτευσης. Τους φορολογούμενους επικαλέστηκε χθες το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα για να στιγματίσει τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μέρκελ στην ελληνική κρίση. «Εάν είχε γίνει το κούρεμα προ μηνών, δεν θα είχαν φτάσει τα πράγματα εδώ», είπε η γραμματέας του SPD Αντρέα Νάλες. Ενόψει μάλιστα και του εσωκομματικού δημοψηφίσματος που θα κάνει ο εταίρος της Μέρκελ, οι Φιλελεύθεροι, η κ. Νάλες είπε δηκτικά «δεν γνωρίζουμε αν αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις».

Μέχρι τώρα – και υπό την προϋπόθεση ότι θα κερδηθεί η μάχη για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους – η Μέρκελ μπορούσε να απαντά στις επικρίσεις ότι με το γερμανικό δάνειο στην Ελλάδα τα λεφτά επιστρέφουν με τόκους στη Γερμανία.

Τι θα γίνει όμως αν σε λίγες μέρες φτάσουμε σε διαγραφή του ελληνικού χρέους κατά 50% ή ακόμα και 60%, όπως κυκλοφορεί στα δημοσιογραφικά γραφεία; Για τη στήριξη των τραπεζών αναζητείται, έστω και μετ’ εμποδίων, μια ασπίδα στήριξης από τον προσωρινό μηχανισμό σταθερότητας EFSF. Αλλά θα είναι η πρώτη φορά που η κρίση χρέους χώρας της ευρωζώνης θα σημάνει μια πραγματική απώλεια για τον φορολογούμενο πολίτη.

Από τα 110 δισ. που προέβλεπε το πρώτο πακέτο στήριξης της Ελλάδας όταν αποφασίστηκε τον Μάιο του 2010 έχουν εκταμιευτεί μέχρι σήμερα σε πέντε δόσεις 65 δισ. ευρώ, χωρίς την επικείμενη έκτη δόση των 8 δισ. Από αυτά το μερίδιο της Γερμανίας είναι περίπου 13,45 δισ., τα οποία έχουν δοθεί με δάνεια της κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας KfW και εγγύηση του γερμανικού Δημοσίου. Με ένα κούρεμα 50% θα μπορούσαν να χαθούν τα μισά, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει αυτός ο αυτοματισμός, γιατί δεν είναι ακόμη ακριβώς προσδιορισμένοι οι όροι της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Ο πόλεμος των τραπεζών. Για το γερμανικό Δημόσιο υπάρχει το επιπρόσθετο ρίσκο της κρατικής «Bad Bank», στην οποία έχουν συγκεντρωθεί τα τοξικά της κρατικοποιημένης Hypo Real Estate (HRE). Τα ελληνικά ομόλογα που είχε στην κατοχή της στα τέλη του περασμένου Ιουνίου ανέρχονταν στα 8,7 δισ. Από τις υπόλοιπες γερμανικές τράπεζες τη μεγαλύτερη έκθεση σε ελληνικά ομόλογα έχει η Commerzbank, περίπου 2,2 δισ., και η Deutsche Bank, 1,15 δισ. Συνολικά οι γερμανικές τράπεζες, μαζί με «Bad Banks», υπολογίζεται ότι έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα αξίας 17,5 δισ. ευρώ.