Οι κινηματογραφιστές που εκπροσωπούν τη Βαλκανική Χερσόνησο χτίζουν χρόνο με τον χρόνο ένα συμπαγές, δυναμικό κινηματογραφικό σύνολο που συχνά πυκνά διακρίνεται στα μεγάλα φεστιβάλ του εξωτερικού. Και το Τμήμα του 52ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης «Ματιές στα Βαλκάνια», προτείνει δημιουργούς με ταυτότητα βαλκανική και γλώσσα διεθνή, που αρθρώνουν έναν κινηματογραφικό λόγο, θεματικά και υφολογικά τολμηρό.

Κυρίαρχη θέση στο φετινό πρόγραμμα έχει το αφιέρωμα στον Ερντέν Κιράλ, από τους σημαντικότερους τούρκους σκηνοθέτες, με έργο που παραμένει άγνωστο στην Ελλάδα, ο οποίος θα παραβρεθεί στο φεστιβάλ για να παρουσιάσει τις ταινίες του. Μαθητής του Γιλμάζ Γκιουνέι, ο Ερντέν Κιράλ εξελίχθηκε σε έναν απ’ τους σπουδαιότερους δημιουργούς της γενιάς του ’70 και ’80, που ανέπτυξαν μια κοινωνική, ρεαλιστική παράδοση στον τουρκικό κινηματογράφο.

Αλλες προσθήκες στο πρόγραμμα, οι ταινίες «Loverboy», «Punk’s not Dead», «The Enemy» και «Adalbert’s Dream». Το «Loverboy» συμμετείχε στο Un Certain Regard του Φεστιβάλ Καννών 2010, ενώ η μαύρη κωμωδία «Punk’s not Dead», με θέμα την επανένωση ενός πανκ συγκροτήματος από τη FYROM που δίνει συναυλίες σε αλβανικό έδαφος, θίγει το ζήτημα της έξαρσης του εθνικισμού.

Μαύρη κωμωδία, ωστόσο, σε άλλο μήκος κύματος είναι και το «Adalbert’s Dream» του ρουμάνου Γκαμπριέλ Ακίμ. Βασισμένη σε αληθινή ιστορία, η ταινία εξιστορεί τα γεγονότα σε ένα εργοστάσιο στην κομμουνιστική Ρουμανία της δεκαετίας του ’80. Οι δυνατές ερμηνείες κρατούν καθηλωμένο τον θεατή στο μεταφυσικό θρίλερ του Ντέγιαν Ζέσεβιτς «The Enemy» (Σερβία, Βοσνία, Κροατία, Ουγγαρία, 2010), με ήρωες μια ομάδα ναρκοσυλλεκτών που αλληλοσπαράσσονται μέρες μετά τη λήξη του Βαλκανικού Πολέμου.

Καλό είναι πάντως να τσεκάρει κάποιος το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όταν δημοσιοποιηθεί επισήμως, για να μη χάσει τον μπούσουλα στην πληθώρα των ταινιών. Σημειώνεται ότι η διοργάνωση ξεκινά στις 4 Νοεμβρίου και θα κρατήσει δέκα ημέρες.

Α.Κ.