Αναζήτηση
Τέχνη και τεχνολογία, αίσθηση και νόηση, ποίηση και ορθολογισμός, ένστικτο και σκέψη, δράση και αδράνεια, χθες και σήμερα συνδυάζονται δυναμικά στη ζωή και το έργο του μοναχικού πρωτοπόρου Κωνσταντίνου Ξενάκη.
Ο καλλιτέχνης που έστησε γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ της εποχής των υπολογιστών και της φαραωνικής Αιγύπτου εγγράφηκε στην ευρωπαϊκή ιστορία της τέχνης αναδεικνύοντας την αντιφατική σημασία των συμβόλων.
Στα είκοσι χρόνια του ο Κωνσταντίνος Ξενάκης- ο επόμενος φιλοξενούμενος της σειράς μονογραφιών των «ΝΕΩΝ» Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί- ήταν ένας αθλητής του στίβου που ζωγράφιζε ερασιτεχνικά στη γενέτειρά του Αίγυπτο. Στα 23 βρέθηκε στο Παρίσι για να γίνει ή συγγραφέας ή ζωγράφος. Σπούδασε αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων και από τη μια μέρα στην άλλη βρέθηκε, απένταρος, να κάνει δουλειές του ποδαριού με εφόδιο τα καλά γαλλικά του.
Ξεχώρισε γρήγορα γιατί πατούσε γερά στο σήμερα της ανήσυχης δεκαετίας του ΄60 που ήθελε τον καλλιτέχνη αλληλέγγυο με τον κόσμο, κριτικό απέναντι στα αδιέξοδα της κοινωνίας και της επικοινωνίας. Σύντομα γέμισε το Παρίσι με πίνακες από καμένα λάδια και χάπενινγκ. Ορκιζόταν ότι «το αύριο της τέχνης είναι η τεχνολογία και το μεθαύριο η επιστήμη».
Φωτοβολταϊκά και οι μαγνήτες, οι καθρέφτες, οι εφημερίδες έγιναν εκφραστικά του μέσα. Με την πεποίθηση ότι οι άνθρωποι ζουν τον θάνατό τους και πεθαίνουν τη ζωή τους- ρήση του Ηράκλειτου- γέμισε στο Βερολίνο τούς δρόμους κοντά στο Τείχος με κώνους που έβγαζαν καπνούς και έφραξε την είσοδο της Σχολής Καλών Τεχνών. Πρώτος έφερε αυτή την ανατρεπτική μορφή τέχνης και στην Αθήνα, το 1971. Το αινιγματικό στοιχείο που προβάλλει μέσα από την καθημερινότητα, η ακατανίκητη έλξη που του ασκεί το ακατάληπτο, η δύναμη του φανταστικού, η ιερογλυφική γραφή, η αραβική, τα κινέζικα, τον έσπρωξαν στην επινόηση δικού του αλφαβήτου, μιας γλώσσας αφηρημένης, που ανατρέπει την τρέχουσα σημασία και δίνει προτεραιότητα στην αίσθηση των πραγμάτων απέναντι στη νόηση.
«Η τέχνη όπως και ο έρωτας, ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος ξεπερνά την ιδέα του θανάτου, είναι μια εσωτερική ανάγκη», είπε όταν ώριμος πια δημιούργησε μια σειρά αυτοβιογραφικών έργων.
ΙΝFΟ
Ο τόμος «Κωνσταντίνος Ξενάκης» από τη σειρά Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί (κείμενο Πέγκυς Κουνενάκη, σελ. 146) το Σάββατο στα περίπτερα στην τιμή των 7,80 ευρώ.
