Η δυναστεία των Αψβούργων ήταν κάποτε μία από τις πιο ισχυρές οικογένειες της Ευρώπης. Μέλη της ηγεμόνευσαν στην Αυστρία, την Ουγγαρία, το Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Γερμανία για πάνω από χίλια χρόνια. Το 1700 η δυναστεία κατέρρευσε στην Ισπανία. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι επιτέλους βρήκαν την εξήγηση.


Η αλήθεια βρέθηκε στο γενεαλογικό δέντρο του Οίκου των Αψβούργων και στο γεγονός ότι ο τελευταίος Ισπανός βασιλιάς της δυναστείας, Κάρολος Β΄, ήταν βλαστός ενός γάμου που θα μπορούσε κάλλιστα να είχε γίνει ανάμεσα σε δύο αδέλφια ή έναν γονέα και το παιδί του. Φαίνεται ότι η συνήθεια των Αψβούργων να παντρεύονται μεταξύ τους για να διατηρήσουν «αγνή» τη δυναστεία τους είχε επιπτώσεις στις επόμενες γενιές. Και τις επιπτώσεις αυτές υπέστη ο τελευταίος κληρονόμος του ισπανικού θρόνου: ο Κάρολος Β΄ ήταν δύσμορφος, φιλάσθενος, στείρος και υπέφερε από κάποιο είδος πνευματικής αναπηρίας.

Οι Ισπανοί αποκαλούσαν τον βασιλιά τους «ελ Ετσιθάδο» («ο Μαγεμένος») επειδή πίστευαν ότι η φυσική και πνευματική του αναπηρία ήταν αποτέλεσμα μαγγανείας. Όπως αποκαλύπτεται σήμερα από τη μελέτη του DΝΑ των απογόνων του, η αιμομιξία είχε παίξει τόσο μεγάλο ρόλο, ώστε ο Κάρολος υπέφερε από τουλάχιστον δύο γενετικές ανωμαλίες. Παρά τη δυσμορφία του και τα διανοητικά του προβλήματα, ο μονάρχης των Ισπανών παντρεύτηκε δύο φορές ελπίζοντας να αφήσει διάδοχο για τον θρόνο του. Τελικά, πέθανε άκληρος στα 39 του χρόνια.

Οι επιστήμονες

Μελετώντας το γενεαλογικό δέντρο των Αψβούργων και περισσότερα από 3.000 μέλη της δυναστείας από 16 γενιές, οι επιστήμονες υπολόγισαν τον λεγόμενο «συντελεστή ενδογαμίας» του Κάρολου καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ήταν ίσος με αυτόν ενός παιδιού από αιμομικτική σχέση. Εξάλλου, ο καθηγητής Γκονθάλο Αλβάρεθ διαπίστωσε ότι οι Αψβούργοι είχαν πολύ μεγαλύτερο δείκτη παιδικής θνησιμότητας σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Επίσης, πολλά μέλη της δυναστείας είχαν είδος δυσμορφίας, η οποία εξηγούσε το διάσημο εκείνη την εποχή «χείλος των Αψβούργων». Στην πραγματικότητα, υπέφεραν από ένα είδος κληρονομικού προγναθισμού με την κάτω γνάθο να αναπτύσσεται ταχύτερα από την άνω.

Ο Κάρολος Β΄ δεν είχε προικιστεί μόνο με μια ακραία εκδοχή του «χείλους των Αψβούργων». Η γλώσσα του ήταν τόσο μεγάλη σε σχέση με το στόμα του ώστε δυσκολευόταν να μιλήσει χωρίς να σαλιαρίζει. Το κεφάλι του ήταν υπερμέγεθες, υπέφερε από εντερικές διαταραχές και, σύμφωνα με την πρώτη του γυναίκα, πρόωρη εκσπερμάτιση.

«Έμοιαζε γέρος όταν ήταν 30 χρονών»


«ΗΤΑΝανίκανος να μιλήσει πριν από τα τέσσερα χρόνια του και να περπατήσει πριν από τα οκτώ. Ήταν κοντός, αδύναμος και αδιάφορος για ό,τι τον περιέβαλλε» λέει ο καθηγητής Αλβάρεθ για τον τελευταίο των Αψβούργων στην Ισπανία. «Έμοιαζε γέρος όταν ήταν 30 χρονών και πρηζόταν στα πόδια, την κοιλιά και το πρόσωπο. Τον τελευταίο χρόνο της ζωής του στεκόταν με δυσκολία στα πόδια του και εμφάνιζε επεισόδια παράκρουσης και σύγχυσης». Το σύνθημα των Αψβούργων- «Άσε τους άλλους να πολεμούν. Εσύ, τυχερή Αυστρία, νυμφεύσου!»- φαίνεται αφορούσε μόνο τα μέλη της δυναστείας. Ο πατέρας του Κάρολου, Φίλιππος Δ΄, ήταν θείος της μητέρας του, Μαριάννας της Αυστρίας. Ο προπάππος του, Φίλιππος Β΄, ήταν θείος της προγιαγιάς του, Άννας της Αυστρίας. Και η γιαγιά του, Μαρία Άννα της Αυστρίας, ήταν συγχρόνως θεία του.

Ενδογαμία

Πολλοί γάμοι των Αψβούργων έγιναν ανάμεσα σε πρώτα και τρίτα ξαδέρφια, όπως ανάμεσα σε θείους και ανιψιές. Αυτό σημαίνει ότι ο βαθμός γενετικής διασταύρωσης ενισχυόταν από γενιά σε γενιά. Ο ιδρυτής της ισπανικής δυναστείας, Φίλιππος Α΄, είχε «συντελεστή ενδογαμίας» 0,0025, πράγμα που σήμαινε ότι μόνο το 2,5% των γονιδίων του μπορούσαν να είναι ταυτόσημα λόγω κοινής καταγωγής. Στον Κάρολο Δ΄ το ποσοστό αυτό ήταν 2,5%- ταυτόσημα ήταν περισσότερα από το ένα στα τέσσερα γονίδια. Ο λόγος που τα υψηλά επίπεδα ενδογαμίας θεωρούνται ιδιαίτερα επίφοβα είναι ότι τα ταυτόσημα επικίνδυνα ελαττωματικά γονίδια, τα οποία είναι συνήθως υπολειπόμενα, ενώνονται σχηματίζοντας ένα γονίδιο το οποίο ευθύνεται για την εκδήλωση σωματικών και νοητικών δυσλειτουργιών.

Τελευταία Νέα