Ένας στους τρεις άντρες στη χώρα μας και μία στις τρεις γυναίκες πάσχουν από υπέρταση, δηλαδή έχουν αρτηριακή πίεση υψηλότερη από το φυσιολογικό. Τα συνιστώμενα όρια της πίεσης μεταβάλλονται διαρκώς, με τάση να ελαττώνονται, καθώς μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι έχουν συστολική αρτηριακή πίεση (η «μεγάλη» πίεση) 110 mmΗg έχουν λιγότερες πιθανότητες να πάθουν καρδιαγγειακό επεισόδιο σε σύγκριση με όσους έχουν «μεγάλη» πίεση 130. Έτσι, πιστεύεται πλέον ότι η ιδανική αρτηριακή πίεση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 120/80 mmΗg- η επίσημη σύσταση, όμως, είναι να διατηρείται χαμηλότερα από 140/90 mmΗg στον γενικό πληθυσμό και κάτω από 130/80 mmΗg στους διαβητικούς και τους καρδιοπαθείς. Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται από τη λειτουργία της καρδιάς και των νεφρών, καθώς και από την ελαστικότητα των τοιχωμάτων των αρτηριών. Όταν είναι αυξημένη καταστρέφει τις αρτηρίες, προκαλώντας στενώσεις ή ανευρύσματα. Επιπλέον, κουράζει την καρδιά, με επακόλουθο να οδηγεί τελικά σε καρδιακή ανεπάρκεια. Οι τιμές της πίεσης δεν είναι σταθερές στη διάρκεια του 24ωρου, παρουσιάζουν διακυμάνσεις. Όταν γυμνάζεται ή κινείται κανείς, όταν νιώθει συγκίνηση ή όταν έχει στρες, η πίεση ανεβαίνει. Αντιθέτως, όταν ξεκουράζεται ή κοιμάται βαθιά, ελαττώνεται. Λίγο πριν από το πρωινό ξύπνημα πάντως, η πίεση συνήθως ανεβαίνει και διατηρείται υψηλή και αμέσως μετά. Την πίεσή μας μπορεί να αυξήσουν και άλλοι παράγοντες- ακόμη και η θέα ενός γιατρού με άσπρη μπλούζα την αυξάνει μερικές φορές, γεγονός το οποίο εκλαμβάνεται από πολλούς ως προστάδιο υπέρτασης, ακόμη κι αν ο εξεταζόμενος έχει φυσιολογική αρτηριακή πίεση σε κατάσταση ηρεμίας. Αυτό που πρέπει όλοι να θυμούνται είναι πως αποτελεί μύθο ότι η υπέρταση προκαλεί συμπτώματα. Η αλήθεια είναι πως σπάνια συμβαίνει αυτό- συνήθως προκαλεί επί χρόνια τις βλάβες της, δίχως να το αντιλαμβάνονται οι ασθενείς. Γι΄ αυτό και συνιστάται μέτρηση της πίεσης μία φορά τον χρόνο, στα πλαίσια του ετήσιου τσεκ απ που όλοι οι ενήλικοι πρέπει να κάνουν. Ο Δημήτρης Ρίχτερ είναι πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Πρόληψης Στεφανιαίας Νόσου της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας.