Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ΄ ευχήν στην Αποικία δεν μέν΄ η ελαχίστη αμφιβολία, και μ΄ όλο που οπωσούν τραβούμ΄ εμπρός.


Κ.Καβάφης
ΘΥΜΑΜΑΙ πάντοτε την εντύπωση που είχε προκαλέσει σε πολλούς από μας που ασχολούμεθα με τη θεωρία και την πολιτική οικονομικής ανάπτυξης όταν πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες είδαμε τα συμπεράσματα διεπιστημονικής μελέτης για την ερμηνεία του επιπέδου ανάπτυξης στην περιοχή της Εmilia Romana στη Βόρειο Ιταλία.

Το κεντρικό συμπέρασμα ήταν ότι το συγκριτικά υψηλότερο επίπεδο οφείλετο, σε τελική ανάλυση, πέραν από όλους τους άλλους παράγοντες υπεύθυνους για την ανάπτυξη στο αίσθημα υψηλής κοινωνικής ευθύνης των πολιτών, στο civic duty, στην έννοια του «δημόσιου» και του «αγαθού». Όλα αυτά βέβαια είναι γνωστά στους ειδικούς και στην οικονομική ιστορία και στον χώρο της ανάπτυξης. Όπως γνωστές είναι οι περιπτώσεις «ανάπτυξης» κάτω από συνθήκες κοινωνικής και «κοινοτικής» απαθλίωσης.

Σκέπτομαι σήμερα όλα αυτά καθώς, όπως πολλοί από σας, όλοι απορούμε με την κατάσταση γενικευμένης ανομίας στον τόπο μας. Την εκτεταμένη νοσηρότητα. Εξηγούμαι: Μόλις προχθές μάς συνεχάρη ο αρμόδιος επίτροπος, ο κ. Αλμούνια, για την πορεία της οικονομίας και ιδιαίτερα τη βελτίωση στη διαχείριση των δημοσιονομικών. Πράγματι έτσι είναι. Τα πράγματα βελτιώνονται, αλλού περισσότερο, αλλού όχι, και σε ορισμένα σημεία το αντίθετο. Το γενικό όμως αποτέλεσμα είναι σαφώς θετικό. Και παρεμπιπτόντως, η αξιωματική αντιπολίτευση, απλώς πολεμοχαρής, χωρίς φαντασία και εν πολλοίς χωρίς γνώση και αντίληψη των πραγμάτων, δεν ασκεί πειστική κριτική για τα οικονομικά πράγματα. Δυστυχώς. Ενώ θα μπορούσε. Επανέρχομαι όμως στην προηγούμενη σκέψη: παρ΄ όλη τη βελτίωση που έχει σημειωθεί, εγώ είμαι ανήσυχος για την οικονομία. Καλές και χρήσιμες οι «ποσοτικές» διαπιστώσεις. Τι μ΄ αυτό όμως; Πού να στηρίξω την αισιοδοξία μου για το μέλλον και την πορεία της οικονομίας; Στις βαθιές αγκυλώσεις της, στη συγκριτικά βραδύτερη ανανέωση και βραδύ εκσυγχρονισμό της δομής της, στο δύσπλαστο θεσμικό πλαίσιο, στη νοοτροπία αρκετών από τους ισχυρούς επιχειρηματίες μας, τα καρτέλ που πνίγουν την επιχειρηματικότητα, την ανικανότητα για έλεγχο, την αναίδεια θεσμικών παραγόντων στον χώρο της βιομηχανίας όταν εμπλέκουν τα δικά τους μεγαλο-συμφέροντα με εκείνα τάχα μου της εθνικής οικονομίας, και εσχάτως του πολιτικού μας βίου, τη διευρυνόμενη μάζα των πτωχών και άνεργων στο εξωτερικό περιθώριο της αστικής ζωής και δραστηριότητας, την ανισότητα. Το διευρυνόμενο έλλειμμα στην παραγωγή σύγχρονου επιστημονικού δυναμικού, μαζί με τη μεγάλη σπατάλη αυτού του προσωπικού σε όφελος άλλων χωρών. Σε ό,τι με δυο λόγια καθορίζει το μέλλον. Από πού να αντλήσω λίγη αισιοδοξία;

Τελευταία Νέα