ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΟΙΝΗΣ γνώμης δείχνουν ότι ένα ποσοστό πάνω από το 60% του πληθυσμού δεν θέλει – λέει- σύνθετη ονομασία για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ). Στο ποσοστό αυτό περιλαμβάνονται και ορισμένοι ηγετικοί φορείς- πολιτικοί, θρησκευτικοί, σοβαροί και γραφικοί- οι οποίοι επίσης δεν θέλουν σύνθετη ονομασία. Θέλουν μάλιστα οι ίδιοι να επιβάλουν στη γειτονική χώρα το πώς ακριβώς θα λέγεται. Το πρόβλημα είναι όμως ότι ούτε το 60% ούτε όλοι οι άλλοι μάς λένε πώς ακριβώς θα επιβάλουμε την ονομασία αυτή. Η συνταγματική ονομασία της γειτονικής χώρας είναι «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» και μ΄ αυτήν την έχουν αναγνωρίσει πάνω από 120 χώρες της υφηλίου, περιλαμβανομένων των υπερδυνάμεων. Για τις περισσότερες από τις χώρες αυτές η υπόθεση της ονομασίας συνιστά- κάτι που λέγεται σε ιδιωτικές συζητήσεις- μια «αστειότητα» μπροστά στα δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή (π.χ. Κόσοβο) και ο κόσμος γενικά. Πώς λοιπόν εμείς θα επιβάλουμε την απάλειψη κάθε αναφοράς (παραγώγου, κ.λπ.) στη λέξη «Μακεδονία»; Θα κάνουμε πόλεμο λ.χ. με τη χώρα αυτή; Τι ακριβώς θα κάνουμε; Χωρίς διεθνή υποστήριξη και συμμαχίες, πιστεύει αλήθεια κανείς ότι μπορούμε να επιτύχουμε τέτοιους στόχους; Το δοκιμάσαμε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και χάσαμε. Χάσαμε γιατί δεν θελήσαμε να αποδεχθούμε έναν ευπρεπή συμβιβασμό. Αγνοήσαμε την ουσία (αλυτρωτισμός, κ.λπ.) και σταθήκαμε στα σύμβολα. Και αυτό ακριβώς είναι το πολιτικό και κοινωνικό πρόβλημα και η παθογένεια: η αδυναμία μας να αποδεχθούμε την κατάλληλη στιγμή τον έντιμο/ ευπρεπή/ δυνατό συμβιβασμό σε οποιοδήποτε θέμα, είτε αυτό λέγεται Κυπριακό, Μακεδονικό, κ.λπ., με αποτέλεσμα να χάνουμε πλήρως. Μας διέπει, ως κοινωνία, το σύνδρομο του «χορού του Ζαλόγγου». Προτιμούμε να πέσουμε, να χάσουμε ηρωικά παρά να αποδεχθούμε το ρεαλιστικά και πολιτικά εφικτό. Η επικράτηση αυτής της λογικής μάς οδήγησε σε οδυνηρές ήττες. Αλλά φαίνεται μυαλό δεν βάζουμε. Στη φάση αυτή η σύνθετη ονομασία αποτελεί το μέγιστο που μπορούμε- εάν μπορούμενα πετύχουμε σ΄ ένα θέμα που κακώς ανοίξαμε, με τον τρόπο που το ανοίξαμε, και κάκιστα χειριστήκαμε.

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του Δ.Σ. του ΕΛΙΑΜΕΠ.