«Θέλουμε ειρήνη», «Συλλάβετε τον Μπους». Διαδηλώτρια στη Νέα Υόρκη κατά την

επέτειο της 11ης Σεπτεμβρίου

Ρίχνω μια ματιά στο ημερολόγιο, δείχνει 11 Σεπτεμβρίου του 2031. Πόσο παράξενη

μοιάζει σήμερα αυτή η βεβαιότητα που επικράτησε αμέσως μετά τις τρομοκρατικές

επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, ότι βρισκόμασταν στο χείλος του

Αρμαγεδδώνος ή ότι είχαμε εισέλθει σε έναν νέο Τριακονταετή Πόλεμο, αυτή τη

φορά ανάμεσα στις οικουμενικές φιλελεύθερες αξίες και τη φανατική,

καταστροφική αντεπίθεση των φονταμενταλιστών Ισλαμιστών…

Απλώς κοιτάξτε τον κόσμο γύρω μας. Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κατέχουν τον

σπουδαιότερο συνολικά συνδυασμό στρατιωτικής, οικονομικής και τεχνολογικής

ισχύος, έχουν όμως κλονιστεί σημαντικά από τις δημοσιονομικές κρίσεις και τα

στρατιωτικά πισωγυρίσματα της δεκαετίας που ακολούθησε την απόφαση της

κυβέρνησης Μπους να πολεμήσει και στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Τώρα πια λοιπόν

ακολουθούν συνετά μια πολιτική διεθνούς συνεργασίας και επιδεικνύουν πολύ

μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση στο εξωτερικό.

Η Κίνα και η Ινδία είναι πλέον σημαντικοί, υπεύθυνοι πρωταγωνιστές στην

παγκόσμια σκηνή. Η ευφυής, «μπισμαρκική» πολιτική εσωτερικής και εξωτερικής

βελτίωσης του Πούτιν απέδωσε – είναι ο τέταρτος μεγάλος παίκτης στην παγκόσμια

σκακιέρα. Η Ευρώπη ανησυχεί ασταμάτητα για τον εαυτό της, στην πραγματικότητα

όμως είναι μια χαρά, ένα ήρεμο αντίδοτο στη συνήθεια της Αμερικής να

αυτοβελτιώνεται και στη στενόμυαλη δέσμευση της Ασίας σε 15ετή σχέδια. Στη

Μέση Ανατολή οι ανακατατάξεις της τριετίας 2009-2012 ήταν τόσο έντονες που,

παρά τις αποτυχίες τους, οι σχεδιαστές της πολιτικής τής περιόδου αυτής

δύσκολα μπορούν να απορριφθούν ως παλιάτσοι. Για να είμαστε δίκαιοι, ήταν

ανθρωπίνως αδύνατον να αντιμετωπίσουν τη σχεδόν ταυτόχρονη κατάρρευση των

καθεστώτων στην Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και τη Συρία, την επιδείνωση του

ιρακινού εμφυλίου πολέμου, τη μάχη για την εξουσία στο Ιράν και, κυρίως, την

τρομακτική πυρηνική καταστροφή του Τελ Αβίβ από το Ιράν.

Η ισραηλινή πυρηνική αντεπίθεση σκότωσε δέκα εκατομμύρια Ιρανούς. Οι Μεγάλες

Δυνάμεις παρέλυσαν, διότι τι ακριβώς υποτίθεται ότι πρέπει να κάνει κάποιος

έπειτα από τέτοια ανταλλαγή πυρηνικών πυρών; Φοβισμένες αναζήτησαν

συμβιβασμούς σε όλα τα μέτωπα, πολλαπλές ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ κι

έπειτα, έναν τρόπο να καθαρίσουν τον κόσμο από τα πυρηνικά.

Τριάντα χρόνια μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η Μέση Ανατολή

παραμένει ασταθής, παρ’ ότι μετριοπαθείς πολιτικές ομάδες αποκτούν ολοένα και

μεγαλύτερο έρεισμα χάρη σε μια νέα γενιά Αράβων στον Κόλπο, την Αίγυπτο και τη

Σαουδική Αραβία. Το πλέον ελπιδοφόρο γεγονός είναι ότι η Αλ Κάιντα αποτελεί

μια μακρινή ανάμνηση, σαν τους αναρχικούς της δεκαετίας του 1870 και του 1880.

Τρομοκράτησε τον κόσμο για κάποιο διάστημα, έπειτα όμως οδηγήθηκε μόνη της σε

τέλμα, ιδιαίτερα με τις ανόητες βομβιστικές επιθέσεις στη Σαγκάη και το Πεκίνο

την περίοδο 2010-2012, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα κινεζικά μέτρα ασφαλείας

εναντίον των μουσουλμάνων στις δυτικές επαρχίες της χώρας.

Πού βρισκόμαστε λοιπόν, 30 χρόνια μετά την κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων;

Χαρούμενος ο πλανήτης δεν είναι. Είναι όμως πολύ καλύτερος από ό,τι προβλέπαμε

το 2001. Ίσως και λίγο πιο σοφός.

Ο Πωλ Κέννεντυ είναι καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ.