… θα μπορεί να θρέψει τα 9 δισεκατομμύρια ανθρώπινες ψυχές που θα ζουν σ΄ αυτόν το 2050; Το ερώτημα απασχολεί τους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, που διαπιστώνουν ότι από τα 6,5 δισ. άνθρωποι που ζουν σήμερα τα 2 υποσιτίζονται, ενώ 854 εκατ. υποφέρουν από την πείνα. Αντιμετωπίζουμε ήδη την ανάγκη να αυξηθεί κατά 30% η παραγωγή ώστε οι άνθρωποι να χορταίνουν, ενώ η παραγωγή πρέπει στη συνέχεια να αυξηθεί ακόμη περισσότερο εν όψει του 2050», υποστηρίζει ο Μαρσέλ Μαζουαγιέ, καθηγητής στο γαλλικό ινστιτούτο ΑgroΡarisΤechn. «Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, η παγκόσμια αγροτική παραγωγή πρέπει να διπλασιαστεί».

Πώς θα γίνει…

… κάτι τέτοιο; Το πρώτο μέτρο, γράφει ο Ερβέ Κεμφ στη «Μοντ», είναι να αυξηθούν οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, που σήμερα φτάνουν τα 15 δισ. στρέμματα. Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε η Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών για τη Διατροφή και τη Γεωργία (FΑΟ), ο αριθμός αυτός θα μπορούσε σχεδόν να διπλασιαστεί. Στηριζόμενη σε δορυφορικές φωτογραφίες, η μελέτη υπολογίζει σε 28 δισ. στρέμματα τη γη που θα μπορούσε να καλλιεργηθεί με την αξιοποίηση μεγάλων εκτάσεων στην Αφρική και τη Νότια Αμερική. «Είναι δυνατόν να πολλαπλασιαστεί με 1,7 η καλλιεργήσιμη γη», λέει ο Μαζουαγιέ. Άλλοι διαφωνούν. «Τα εδάφη που μοιάζουν άδεια στην πραγματικότητα βρίσκονται σε αγρανάπαυση», επισημαίνει ο Μισέλ Γκριφόν, από το Διεθνές Κέντρο Αγρονομικής Έρευνας για την Ανάπτυξη. «Οι αριθμοί της FΑΟ δεν είναι ρεαλιστικοί». Το δεύτερο…

… μέτρο για την αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης είναι η αύξηση της μέσης απόδοσης των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Στις ανεπτυγμένες χώρες, η εντατική γεωργία επιτρέπει αυξημένες αποδόσεις (200 με 1.000 κιλά ανά στρέμμα). Αλλά το μοντέλο αυτό δεν μπορεί να μεταφερθεί στις χώρες του Νότου. Η χρήση χημικών προϊόντων προκαλεί μόλυνση του περιβάλλοντος και η τιμή τους θα αυξηθεί τις επόμενες δεκαετίες λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου. «Οδεύουμε προς μια γεωργία υψηλού ενεργειακού κόστους, που θα διαθέτει λίγα λιπάσματα και θα πρέπει να κάνει εξοικονόμηση νερού», εξηγεί ο Γκριφόν.

Ποια καινούργια…

… τεχνική προσέγγιση θα μπορούσε να μελετηθεί; Τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα, που μελετώνται ή καλλιεργούνται στην Ινδία, την Κίνα, τη Βραζιλία ή την Αργεντινή, αποτελούν άραγε λύση για τις φτωχές χώρες; «Δεν είναι εύκολο να δοθεί απάντηση σε αυτό το ερώτημα», τονίζει ο Γκριφόν. «Ενδεχομένως τα προϊόντα αυτά να είναι ενδιαφέροντα, αλλά για την επιλογή των φυτών υπάρχουν γρήγορες και πιο φτηνές τεχνικές». Για τους γεωπόνους, αυτό που χρειάζεται είναι λιγότερα μηχανήματα, λιγότερα χημικά λιπάσματα και λιγότερα εντομοκτόνα, προϊόντα που έτσι κι αλλιώς οι φτωχοί αγρότες δεν μπορούν να πληρώνουν. «Πρέπει να εφεύρουμε μια οικολογική εντατική γεωργία, που θα έχει αυξημένες αποδόσεις, χωρίς να πλήττει τα οικοσυστήματα», συνεχίζει ο Γκριφόν. Επιπλέον, αν ο «αγροτο-οικολογικός» δρόμος αποτελεί λύση για τη διατροφή 9 δισ. ανθρώπων, παραμένει το μεγάλο πρόβλημα της κατανομής των εσόδων, αφού τα γεωργικά προϊόντα των χωρών του Βορρά επιδοτούνται μαζικά.