«Σε μια εποχή που χαρακτηρίστηκε από την εξάλειψη των μεγάλων ηγετικών προσωπικοτήτων, ο μακαριστός πια Χριστόδουλος αξιοποίησε τη χαρισματικότητα της προσωπικότητάς του με τρόπο που η ιστορία είναι πλέον η μόνη αρμόδια να αξιολογήσει.

Βέβαιο πάντως είναι ότι την έθεσε στην υπηρεσία της ανανέωσης των σχέσεων της Εκκλησίας με την κοινωνία. Σε μια περίοδο μάλιστα, κατά την οποία η τελευταία έμπαινε στη σκληρή δοκιμασία μιας πολύπλευρης πολιτισμικής και θεσμικής κρίσης που πολλαπλασία- ζε την ανασφά- λειά της και, συνακόλουθα, τις ανάγκες της να κρατηθεί από παραδόσεις και αρμούς διαχρονικότερων αξιών και καθησυχαστικότερων βεβαιοτήτων.

Η εμπειρία του εγχειρήματός του άφησε, ωστόσο, αναπάντητο το ερώτημα για τα όρια εκκοσμίκευσης μέσα στα οποία η κοινωνικοποίηση και η μοιραία, υπό αυτή την έννοια, πολιτικοποίηση της εκκλησιαστικής Ιεραρχίας μπορεί να κινηθεί χωρίς να παράγει ιδεολογικές συγκρούσεις, εκκλησιολογικές ενστάσεις, συνοδικές αταξίες και εθνικούς κινδύνους.

Ο Χριστόδουλος το απάντησε με τη δύναμη και την αποφασιστικότητα που χαρακτήριζαν τις απόψεις του, τον έκαναν δημοφιλή στους οπαδούς του και επίφοβο για τους επικριτές του.

Εν τέλει, κατάφερε να δικαιώσει τους μεν και να κερδίσει τους δε, δίνοντας σε όλους το δυσκολότερο μάθημα που κρίνει τους πάντες και δεν διχάζει κανέναν: το μάθημα του θανάτου για τη ζωή».

Ο Γιώργος Σεφερτζής είναι πολιτικός επιστήμων- αναλυτής