Ανθρώπινα λάθη «έφαγαν» τη Λίνδο

Στα τέλη του 2008 αναμένεται να βγει από την «εντατική» μία από τις

μεγαλύτερες στοές της ελληνιστικής εποχής, μήκους 86 μ., που άντεξε στον χρόνο

αλλά πληγώθηκε όσο λίγα από το ανθρώπινο χέρι. Εκείνη της Ακρόπολης της Λίνδου

στη Ρόδο.

Το μνημείο, που δεσπόζει (μαζί με τον ναό της Αθηνάς) στον αρχαιολογικό χώρο –

πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών κάθε χρόνο, δεν θα αλλάξει πρόσωπο. Και τούτο

διότι οι επεμβάσεις δεν θα αλλοιώσουν την εικόνα του, αλλά θα το απαλλάξουν

από το τσιμέντο, τον σίδηρο και τα δεκάδες αρχιτεκτονικά μέλη τα οποία σε

προηγούμενη αναστήλωση των Ιταλών τη δεκαετία του ’30 είχαν κατά λάθος βρει

θέση στους δωρικούς κίονες της εντυπωσιακής στοάς.

Από το «νυστέρι» των αναστηλωτών θα περάσουν τώρα οι πέντε δωρικοί κίονες της

βορειανατολικής γωνίας της στοάς, θύματα ενός «καταστρεπτικού τρόπου

αναστήλωσης», όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά στο Κεντρικό Αρχαιολογικό

Συμβούλιο, το οποίο και ενέκρινε την μελέτη. Κίονες που έχουν πληγωθεί όχι

μόνο από τα μεταλλικά στεφάνια και το κακής ποιότητας νέο υλικό που είχε

χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενη αναστήλωση, αλλά από και το τσιμέντο που σε

ορισμένες περιπτώσεις είχε πασαλείψει τα αρχιτεκτονικά μέλη.

Η εικόνα της στοάς που χτίστηκε τον 3ο αι. π.Χ. και είχε σχήμα Π μπορεί να μην

αλλάξει ριζικά, αλλά θα αποκαλυφθεί όταν απαλλαγεί από τις σκαλωσιές που την

τυλίγουν βελτιωμένη, αφού θα έχει αποκτήσει έναν ακόμη κίονα (από τους 21

αναστηλωμένους, διότι η στοά αρχικά είχε 42) προς την ανατολική πλευρά – σε

ύψος τριών σπονδύλων – ενώ μέχρι να ολοκληρωθεί το έργο, τέσσερις ακόμη κίονες

σε διάφορα σημεία του μνημείου θα έχουν πάρει τις αρχικές τους θέσεις.

Μεγάλο ποσοστό νέου υλικού θα απαιτηθεί ωστόσο για την αναστήλωση των πέντε

δωρικών κιόνων, το ύψος των οποίων φτάνει μαζί με τον θριγκό (ανωδομή) τα 6,5

μ. «Είναι ενδεικτικό ότι θα χρησιμοποιηθούν μόλις 6 αρχαίοι σπόνδυλοι από τους

35 που αποτελούσαν μέχρι τώρα τους κίονες, καθώς οι υπόλοιποι 29 ήταν μεν

αρχαίοι, αλλά ανήκαν σε άλλα μνημεία της Λίνδου», εξηγεί στα «ΝΕΑ» η

αρχιτέκτων Βασιλική Ελευθερίου, που μαζί με την πολιτικό μηχανικό Μαρία

Πίκουλα υπογράφουν τη μελέτη αναστήλωσης υπό την επίβλεψη της προέδρου της

Επιτροπής Στερέωσης και Αναστήλωσης Μνημείων Ακροπόλεως Λίνδου Ηούς

Ζερβουδάκη. «Στα επιστύλια θα χρησιμοποιηθεί 100% νέο υλικό, στη ζωφόρο το

ποσοστό αγγίζει το 50%, ενώ στα γείσα θα αυξηθεί το αρχαίο υλικό».

Τα έργα στα μνημεία της Ακρόπολης της Λίνδου μέχρι στιγμής έχουν απορροφήσει

3,5 εκατομμύρια ευρώ από το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, αναμένονται ακόμη

1,25 εκατ. ευρώ, ενώ υπολογίζεται πως για τη συντήρηση των τοίχων του ναού της

Αθηνάς Λινδίας, για τμήματα της στοάς που δεν επείγουν και τη διαμόρφωση του

αρχαιολογικού χώρου θα χρειαστεί χρηματοδότηση και από το επόμενο ΚΠΣ.

Στο «χειρουργείο»

Πίσω από σκαλωσιές δεν είναι μόνο η ελληνιστική στοά της πόλης, που σύμφωνα με

τον μύθο ίδρυσε ο εγγονός του Ήλιου o Λίνδος, και βρίσκεται στους πρόποδες του

λόφου Μαρμάρι. Από παρατοποθετήσεις αρχαίων μελών και σκουριασμένους

σιδερένιους συνδέσμους έχουν πληγεί και τα μνημεία της αθηναϊκής Ακρόπολης.

Τυλιγμένος σε ικριώματα και κάτω από προστατευτική τέντα βρίσκεται και ο ναός

του Επικουρίου Απόλλωνα στη Φιγάλεια, καθώς η αποσάθρωση του εδάφους έχει

προκαλέσει σοβαρές παραμορφώσεις στη γεωμετρία του. Την ίδια ώρα «λειώνει» το

αρχαίο Θέατρο της Δωδώνης λόγω του εύθρυπτου

υλικού του.