Το «έλλειμμα αξιοπιστίας» της χώρας που διέγνωσε το νέο κυβερνητικό επιτελείο, αν πρόκειται να καλυφθεί, θα καλυφθεί με έργα. Εν αναμονή της εφαρμογής συγκεκριμένων αποφάσεων, το «έλλειμμα αξιοπιστίας» μπορεί να συγκρατηθεί με δηλώσεις σαφών κυβερνητικών προθέσεων. Στο σημείο αυτό βρισκόμαστε. Και δεν τα έχουμε πάει ιδιαίτερα καλά. Υπάρχει ένας πληθωρισμός λόγων που σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει τα όρια της παραδοξολογίας. Ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε (μονομερώς;) την επέκταση του «τριετούς» Προγράμματος Σταθερότητας σε τέσσερα έτη. Στις αλλεπάλληλες εμφανίσεις του στο εξωτερικό περιγράφει, με υπερβολική ίσως παρρησία, την Ελλάδα ως εστία ανομίας και διαφθοράς. Επιστρέφοντας στο εσωτερικό, εκδηλώνει την πικρία του για τα σχόλια του ξένου Τύπου που «μας πληγώνουν». Σε ό,τι αφορά τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, μπορεί κανείς να σταχυολογήσει δηλώσεις που έγιναν την ίδια μέρα (18/12/2009, στην Κοπεγχάγη), όπως οι ακόλουθες. Δήλωση πρώτη: «Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, οι οποίοι δεν λογοδοτούν σε κανέναν και πουθενά, δεν μπορούν να ανεβάζουν και να κατεβάζουν οικονομίες». Δήλωση δεύτερη: «Πιστεύω ότι οι εταιρείες αξιολόγησης χρειάζεται να μας δώσουν μια ανάσα. Να μας δώσουν το περιθώριο να τους αποδείξουμε ότι ουσιαστικά μπορούμε να κάνουμε αλλαγές στη χώρα μας».

Δεδομένων των συνθηκών, μια αμφιθυμία είναι κατανοητή, ακόμα κι όταν εκδηλώνεται στο ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο. Αρκεί να μην υποκρύπτει σύγχυση. Το πιθανότερο είναι ότι αποτελεί απλώς το τελευταίο σύμπτωμα ενός επαμφοτερισμού, για τον οποίο υπάρχουν ενδείξεις ότι θα λάβει σύντομα τέλος. Ο Γιώργος Παπανδρέου έχει κότσια. Η όποια αμφιταλάντευσή του μέχρι τώρα δεν οφείλεται σε ατολμία ή αναβλητικότητα. Ακόμα, το γνήσιο ενδιαφέρον και η αγωνία του για το καλό του τόπου δεν αμφισβητείται από την κοινή γνώμη. Αντίθετα, ο Πρωθυπουργός διατηρεί ένα υψηλό κεφάλαιο προσωπικής πολιτικής αξιοπιστίας, που συνδυάζεται με την παραδοχή της πλειονότητας των πολιτών ότι αξίζει να υποβληθούν σε θυσίες για ένα καλύτερο αύριο. Και αυτό το αύριο το αναγνωρίζουν στο όραμα του κ. Παπανδρέου, που είναι αρκετά συγκεκριμένο- όσο μπορεί να είναι ένα όραμα. Ωστόσο, το αντικειμενικό πολιτικό μήνυμα που εκπέμπεται εξακολουθεί να πάσχει από έλλειψη συνοχής και κατακερματισμό. Ο προϋπολογισμός που συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή τελεί υπό την αίρεση ενός συμπληρωματικού, που έχει ήδη προαναγγελθεί. Για τη μείωση των πραγματικών αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων κατά 3-4% και για την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις 2,5 δισ. πληροφορούμαστε από ακριτομυθίες οικονομικών παραγόντων του λονδρέζικου Σίτι, με τους οποίους συνομίλησε ο υπουργός Οικονομικών. Το παζλ συμπληρώνεται μέρα με τη μέρα με φερτά υλικά από ολόκληρη την Ευρώπη. Η συνολική εικόνα δεν είναι πλήρως ορατή. Επιπλέον, η ασάφεια γύρω από τα ζητήματα της φορολογίας επιτείνει τη νευρικότητα των αγορών και ενθαρρύνει τη φυγή κεφαλαίων και καταθέσεων. Όμως, είναι κατανοητό ότι οι ρυθμίσεις χρειάζονται κάποιο χρόνο. Εφόσον ο χρόνος δουλεύει εις βάρος μας, πρέπει απλώς να συντμηθεί.

Λιγότερο κατανοητό είναι ότι ορισμένες ρυθμίσεις που προτείνονται σήμερα αντιβαίνουν στο πνεύμα της προσπάθειας για την οποία ο Πρωθυπουργός ζητά τη συστράτευση όλων, δηλαδή στη ζητούμενη ηθική βάση πάνω στην οποία θα πατήσουμε για να ξεφύγουμε από την ανομία και τη διαφθορά. Επί δεκαετίες, οι Έλληνες έχτιζαν αυθαίρετα γνωρίζοντας ότι κάποια κυβέρνηση θα τους τα νομιμοποιήσει και φοροδιέφευγαν γνωρίζοντας ότι στη χειρότερη γι΄ αυτούς περίπτωση το κράτος θα συμβιβαστεί με τα ψίχουλα κάποιας «περαίωσης». Το κράτος ενθάρρυνε έμπρακτα την παρανομία. Με το νομοσχέδιο της υπουργού Οικονομίας εμφανίζεται μια νέα εκδοχή «φιλολαϊκής» πολιτικής: πολίτες και επιχειρήσεις ενθαρρύνονται να μην πληρώνουν τα χρέη τους, ακόμα κι αν έχουν τη δυνατότητα. Ρυθμίσεις που ισχύουν σε χώρες όπου το φέσι δεν θεωρείται μαγκιά μεταφέρονται διαστρεβλωμένες σε μια κοινωνία εθισμένη στον αντιπαραγωγικό δανεισμό. Τι πρόκειται να συμβεί; Θα εκδικηθούμε τους αντιπαθείς τραπεζίτες επιβαρύνοντας τους ηλίθιους συνεπείς δανειολήπτες, οδηγώντας τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε κατάρρευση και στη συνέχεια, έχοντας καταρρεύσει όλοι μαζί, ως χώρα, θα αφεθούμε στη στοργική φροντίδα της Άνγκελα Μέρκελ και της Goldman Sachs; Μέχρι πότε θα ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι κάθε φορά κάποιος θα βρίσκεται να πληρώνει για μας χρεώνοντας τα παιδιά μας;

Κανείς δεν υποτιμά τη δυσκολία του έργου που έχει να επιτελέσει η κυβέρνηση. Και είναι βάσιμη η ελπίδα ότι οι κύριοι χειριστές έχουν τη βούληση, την ικανότητα και τη συγκρότηση να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Χρειάζεται να διακρίνουμε το μετέωρο βήμα από το στραβοπάτημα. Το μετέωρο βήμα μπορεί να γίνει σταθερός βηματισμός. Αλλά και τα στραβοπατήματα πρέπει να διορθωθούν. Δεν υπάρχει εύκολος δρόμος. Αλλά δρόμος υπάρχει.

ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Μέχρι πότε θα ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι κάθε φορά κάποιος θα βρίσκεται να πληρώνει για μας χρεώνοντας τα παιδιά μας;

Τελευταία Νέα