Νέο τοπίο με ευκαιρίες και παγίδες σε στεγαστικά, καταναλωτικά δάνεια αλλά και πιστωτικές κάρτες δημιουργεί η πτώση των ευρωεπιτοκίων.

Η γενναία μείωση που πραγματοποίησε την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και οι εκτιμήσεις των αναλυτών, που προβλέπουν ακόμα και μηδενικά επιτόκια στην ευρωζώνη μέσα στα επόμενα τρίμηνα, αλλάζουν τα δεδομένα για παλιούς και νέους δανειολήπτες.

Η αναβίωση του κυμαινόμενου επιτοκίου σε στεγαστικά και καταναλωτικά επιτόκια είναι η πρώτη αλλαγή που φέρνουν οι κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Την ίδια στιγμή όμως, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, οι κανόνες του παιχνιδιού αλλάζουν και στην καταναλωτική πίστη, καθώς ανοίγει ο δρόμος για την αναχρηματοδότηση παλιών οφειλών με συμφέροντες όρους και κατά συνέπεια χαμηλότερη δόση.

Η μείωση των επιτοκίων είναι όμως ουσιαστικά δώρον άδωρον στις πιστωτικές κάρτες, τα πραγματικά επιτόκια των οποίων έχουν εκτιναχθεί πάνω από το 20%. Έτσι, όσοι έχουν χρέη σε πλαστικό χρήματα είναι προτιμότερο να τα αποπληρώσουν άμεσα ή να τα μεταφέρουν με πιο ευνοϊκούς όρους, αποφεύγοντας έτσι την παγίδα των τσουχτερών επιτοκίων.

Οι διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι μέσα στο 2009 το βασικό επιτόκιο του ευρώ θα πέσει στο 1% (από το υψηλό του 4,25% πριν ξεσπάσει η κρίση), ενώ κάποιοι δεν αποκλείουν ακόμα και μηδενικά επιτόκια για πρώτη φορά στην ιστορία του ενιαίου νομίσματος!

ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ


Μεγάλες αλλαγές για παλιούς αλλά και νέους δανειολήπτες με χρέη σε στεγαστικά δάνεια φέρνει η πρόσφατη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, σε συνδυασμό κυρίως με αυτές που αναμένονται μέσα στους επόμενους μήνες. Όπως αναφέρει ο κ. Θεόδωρος Καλαντώνης, διευθυντής στεγαστικής πίστης της Εurobank, η εξέλιξη αυτή επαναφέρει δυναμικά στο προσκήνιο το κυμαινόμενο επιτόκιο στα στεγαστικά δάνεια.

Οι διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι μέσα στο 2009 το βασικό επιτόκιο του ευρώ θα πέσει στο 1% (από το υψηλό του 4,25% πριν ξεσπάσει η κρίση), ενώ κάποιοι δεν αποκλείουν ακόμα και μηδενικά επιτόκια για πρώτη φορά στην ιστορία του ενιαίου νομίσματος στην περίπτωση που η ύφεση προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Σε δεύτερη φάση, κερδισμένοι βγαίνουν και οι δανειολήπτες με δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου βασισμένα στο διατραπεζικό επιτόκιο Εuribor αλλά και όσοι έχουν δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο σε ελβετικό φράγκο. Και αυτό γιατί στη διατραπεζική αγορά οι μειώσεις της ΕΚΤ ρίχνουν το κόστος του χρήματος, ενώ παράλληλα και η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας έχει προχωρήσει σε αντίστοιχες μειώσεις. Αυτό σημαίνει ότι συνολικά στο περίπου 75% των στεγαστικών δανείων (που επιβαρύνονται με κυμαινόμενο επιτόκιο) όσοι πήραν το ρίσκο και δεν κλείδωσαν τις οφειλές τους βλέπουν τώρα τη δόση τους να μειώνεται. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Καλαντώνη, όσοι σκοπεύουν τώρα να πάρουν νέο στεγαστικό δάνειο ή βλέπουν να συμπληρώνεται η περίοδος του σταθερού επιτοκίου και καλούνται να επιλέξουν ξανά τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζεται το χρέος τους, συμφέρει να επιλέξουν το κυμαινόμενο επιτόκιο, τουλάχιστον για την ερχόμενη διετία. Αντίστοιχα, αν επιμένουν στη σταθερή δόση, θα πρέπει να επιλέξουν κλείδωμα για διάρκεια όχι μεγαλύτερη των δύο ετών, κι αυτό υπό την προϋπόθεση ότι το τρέχον σταθερό επιτόκιο είναι τουλάχιστον κατά 0,5% με 1% χαμηλότερο από το ισχύον κυμαινόμενο της ίδιας τράπεζας.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ


Η μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ αλλά και αυτές που αναμένονται μέσα στους επόμενους μήνες λειτουργούν ευεργετικά και για εκείνους που έχουν χρέη σε καταναλωτικά δάνεια. Το πρώτο όφελος προκύπτει από τη μείωση της δόσης, καθώς οι τράπεζες είτε αναπροσαρμόζουν αυτόματα προς τα κάτω τα καταναλωτικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο είτε- αν και με αρκετή καθυστέρηση- ρίχνουν τα σταθερά επιτόκια των καταναλωτικών δανείων. Το πραγματικό κέρδος όμως προκύπτει για όσους αναχρηματοδοτήσουν ή και μεταφέρουν τα χρέη τους από τράπεζα σε τράπεζα, ρίχνοντας ταυτόχρονα σημαντικά τα επιτόκιά τους. Όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, η μείωση στο κόστος δανεισμού ανοίγει τον δρόμο για νέα προγράμματα αναχρηματοδότησης με χαμηλότερα επιτόκια. Για παράδειγμα, σήμερα ένα καταναλωτικό δάνειο 20.000 ευρώ πενταετούς διάρκειας (π.χ. για αγορά αυτοκινήτου) που επιβαρύνεται με επιτόκιο 12% μεταφράζεται σε μηνιαία δόση 445 ευρώ. Αν ο δανειολήπτης, μέσω αναχρηματοδότησης, ρίξει το επιτόκιο στο 8%, τότε η δόση πέφτει αυτόματα στα 405 ευρώ, δηλαδή κερδίζει 40 ευρώ τον μήνα ή 480 ευρώ τον χρόνο. Μάλιστα, σε ακόμα μεγαλύτερα χρέη υπάρχει η δυνατότητα αναχρηματοδότησης με προσημείωση περιουσιακών στοιχείων. Στην περίπτωση αυτή, το επιτόκιο πέφτει πολύ χαμηλότερα, στα επίπεδα δηλαδή που ισχύουν για τα στεγαστικά δάνεια (σήμερα κοντά στο 5%). Δηλαδή, για ένα δάνειο 30.000 ευρώ 5ετούς διάρκειας με αρχικό επιτόκιο 12% η μηνιαία δόση πέφτει από τα 667 ευρώ στα 567 ευρώ, αν το επιτόκιο πέσει αντίστοιχα στο 5%. Προκύπτει έτσι κέρδος 100 ευρώ τον μήνα ή 1.200 ευρώ τον χρόνο, με τη διαφορά όμως ότι αν ο δανειολήπτης δεν πληρώσει έστω και μία δόση, κινδυνεύει άμεσα να χάσει το περιουσιακό του στοιχείο.

Δώρον άδωρον η μείωση των επιτοκίων στις κάρτες


Ελάχιστα έως μηδενικά είναι τα οφέλη από τη μείωση των επιτοκίων για τους κατόχους πιστωτικών καρτών, καθώς ήδη στην περίπτωσή τους το κόστος του χρήματος είναι ήδη υπερβολικά αυξημένο, ξεπερνώντας σε πραγματικούς όρους ακόμα και το 20%. Έτσι, ακόμα και αν οι τράπεζες περάσουν ολόκληρη τη μείωση των επιτοκίων στα επιτόκια των πιστωτικών, καρτών το όφελος για τους κατόχους του πλαστικού χρήματος θα είναι μάλλον συμβολικό.

Στον αντίποδα, μπορεί να αποτελέσει μια πρώτης τάξεως παγίδα, καθώς οι κάτοχοι των καρτών, παραπλανημένοι από τα δήθεν χαμηλότερα επιτόκια, ενδέχεται να τις χρησιμοποιήσουν περισσότερο, πληρώνοντας «χρυσούς» τόκους.

«Κόψτε τις»

«Κόψτε τις κάρτες», συμβουλεύουν ουσιαστικά οι τραπεζίτες, καθώς ο μόνος τρόπος για να βγει κανείς κερδισμένος από το πλαστικό χρήμα είναι να πληρώνει ολόκληρο το ποσό της οφειλής κάθε μήνα, ώστε να απολαμβάνει την περίοδο χάριτος (έως 45 ημερών) δίχως να επιβαρύνεται με τόκους. Όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, η καλύτερη λύση για όσους έχουν οφειλές σε πιστωτικές κάρτες είναι να περιορίσουν στο ελάχιστο τη χρήση τους και είτε να μεταφέρουν άμεσα τα χρέη τους με χαμηλότερο επιτόκιο και να προσπαθήσουν να τα αποπληρώσουν το συντομότερο δυνατό.

Σημειώνεται εξάλλου ότι ακόμα και σήμερα υπάρχουν στην αγορά προγράμματα μεταφοράς οφειλών από πιστωτικές κάρτες άλλης τράπεζας με μηδενικό επιτόκιο για έως και 12 μήνες ή με μειωμένο επιτόκιο, κάτω του 6% μέχρι να αποπληρωθεί ολόκληρη η οφειλή.

Κερδισμένοι τρεις στους τέσσερις δανειολήπτες στεγαστικών


«Η μείωση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μεταφράζεται σε κέρδη- άμεσα ή έμμεσα- για το 75% των στεγαστικών δανείων, οι δόσεις των οποίων υπολογίζονται με κυμαινόμενο επιτόκιο. Άμεσα κερδισμένοι βγαίνουν οι παλιοί δανειολήπτες, τα δάνεια των οποίων εξαρτώνται από το επιτόκιο της ΕΚΤ, όμως σύντομα μείωση στις δόσεις θα δουν και εκείνοι με δάνεια που βασίζονται στο διατραπεζικό επιτόκιο Εuribor ή το επιτόκιο Libor της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας. Όσο για τους νέους δανειολήπτες, ή όσους έχουν δάνειο με σταθερό επιτόκιο και βλέπουν να λήγει η περίοδος «κλειδώματος», το κυμαινόμενο επιτόκιο είναι σε αυτήν τη φάση πιο συμφέρον. Ήδη σε πολλές τράπεζες είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο σταθερό, ενώ οι νέες μειώσεις που αναμένονται μέσα στους επόμενους μήνες θα αυξήσουν ακόμα περισσότερο την ψαλίδα. Αν πάλι κάποιος επιμένει στο σταθερό, δεν θα πρέπει να κλειδώσει το χρέος του για περισσότερο από δύο χρόνια και αυτό μόνο στην περίπτωση που το σταθερό επιτόκιο είναι τουλάχιστον κατά 0,5% με 1% χαμηλότερο σε σχέση με το ισχύον κυμαινόμενο της ίδιας τράπεζας».