Αναζήτηση
«Μονόδρομος» ειναι για τους γιατρούς ο ακρωτηριασμός των κάτω άκρων σε χιλιάδες ανθρώπους που πάσχουν απο σάκχαρο: 3.000 -4.000 διαβητικοί ακρωτηριάζονται κάθε χρόνο, σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις.
Οι «σειρήνες» όμως, δεν σταματούν εδώ: σε ό,τι αφορά στην χώρα μας υπολογίζεται ότι το 4-5% των διαβητικών ασθενών εμφανίζουν έλκη στα πόδια, γεγονός που σημαίνει ότι 30.000 έως 40.000 άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ακρωτηριασμού.
Κι όμως, όπως διεύκρινίζουν οι ειδικοί, πολλές από αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν οι ασθενείς ήταν σωστά εκπαιδευμένοι.
«Κάθε 30 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος στον κόσμο αναγκάζεται να υποστεί ακρωτηριασμό. Ωστόσο, με την κατάλληλη πρόληψη θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί σε ποσοστό 60 – 70%», τόνισε σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού και εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Παγκόσμια Ομάδα Εργασίας για το Διαβητικό Πόδι κ. Χρήστος Μανές, με αφορμή σχετικού συνεδρίου που διοργανώνεται στην Αθήνα (15 – 18 Απριλίου).
Όπως ανέφερε ο κ. Μανές, κύριες αιτίες για την δημιουργία του έλκους στα πόδια είναι δύο σοβαρές επιπλοκές της νόσου, η νευροπάθεια και η περιφερειακή αρτηριοπάθεια.
Η πρώτη παρουσιάζεται στο 30% των διαβητικών, οι οποίοι στην Ελλάδα ανέρχονται σε 250 – 300.000. Η «παγίδα» είναι πως κατά την εμφάνιση της χάνεται η προστατευτική αίσθηση του πόνου, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μην αντιλαμβάνονται μία πιθανή πληγή, κάψιμο από ζεστό νερό ή ακόμη και κόψιμο από αιχμηρό αντικείμενο στα κάτω άκρα τους.
Μάλιστα, συχνά οι πληγές οφείλονται σε πολύ απλούς λόγους όπως ειναι εκδορές απο χρήση παπουτσιών που είναι «σφιχτά» ή απο τραυματισμούς στα πέλματα, που προκαλούνται όταν οι διαβητικοί περπατούν ξυπόλητοι. .Οι ασθενείς όμως μπορεί να μην καταλάβουν τη πληγή, με αποτέλεσμα να προκληθεί σύντομα λοίμωξη, που επεκτείνεται πολύ γρήγορα.
Όταν από την άλλη,«μαυρίσει» ή αλλάξειτο χρώμα του ποδιού προς το σκούρο, υπάρχει συνήθως βλάβη των αγγείων, δηλαδή απόφραξη των αρτηριών που φέρνουν το αίμα στα κάτω άκρα. Η πάθηση αυτή ονομάζεται περιφερική αρτηριοπάθεια, που συνήθως συνυπάρχει με τη νευροπάθεια, καταστέλλει τους αμυντικούς μηχανισμούς των ανθρώπων και έτσι ο οργανισμός δεν μπορεί να καταπολεμήσει μια πληγή ή μια φλεγμονή, με αποτέλεσμα σύντομα να δημιουργείται σοβαρή μόλυνση.
«Μια απλή λοίμωξη σε έναν άνθρωπο με καλή κυκλοφορία, είναι εύκολα ιάσιμη, για ένα διαβητικό όμως η ίδια λοίμωξη μπορεί να καταλήξει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα σε γάγγραινα», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
Παρόλα αυτά, όπως πρόσθεσε ο κ. Μανές, υπάρχουν τρόποι για να προληφθούν και οι δύο αυτές επιπλοκές. Έτσι, οι διαβητικοί πρέπει:
1) να ελέγχουν καθημερινά τα πόδια τους κι αν διαπιστώσουν την παραμικρή πληγή ή αλλοίωση χρώματος να ενημερώσουν τον γιατρό τους.
2) να διακόψουν άμεσα το κάπνισμα
3) να ελέγχουν την κατάσταση των ποδιών τους με ειδικό επίθεμα NeuropadTest – τεστ που μπορεί να πραγματοποιηθεί και από τους ίδιους
4) να αποφεύγουν το βάδισμα χωρίς υποδήματα – ακόμη και στη θάλασσα
5) να αποφεύγουν την θέρμανση των ποδιών με θερμοφόρες ή με οποιαδήποτε θερμαντικά σώματα όταν κρυώνουν – υπάρχει ο κίνδυνος εγκαύματος χωρίς να το αντιληφθούν
6) να απευθυνθούν άμεσα στον γιατρό τους εάν διαπιστώσουν πόνο στο βάδισμα ή «σφύξιμο» στη κνήμη – μπορεί να σημαίνει πιθανή βλάβη των αγγείων.
7) να αποφεύγουν τα στενά και σκληρά υποδήματα, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος μικροτραυματισμών
8) να μην αφαιρούν τους κάλους των ποδιών – εκτός κι αν απευθύνονται σε ανθρώπους με ειδική εκπαίδευση
9) να χρησιμοποιούν ειδικούς αφρούς και κρέμες ενυδάτωσης για την αντιμετώπιση της ξηρότητας του δέρματος των ποδιών, που οδηγεί σε σχισίματα
10) Να ελέγχουν την κατάσταση των ποδιών τους με ένα ειδικό επίθεμα που θα τους συστήσει ο γιατρός.
Χρειάζονται περισσότερα ιατρεία
Αναγκαία είναι η λειτουργία περισσότερων ιατρείων που εξειδικεύονται στο διαβητικό πόδι. Είναι ενδεικτικό πως από τα 14 ιατρεία που λειτουργούν σε όλη την χώρα, μόλις τα πέντε βρίσκονται στη περιφέρεια. Κι όμως, οι εξειδικευμένοι γιατροί ξέρουν να διακρίνουν αρχόμενες καταστάσεις, οι οποίες μπορούν να αποφευχθούν.
Ακόμη όμως και σε προχωρημένες περιπτώσεις, η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, ακόμη και η τοποθέτηση γύψου όταν ενδείκνεται, μπορεί να σταματήσουν εγκαίρως τα χειρότερα.
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στην χώρα μας είναι «ότι σε κανένα από αυτά τα ιατρεία δεν υπάρχει επίσημα ποδολόγος – ποδοθεραπευτής, ούτε ορθωτιστής, επειδή το επάγγελμα αυτό δεν έχει αναγνωριστεί στην Ελλάδα και άρα δεν προβλέπονται θέσεις στο ΕΣΥ.
Στην Ελλάδα υπάρχουν αυτή τη στιγμή 14 ειδικοί που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα και οι οποίοι είναι απόφοιτοι εξωτερικού. Έτσι, αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την χώρα μας η δημιουργία Σχολής επιπέδου ΤΕΙ Ποδολόγων – Ποδοθεραπευτών και Ορθωτιστών για την στελέχωση των ιατρείων του διαβητικού ποδιού».
